ۆولەيبولدان قىزدار اراسىنداعى قازاقستان چەمپيوناتىنىڭ 2016/17 جىلدارداعى ماۋسىمى ءتامامدالدى. تۇرىك مامانى جانبولات بۋرحان جاتتىقتىرعان وسكەمەننىڭ «التاي» ۆولەيبول كلۋبى ەكىنشى جىل قاتارىنان ۇلتتىق ليگانى ۇتىپ الدى. كوماندا كاپيتانى يننا ماتۆەەۆا باستاعان، تىسقاققان سانا انارقۇلوۆا، ءاليا سادىقوۆا، كريستينا انيكونوۆا، يننا گەرمان، ناتيجەلى شابۋىلشى، كۋبالىق يۋنەسكا روبلەس باتيستا، برازيليالىق بايلانىستىرۋشى سابرينا كاريوكا سياقتى جانكۇيەرلەرگە ەتەنە تانىس ويىنشىلاردان بولەك، بۇل تىزىمدەگى 18 جاستاعى بايلانىستىرۋشى دينارا قوجانبەردينانى بايقاماۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. وسكەمەندە وتكەن ءبىرىنشى تۋردا «ەرتىس- قازحروممەن» (پاۆلودار) ويىندا كوماندانىڭ نەگىزگى بايلانىستىرۋشىسى يرينا لۋكومسكايا تىزەسىنەن اۋىر جاراقات الىپ، ماۋسىم سوڭىنا دەيىن قاتاردان شىقتى. ونىڭ ورنىن «التاي-2» كلۋبىنىڭ نەگىزگى ويىنشىسى دينارا قوجانبەردينا باسىپ، ماۋسىمدى سوڭىنا دەيىن ەكى كوماندادا دا ءساتتى وتكىزىپ، ەكى كلۋبتا دا ەل چەمپيونى بولدى.
– دينارا، سۇحباتىمىزدىڭ القيسساسىن ۆولەيبولعا قالاي كەلگەنىڭ تۋرالى اڭگىمەدەن باستاساق…
– ۆولەيبول ويىنىنا مەنى ەشكىم جەتەكتەپ، بولماسا «مىناۋ جاقسى ويىن» دەپ كورسەتىپ الىپ كەلگەن جوق. ءوزىم قىزىعىپ وسى سپورت ءتۇرىن تاڭدادىم. جالپى، ۆولەيبولدى تاڭداۋىم وتە قىزىق بولدى. باستاپقىدا مەن بي ۇيىرمەسىنە قاتىسىپ ءجۇردىم جانە سپورتشى بولامىن دەپ مۇلدە ويلاعانىم جوق. بىردە ۆولەيبولدان مەكتەپىشىلىك جارىس بولدى. بارىپ كوردىم، ويىن كوڭىلىمنەن شىقتى، قاتتى ۇنادى. ۋاقىت وتە كەلە بيگە قىزىعۋشىلىعىم ازايىپ، جان دۇنيەم سپورتتى قالاپ تۇردى. باعىما وراي، سىنىپ جەتەكشىمىز دەنە تاربيەسىنەن ساباق بەرگەن ريزا ماۋكينا ەسىمدى اپاي ەدى. ول كىسى كوپتەگەن جارىستارعا ءوزى جىبەردى، مەنى سپورتشى ەسەبىندە قالىپتاستىرۋعا مولىنان ەڭبەك ءسىڭىردى. ەگەر ۆولەيبولعا قاتتى قىزىقپاسام، ءبيشى بولىپ جۇرە بەرەر مە ەدىم، كىم ءبىلسىن؟
– اكە-شەشەڭ قارسى بولمادى ما؟
– ءبىزدىڭ وتباسىمىزدا سپورتشى بولماعاننان كەيىن انام گۇلداراي ءابىلوۆا باستاپقىدا قارسى بولدى. ارتىنشا جاتتىقتىرۋشىلارىم سۇراپ العان ساتتە اق جول تىلەپ، رۇقساتىن بەردى. قازىر مەنىڭ كىشكەنتاي جەتىستىكتەرىمە ءبىرىنشى بولىپ انام جانە اعام ديدار ءابىلوۆ قۋانادى. ءسىز مىنا ءسوزدى مىندەتتى تۇردە جازىڭىزشى: «مەنى وسىنداي دارەجەگە جەتكىزگەن، ەل قاتارلى وسىرگەن انام مەن اعاما العىس بىلدىرەمىن». وتباسىمىزداعى ازىرگە جالعىز سپورتشى مەنمىن، كەيىن تاعى شىقپاسا.
