جەتىسۋدا جەتكىنشەك بالۋاندار بەلدەسۋى تارتىسپەن ءوتتى

قۇلجا تاس جولىمەن شىعىسقا قاراي بەت الساڭىز، بايسەيىتتەن وتكەن سوڭ الدىڭىزدان سوگەتى اۋىلى شىعادى. قازىرگى اتاۋى – نۇرا اۋىلى.

وسى ەلدى مەكەننىڭ العاشقى قازىعىن قاعىپ،  ىرگەتاسىن قالاعان جانداردىڭ  ءبىرى – ساعىنىش ەسبەرگەنوۆ. ونەگەلى عۇمىر كەشكەن ەسبەرگەننىڭ ۇلىنىڭ ەسىمىن اۋىلداستارى  ىقىلاسپەن ەسكە الىپ، قۇرمەت، ىزەتىن اياعان ەمەس.  حالىققا قىزمەت ەتۋدە توككەن تەردىڭ  قايىرىمى وسى بولسا  كەرەك.

الماتى وبلىسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى، «سوگەتى» دەگەن سوۆحوزدى تاقىر جەردەن تۇرعىزىپ، وتىز جىلعا جۋىق  ابىرويمەن باسشىلىق جاساپ، ۇلگىلى  اۋىلداردىڭ قاتارىنا  قوسقان ساعىنىش ەسبەرگەنوۆتىڭ ەسىمىن اۋىلداستارى ارقاشان قۇرمەتپەن اتايدى. 2017 جىلى  وسى اۋىلدا ەسكەرتكىشى دە بوي كوتەردى.

ەلەڭ-الاڭ شاقتاردا ەتىگىمەن سۋ كەشە ءجۇرىپ، ات ۇستىندە ازاماتتىق ىستەردى اتقارعان  ساعىنىش  ەسبەرگەنوۆتىڭ اتىندا قازاق كۇرەسىنەن ءداستۇرلى تۋرنير ۇيىمداستىرىلادى. جىلدان-جىلعا جالعاسىن تاۋىپ، ساباقتاستىق جۇلگەسى ۇزىلمەگەن جارىس  بيىل دا جالاۋىن جەلبىرەتتى.

2009-2012 جىلى تۋعان ءجاسوسپىرىم جەتكىنشەكتەر اراسىنداعى كۇرەس بايگەسى وبلىستىق اشىق تۋرنير دەپ جاريالانعاندىقتان دا قاتىسۋشى بالۋانداردىڭ قاتارى كوپ بولدى. سوناۋ سەمەيدەن دە سوگەتى  كىلەمىندە كۇرەسۋ  ۇشىن جاس سپورتشىلار كەلدى. تالدىقورعان، قىزىلوردا، تۇركىستان  قالاسىنان سىرت الماتى وبلىسىنىڭ ءار اۋدانىنان جينالعان جەتكىنشەكتەر باسەكە كورىگىن قىزدىردى.

«ءوزىم جولعا شىققاندا كولىك  كۇتىپ، قول كوتەرىپ تۇرعان جاس بالالاردى كورسەم مىندەتتى تۇردە ايالداپ،  كولىگىمە مىنگىزىپ الامىن. ويتكەنى ءوزىم دە كەزىندە ينتەرناتتا وقىدىم. اۋىلدان  قاتىناۋ قيىن، قازىرگىدەي كولىكتىڭ اعىلىپ جاتاتىن كەزى ەمەس، شاندا ءبىر ماشينە وتەدى. كوبىنە جۇك كولىكتەرى، ولار توقتامايدى، توقتاعانى المايدى. جول ازابىن تارتقاندىقتان دا قازىر بالا كورسەم توقتايمىن، الا كەتەمىن. ەكى-ءۇش جىل بۇرىن  الماتىدان اۋىلعا كەلە جاتىپ جولاي كولىك توقتاتىپ قول كوتەرگەن جاس بالانى الا كەتتىم. اڭگىمەشىل سەرىگىم كورشى اۋىلعا بارا جاتىر ەكەن.

ء–وزىڭىز قايدا باراسىز؟، – دەدى ماعان.

–نۇرا دەگەن اۋىلدا تۋعام، سول اۋىلىما بارامىن، – دەدىم.

–وي، اعا، مەن ەكى جىل بۇرىن  سول اۋىلدا ساعىنىش ەسبەرگەنوۆ اتىنداعى قازاق كۇرەسىنەن وتكەن تۋرنيردە چەمپيون بولعام، ءسىز ول كىسىنى كورىپ پە ەدىڭىز؟ تۋرنير جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلادى، – دەدى  اڭقىلداپ.

