Astanada alaman báıge ótedi

Ortalyq kommýnıkaııalar qyzmetinde Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń júldesine arnalǵan at sporty túrlerinen «EKSPO Kýbogyn» uıymdastyrý boıynsha baspasóz máslıhaty ótti.

Oǵan Parlament Májilisiniń depýtaty, Ulttyq sport túrleri qaýymdastyǵynyń prezıdenti Bekbolat Tileýhan, Mádenıet jáne sport mınıstrligi Sport jáne dene shynyqtyrý komıtetiniń tóraǵasy Elsııar Qanaǵatov, onyń orynbasary Serik Jarasbaev, Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Jaqsylyq Omar pen Almaty oblysy dene shynyqtyrý jáne sport basqarmasynyń basshysy Turatbek Charapıev qatysty.

­-At jarysy 11 maýsym kúni saǵat 10.00-de Astana qalasynyń «Qazanat» ıppodromynda bastalady. Bul jarys Mádenıet jáne sport mınıstrligi, Ulttyq sport túrleri qaýymdastyǵy, Astana qalasynyń ákimdigi, Almaty oblysynyń ákimdigi men Qazaqstannyń báıge túrleri qoǵamynyń uıymdastyrýymen ótedi. Oǵan «Samruk-Kazyna Trust» áleýmettik jobalardy damytý qory áleýmettik seriktes bolyp otyr, — dedi Bekbolat Qanaıuly.

Sonymen birge ol alaman báıgeniń halyq kóp jınalatyn eń qyzyqty jáne tartysty jarystyń bolatynyn aıtty. «Bul synda attar 25 shaqyrymǵa shabady. Odan basqa 15 shaqyrymǵa top báıge, 7 shaqyrymǵa jorǵa attar jarysy, 7 shaqyrymǵa qunan báıge, 2400 jáne 1800 metrge ushqyr attar jarysy (gladkıe skachkı) ótedi», ­- dedi ol.

Sport jáne dene shynyqtyrý komıtetiniń tóraǵasy Elsııar Baımuhamedulynyń aıtýynsha, ushqyr attar jarysynda syıaqy qory  63 mln. 600 000 teńge (200 000 AQSh dollary) bolady. Budan basqa 36 mln. teńge (115 000 dollar) kóleminde syıaqy taǵaıyndalady. Ol júldegerler arasynda besinshi orynǵa deıin bólinip beriledi.

Kezdesýde Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Jaqsylyq Omar 25 shaqyrymdyq alaman báıgege, top báıge, qunan báıge men 7 shaqyrymdyq jorǵa jarysqa ár oblystan bıylǵy jylǵy irikteýden súrinbeı ótken tańdaýly sáıgúlikter ǵana qatysatynyn aıtty. Onyń aıtýynsha, jarysqa barlyǵy  130-dan astam júırikteri tirkeldi.

­-Al jalpy jarysqa elimizdiń 14 oblysy men Astana jáne Almaty qalalarynan shabandozdar qatysady. Sondaı-aq, Reseı, Qyrǵyzstan, Tájikstan, Túrkııa, Bolgarııa men basqa da elderden qatysýshylar keledi delinýde. Búgingi kúni ulttyq sport túrleri jastardyń arasynda úlken qyzyǵýshylyq týdyryp otyr. Eski dástúrler ásirese, Almaty oblysynda jańǵyrtylyp jatyr. Oblysta 1 384 dene shynyqtyrý ujymdarynda ulttyq sportpen aınalysýshylar sany 46 566 adamǵa jetti. Onyń ishinde ulttyq at sporty túrlerimen 12 582 adam shuǵyldanady, ­- dedi ol.

Jıyn sońynda bizge belgili bolǵandaı, at jarysynda beriletin syıaqyny Almaty oblysy taǵaıyndap otyr eken. Iaǵnı, alaman báıgede bas júldeni jeńip alǵanǵa 10 mln. teńge, ekinshi orynǵa 5 mln., úshinshi orynǵa 1,5 mln. teńge, márege tórtinshi kelgen adam men besinshi bolyp jetken shabandozǵa tıisinshe 1 mln. men 500 000 teńge syıaqy beriledi. Top báıgede jeńimpazǵa 5 mln. teńge, kúmis júldegerge 2 mln., úshinshi orynǵa 1 mln., márege tórtinshi kelgen adamǵa 500 000 men besinshi orynǵa 300 000 teńge taǵaınydalady. Qunan báıgede bas júldege 3 mln., kúmis medalıske 1,5 mln., qola júldegerge 1mln., tórtinshi orynǵa 500 000 men besinshi orynǵa 300 000 teńge beriledi. Jorǵa attar jarysynda jeńimpaz 1,5 mln., kúmis medalıst 700 000 teńge, qola júldeger 400 000, tórtinshi jáne besinshi oryndy qanaǵat tutqan adam 200 000 men 100 000 teńge alady.

Jarystyń úzilis kezinde  «djıgıtovka», «teńge ilý», «jamby atý», «qyz qýý», qazaqy tazy ıtter jarysy sııaqty ulttyq sport túrlerinen kórsetilimder uıymdastyrylady.

Taǵy bir aıta ketetin nárse, Mádenıet jáne sport mınıstrligi «Ekspo-2017» kórmesi aıasynda halyqaralyq deńgeıdegi 18 sporttyq shara ótkizedi. Elimizdiń óńirleri de sporttyq saıystardan qalys qalmaıdy. Kórme kezinde Qazaqstannyń 14 oblysynda 20-dan astam jarystar ótkizizý josparlanyp otyr.

Endi Astananyń maǵynda 11 maýsym kúni bolatyn at jarys týraly aıtsaq, báıge – kóptegen túrki-tildes halyqtardyń ejelden kele jatqan sport túri. Ol jazyq jerlerde orta jáne uzyn qashyqtyqta ótetin jarys. Báıgede shabandozdyń taktıkalyq sheberligi men attyń jarysqa daıyndyǵy asa mańyzdy sanalady.

Dastan KENJALIN