– ۆولەيبولدى تاڭداعانىڭا وكىنەتىن ساتتەر بولا ما؟
– «جوق» دەپ كەسىپ ايتايىن. وزىمە بۇل ويىن قاتتى ۇنايدى.
– جاتتىعۋ ۋاقىتتارى قالاي؟
– كۇنىنە ەكى ۋاقىت جاتتىعۋ جاسايمىز. ال بەيسەنبى جانە جەكسەنبى كۇندەرى دەمالىس بەرەدى.
– جىل ساناپ ەل چەمپيوناتىنىڭ دەڭگەيى جوعارىلاپ، ۆولەيبولشىلار دا ءوسىپ كەلەدى. باسەكەلەستىكتەن قورىقپايسىڭ با؟
– جوق. مەن ءاۋ باستا قايناعان باسەكەلەستىكتىڭ ورتاسىندا بولاتىنىمدى ءبىلدىم جانە وزىمە سەنگەندىكتەن وسى جولدى تاڭدادىم. سپورت – جارىس، باسەكەلەستىك. كۇندەلىكتى ەڭبەك پەن جاتتىعۋلاردىڭ ارقاسىندا جەتىستىكتەرگە جەتەتىنىمە سەنەمىن. ەڭ باستىسى، ماقساتىم ايقىن. سەنسەڭىز، مەن ۆولەيبولعا قادام باسقاننان كەيىن العان ەكى-اق جىل ىشىندە جوعارعى ليگادا وينادىم. ادام وزىنە مىندەت قويا بىلسە، ءسوزسىز ناتيجە شىعارادى.
– قازاقستان جاستار قۇراماسىنىڭ قاتارىندا ەكى جىل ازيا بىرىنشىلىگىنە قاتىستىڭ. نە ءتۇيدىڭ؟ ءبىزدىڭ قۇرامانىڭ نەسى ارتىق، نەسى كەم بولدى؟
– شىنى كەرەك، ازيانىڭ بىرقاتار ەلدەرىندە ۆولەيبولعا سپورت دەپ ەمەس، ءومىرىم دەپ قارايدى. ۆولەيبولدان الەمدىك رەيتينگتىڭ كوشباسشىلار تىزىمىنە كىرەتىن كورەيا، تايلاند، جاپونيا جانە قىتاي ەلدەرىندە كوزىن اشقالى ۆولەيبول ويناسا، ۇلتتىق قۇراماعا بالا جاستان ىرىكتەۋ جۇرگىزىلەدى. وسى ەلدەرمەن ۆولەيبولى ەندى دامىپ كەلە جاتقان ءبىزدىڭ ەلدى سالىستىرۋعا كەلمەيدى. جاستار قۇراماسىنىڭ كوپ ويىندارىندا سەنىمدىلىك پەن ۇستامدىلىقتى جوعالتىپ الامىز. كەمشىلىگىمىز – سول. مەن ەل قۇراماسىنىڭ جارقىن جەڭىستەرگە جەتەتىنىنە، بيىك جەتىستىكتەر مەن ۇلكەن بەلەستەردى باعىندىراتىنىنا سەنەمىن. ءبىز ءالى ءبىرىنشى بولامىز!
– ۇلگى تۇتاتىن ويىنشىڭ كىم جانە ول ساعان نەسىمەن، قاي ارەكەتىمەن ەرەكشە؟
– ۇلگى تۇتاتىن ارىپتەسىم – قازاقستان قۇراماسىنىڭ جانە «جەتىسۋ» ۆولەيبول كلۋبىنىڭ بايلانىستىرۋشىسى كوريننا يشيمتسەۆا. كوريننادان ۇيرەنەرىم وتە كوپ. باستىسى، ويىن بارىسىندا ويىنشىلارمەن بايلانىستى وتە جاقسى ۇستايدى. بايلانىستىرۋشىعا كەرەك باستى قاسيەت تە سول.
