SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Jýyrda Almatydaǵa M. Gorkıı atyndaǵy mádenıet jáne demalys saıabaǵynyń «Spartak» sport kesheninde Abaı atyndaǵy Qazaq Ulttyq pedogogıkalyq ýnıversıtetiniń 90 jyldyǵyna oraı, salaýatty ómir súrýge arnalǵan dástúrli «Densaýlyq-kúni» Spartakıadasy ótti. Shara 500-ge jýyq stýdentterden quralǵan fleshmobpen ashylyp, odan ári komandalardyń sherýine, dene shynyqtyrý jáne sport kafedrasy janyndaǵy sporttyq sekııalardyń kórinisine ulasty.
«Adam denesiniń jetilýi — onyń densaýlyǵy; eger deniń saý bolsa, onda ony saqtamaq kerek, al eger saý bolsa, onda dendi saýyqtyrý kerek» — dep, densaýlyqtyń qadiri týraly uly shyǵystyń oıshyly ál-Farabı asqan bilgirlikpen aıtqan eken. Sport optımıstik ómirmen, sergektik mádenıetin qalpastyratyn bolsa, osy bir qamshynyń sabyndaı qysqa ýaqytta, dene qımylyn arttyryp, qozǵalysty kúsheıtkende ǵana ómirge degen súıspenshilik arta túsedi dep oılaımyz.
Negizi elimizdegi oqý ordalary arasynda tuńǵysh ret irgesi qalanǵan kıeli qara shańyraqtyń tarıhy tereńde jatqanyn jaqsy bilemiz. Bıyl aıtýly bilim ordasy óziniń 90 jyldyq mereıtoıyn atap ótkeli otyr. Sondyqtanda ýnıversıtet ujymy mereıtoı aldyndaǵy izgilikti sharalardy bastap ta ketti. Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń 90 jyldyǵy aıasynda oqý ornynyń ujymy men jastary arasynda uıymdastyrylǵan «Densaýlyq kúni» Spartakıadasynyń salaýatty ómir saltyn nasıhattaý, buqaralyq sportty damytý, dene shynyqtyrý jáne sportqa degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý maqsatynda paıdasy óte zor. Spartakıada barysynda fýtbol, voleıbol, ústel tenısi, jeńil atletıka, shahmat, toǵyzqumalaq, qol kúresi, arqan tartý, gir tasyn kóterý qatysýshylar synǵa túsip, ýnıversıtet ónerpazdary ózderi ázirlegen konerttik baǵdarlamalaryn usyndy.
Árıne, úlken sportta júrmegendikten anda-sanda osyndaı saıystarǵa qyzý kirisip ketken jandarǵa aýyr tıeri de sózsiz. Tipti jaraqat alyp qalýy da múmkin. Mysaly, jastar atqa shaýyp, túrli sporttarmen belsene aınalyssa qalypty jaǵdaı dep qabyldaımyz. Al, 40-50 den asqan jastardaǵy azamattarǵa tańyrqaı qaraıtynymyz durys emes dep oılaımyn. Negizi myna kórshiles Qytaı elinde qarttar kóshede turyp alyp, túrli jattyǵýlardy jasap jatady. Oǵan nazar salyp jatqan bir jan joq. Bizdiń elde qoǵamdyq oryndar men sport alańdarynda jattyǵyp ne bolmasy júgirip júrgen aqsamaıly egde adamdarǵa tesile qarap, túrli sózderdi aıtyp ketip bara jatqan adamdardy kóresiń. Adam úshin qozǵalys ómirdiń tiregi ekenin umyptaǵanymyz lázim. Ataqty klassık jazýshy Ǵabıt Músirepov «Durys jolǵa qoıylǵan deneshynyqtyrý oıyndary oqý-bilim alýǵa bóget emes, qaıta boıdy sergitip, oıyna járdem etetin nárse» — degen eken. Sondyqtan da sporttyń jalpy adamnyń densaýlyǵynyń shyńdala túsýine berer paıdasy sheksiz.
Jarystyń saltanatty ashylýynda sóz sóılegen Abaı atyndaǵy Qazaq Ulttyq pedogogıkalyq ýnıversıtetiniń rektory Tahır Ospanuly Balyqbaev qatysýshylarǵa sáttilik tilegennen keıin jýyrda ǵana elordamyz Astana qalasynda ótken kıokýshınkaı karateden ótken ekinshi álem chempıonatynyń qola medaliniń júldegeri, aıtýly ýnıversıtettiń stýdenti Aıjan Sharapovany jeńisimen quttyqtap tabys tiledi. Jarys shymyldyǵy ashylǵannan keıin tartysty syndar bastalyp ketti.
Spartakıadanyń Aýyspaly Kýbogyn komanda bolyp jeńip alý ońaı sharýa emes. Sol sebepti ustazdar qaýymy bir qoldyń salasyndaı ujymdyq nátıje kórsetýge baryn salyp jatty.
Jarystyń jaqsy ótýine uıytqy bolǵan «Deneshynyqtyrý jáne sport» kafedrasynyń meńgerýshisi Erǵalı Muhıtdınov pen aıtýly kafedranyń professory Amantaı Qaraqovtardyń eren eńbekterin erekshe aıta ótken oryndy bolar. Bilikti basshy, qadirli ustaz, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbegi sińgen jattyqtyrýshy Erǵalı Muhıtdınovten aıtýly shara týraly pirkirin tyńdaǵanamyzda; «Bizdiń bul Spartakıadanyń jyldan jylǵa deńgeıi joǵarlaı túsip, Ýnıversıtet oqytýshylary men qyzmetkerleriniń sportqa degen qumarlyǵy arta túskenini kórip kelemiz. Negizgi maqsat sport arqyly jas stýdentterge úlgi kórsetip, salamatty ómir súrýge kúsh salý» — dep oıyn ortaǵa salǵan edi. Rasymen de joǵary oqý oryndarynda ustazdar arasynda ótetin osyndaı tartysty saıystar, jas stýdentterge úlken úlgi ekeni daýsyz. Sonymen jarys qorytyndysy boıynsha, birinshi oryndy Matematıka, fızıka jáne ınformatıka ınstıtýtynyń komandasy jeńip aldy. Ekinshi orynǵa Pedagogıka jáne psıhologııa ınstıtýtynyń komandasy ıe bolsa, úshinshi oryn О́ner mádenıet sport ınıstıtýynyń úlesine tıdi. Júldegerler rektordyń gramotasymen jáne aqshalaı syılyqtarmen marapattaldy. Odan basqa sport túrleri boıynsha júldeli oryndar men úzdik oıynshylar da marapatqa ıe boldy. «Bizdiń baqytymyzdyń onnan toǵyzy densaýlyǵymyzǵa baılanysty» — degen eken A.Shopengaýer. Endeshe sol baqytymyzdy densaýlyǵymyzdan tabý úshin, osyndaı paıdasy sheksiz sport sharalaryn syrttaı tamashalamaı belsene qatysyp otyrýdyń jóni bólek emes pe. Aýyryp em izdegenshe, aýyrmaýdyń jolyn izdeý kerektigine keı kezde mán bermeı sońynan zardabyn tartyp jatymyz. Sondyqtan da osyndaı sport sharalarynyń jıi uıymdastyrylyp turylýy, salaýatty ómir súrýge jeteleıtin berekeli shara dep bilemiz.
Aqyn ORDABAIULY,
ALMATY