مەجەلى جەرگە جەتكەندە:  «شىراعىم، سول سەن ايتقان ساعىنىش دەگەن كىسىنىڭ بالاسىمىن،  ءتۋرنيردى ءبىز ۇيىمداستىرىپ ءجۇرمىز. مىنا قاربىزدىڭ بىرەۋىن ساعان بەرەيىن ۇيىڭە اپارىپ جەڭدەر»، دەدىم رازى بولىپ. ول دا قۋانىپ كولىگىمنەن ءتۇسىپ قالدى.  «مىنە، تۋرنيرگە قاتىسۋ ارقىلى بالالار ءبىر-بىرىمەن دوستاسادى، ساباقتاستىق بايلانىس ورنايدى. بۇل تۋرنيرگە قاتىسقان قانشاما بالا سپورتتا ۇلكەن جەتىستىككە جەتىپ كەلەدى. وسىنداي اۋىلدىق جەردە وتەتىن جارىستار تالانتتى بالالاردى تابۋعا، تانۋعا وراي تۋعىزادى. بيىل وسى ءتۋرنيردىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتۋىنە  مۇرىندىق بولىپ،  شەلەك اۋىلىنداعى №2 بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر سپورت مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى، ىسكەر باۋىرىم، كيكبوكسينگتەن الەم كۋبوگىنىڭ جەڭىمپازى، ەۋرازيا چەمپيونى ەلمۇرات قايىپجانوۆ باستاعان جىگىتتەر اتسالىسىپ وراسان كومەك جاسادى. بۇدان سىرت قولداۋ كورسەتىپ، دەمەۋ بولعان اعايىن-تۋىسقا العىسىمىزىز شەكسىز»، – دەدى زاڭ سالاسىنىڭ بىلىكتى مامانى  ۇلان ەسبەرگەنوۆ.

–قازاق كۇرەسىن دامىتىپ، ناسيحاتتاۋ ءۇشىن دە جارىستاردىڭ كوبىرەك ۇيىمداستىرىلعانى جەتكىنشەكتەردىڭ شىڭدالۋىنا وراسان مۇمكىندىك تۋدىرادى.  الدىمەن بوكسقا، كەيىن كۇرەسقە، اقىرىندا كيكبوكسينگ سپورتىن شىڭىنا شىعامىز دەپ ماقسات قويىپ تالاپتانعان  وزىمىز دە وسىنداي  تۋرنيرگە قاتىسىپ، شىڭدالدىق. كارانتيندىك شەكتەۋلەردەن كەيىن ۇىمداستىرىلعان سوڭ با، بيىلعى جارىسقا قاتىسۋشىلاردىڭ قاراسى قالىڭ. سوسىن ەلىمىزدىڭ ءار قيىرىنان كەلگەن بالعىن  بالۋانداردىڭ بەلدەسۋىن كورىپ كوڭىلىمىز مارقايدى. قازاق كۇرەسىنىڭ قانات جايىپ، كەڭىنەن تارالۋىنا وسىنداي جارىستاردى ءجيى وتكىزۋدىڭ تيگىزەر سەپتىگى مول، – دەيدى ءتۋرنيردى ۇيىمداستىرۋشى  شەلەك اۋىلىنداعى №2 بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر سپورت مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى، كيكبوكسينگتەن الەم كۋبوگىنىڭ يەگەرى، ەۋرازيا چەمپيونى  ەلمۇرات قايىپجانوۆ.

وبلىستىڭ اشىق بىرىنشىلىگىندە توپ جارىپ جەڭىسكە جەتكەن بالۋاندارعا اۋىلشارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ ۇزدىك مامانى  س. ەسبەرگەنوۆتىڭ بالالارى مەدال، ديپلوم، باعالى سىيلىقتارى بەرىلدى. الماتى وبلىسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى «ساعىنىش ەسبەرگەن ۇلىنىڭ ەسىمىن ارداقتاۋ ماقساتىنداعى ءداستۇرلى  تۋرنير كەلەر جىلى دا جالعاسىن تابادى»، دەيدى ۇيىمداستىرۋشىلار.

–جاستاردىڭ قازاق كۇرەسىنىڭ بەكزادا سپورت ەكەنىن بىلگەندىكتەن دە قىزىعۋشىلىعى ارتىپ كەلەدى. بۇگىنگى تۋرنيرگە قاتىسقان بالعىن بالۋانداردىڭ ەرىك-جىگەرىنە، تالابىنا قاراپ قۋاندىم. قازىر بۇلار باقىتتى، ءبارى بار، جۇلدە قورى قوماقتى، سىيلىقتارى كەرەمەت جارىستار دا كوپ. ءبىز كۇرەسكەن جىلدارى مۇنداي جارىستار ءجيى وتكىزىلمەيتىن. تۇلپاردى بايگەدە سىناپ، بابىن بايقايتىن بولسا، سپورتشىلاردىڭ سىناق الاڭى وسىنداي تۋرنيرلەر، – دەيدى كۇرەس تۇرلەرىنەن سپورت شەبەرى، حالىقارالىق تۋرنيرلەردىڭ جەڭىمپازى اسحات راحمەتوۆ.

ءتۋرنيردىڭ سالتاناتتى اشىلۋ راسىمىندە س.ەسبەرگەنوۆتىڭ   بالالارى   نۇرا اۋىلىنىڭ كونەكوز قاريالارىنا كوپتتىڭ الدىندا قۇرمەت كورسەتىپ يىقتارىنا وقالى شاپان  جاۋىپ سىي-سياپاتىن  جاسادى.  قازاق كۇرەسى قايتكەندە جالپىحالىقتىق سيپاتقا يە بولادى؟ ارينە،  ءار جاس ەرەكشەلىگىنە وراي وسىنداي تۋرنيرلەر كوپتەپ ۇيىمداستىرىلىپ، ناسيحات، اعارتۋ جۇمىستارى قارقىن العاندا عانا جاندانادى. كوڭىل توعاياتىنى، سوىڭعى جىلدارى قازاقتىڭ ءتول ونەرى،  ۇلتتىق سپورتى  كۇرەسكە دەگەن جاستاردىڭ قىزىعۋشىلىعى ارتىپ كەلەدى.

 

حانگەلدى  جانىبەك،

فوتو: سەرجان جيرەنباەۆ

الماتى وبلىسى،

نۇرا اۋىلى