– ەكى كوماندا ساپىندا («التاي» –ۇلتتىق ليگا، «التاي-2» – جوعارعى ليگا) ەل چەمپيونى بولدىڭ. ازىرگە بۇل جەتىستىككە جەتكەن قازاق قىزدارىنان جالعىز ويىنشىسىڭ. ءبىر ماۋسىمداعى ەكى چەمپيوندىقتىڭ اسەرى قانداي بولادى ەكەن؟
– كەرەمەت. بۇل سەزىمدى سوزبەن ايتىپ جەتكىزە المايمىن. ءالى دە سەنەر ەمەسپىن. ءتىپتى ءبىرىنشى ورىن العانىمىزدىڭ ءوزى كورگەن تۇستەي. كوڭىل كۇيىمىز وتە تاماشا.
– ەسىڭدە ايرىقشا ساقتالعان ويىندا جەڭىس پەن جەڭىلىس بولعان كەزدەسۋ تۋرالى ايتىپ ءوتشى.
– سوڭعى التىنشى تۋردا باستى قارسىلاستارىمىز «ەرتىس-قازحرومدى» 3:1 (25:12، 25:18، 17:25، 25:22) ەسەبىمەن جەڭگەن ءسات ەرەكشە ەسىمدە ساقتالدى. ءبىز ءدال سول كۇنى الاڭعا جانىمىزدى بەرىپ كەتۋگە ءازىر بولدىق. ەگەر جەڭىلسەك، ەكىنشى ورىنعا ءتۇسىپ، چەمپيوندىقتان قول ءۇزىپ قالاتىن ەدىك. سول كۇنى كوماندا جۇمىلعان جۇدىرىقتاي بولدى. ءوزىمىزدى پسيحولوگيالىق تۇرعىدان بىرنەشە كۇن بۇرىن دايىندادىق.
جەڭىلگەن ءسات… پاۆلوداردا وتكەن 4-تۋردا «ەرتىس-قازحرومنان» 2:3 (25:21، 21:25، 21:25، 26:24، 13:15) ەسەبىمەن جەڭىلدىك. ۇمىتىلماس كەزدەسۋلەردىڭ ءبىرى. بىزگە ۇلكەن ساباق بولدى. ايتارلىقتاي جەڭىلىس تە بولمادى، ەسەپ ەكى جاققا كەزەك-كەزەك تارازىداي تەڭسەلىپ وتىردى. ەڭ وكىنىشتىسى – قارسىلاسىڭنان 5-6 دوپ ايىرماسىمەن الدا تۇرىپ جەڭىلۋ.
– ۇلتتىق قۇراما ساپىنان قاشان كورە الامىز؟
– كوپ ۇزاماي قوسىلاتىن شىعارمىن دەپ ۇمىتتەنەمىن. ارينە، الدىما قويعان ماقساتتارىمنىڭ ورىندالۋى، جۇزەگە اسۋى ءۇشىن قولىمنان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسايمىن. ول ءۇشىن ءالى دە تىنباي ەڭبەك ەتۋ كەرەك.
– «التايدى» ەكى ماۋسىمدا چەمپيوندىققا جەتكىزگەن باس باپكەر جانبولات بۋرحاننىڭ كوماندادان كەتۋىن قالاي قابىلدادىڭ؟
– شىنىمەن وكىنىشتى جاعداي بولدى. ەكى جىلدىڭ ىشىندە قاتتى باۋىر باسىپ قالىپپىز. كەتكەن ساتتە كوزىمىزدەن جاس تا شىعىپ كەتتى. بىزگە «كەتەمىن» دەپ ايتۋىنىڭ ءوزى ول كىسىگە اۋىرعا ءتۇستى. ءبىزدى ۇمىتپايدى دەپ ۇمىتتەنەمىن، ال ءبىز ونى ۇمىتپايمىز. بۇيىرتسا، بولاشاقتا تاعى دا جولىمىز تۇيىسەدى دەپ ويلايمىن.
– وسكەمەندە مامىردا وتەتىن ازيا كلۋبتىق چەمپيوناتىنا قازاقستاننىڭ اتىنان «التاي» قاتىسادى. دايىندىقتارىڭ قالاي؟
– دايىندىق جاقسى. وكىنىشكە قاراي، ول جارىسقا قاتىسپايمىن. ءدال سول ۋاقىتتا جاستار قۇراماسىنا ىرىكتەۋلەر بولادى. مەنىڭ ماقساتىم – جاستار قۇراماسىنداعى ورنىمدى ساقتاپ قالۋ.
– سۇحباتىڭا راقمەت. سپورتتىق تابىستار تىلەيمىن.
اڭگىمەلەسكەن سەرىك قانتاي