سوڭعى كەزدە ەل سپورتىنا ايتىلىپ جۇرگەن سىن از ەمەس. باسىم كوپشىلىگى شەت ەلدەن كەلىپ، ەل نامىسىن قورعايتىن سپورتشىلارعا قاتىستى. ونىڭ ىشىندە فۋتبولدان قازاقستان چەمپيوناتىنداعى كوماندالارعا لەگيونەرلەردىڭ اعىلىپ كەلۋى جانە ولارعا مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن ميلليونداپ جالاقى تولەنۋى جۇرت نارازىلىعىن تۋدىرىپ وتىر.
بۇل ماسەلەنى تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قولى بوستىڭ ءبارى سىناپ، مىنەپ جاتتى. اراسىندا قولداعاندارى دا بار. بيىلعى جىلعى فۋتبول ماۋسىمىندا لەگيونەرلەرگە ليميت الىپ تاستالىنىپ، ءبىر ۋاقىتتا الاڭعا 11 شەتەلدىك ويىنشىنىڭ شىعۋىنا رۇقسات ەتىلدى. وسى ەرەجە قابىلدانعاننان كەيىن پرەمەر ليگاداعى كلۋبتار جالپى سانى 150 لەگيونەردى ءوز قاتارلارىنا قوستى. ولاردىڭ ىشىندە راسىندا بومباردير اتانىپ، كوماندانى العا سۇيرەپ جۇرگەندەرى دە بار، قوسالقى قۇرامنان كوز اشپاسا دا قالتاسىن تومپايتىپ وتىرعاندارى دا از ەمەس.
حالىق لەگيونەرلەرگە سىن ايتىپ، مىنەپ جاتسا، لەگيونەرلەر دە قالىسپاي قازاق فۋتبولىنىڭ، ءتىپتى قازاق ەلىنىڭ كەم تۇستارىن ايتىپ سۇحبات بەرىپ ءجۇر. شەتەلدەن كەلگەن سپورتشىلار قازاق ەلى مەن سپورتى تۋرالى نە دەپ جاتىر؟ ءبىر شولىپ شىعايىق.
2015 جىلى «قايسار» فۋتبول كلۋبىندا 12 ماتچ ويناپ، بىردە ءبىر گول سالماعان بەلارۋستىڭ ويىنشىسى انتون ماتۆەەنكو جاقىندا «نا بانكە» Youtube ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا:
قازاقستانداعى جاعداي وتە ناشار. قىزىلوردادا ادامداردان تۇيە كوپ. العاش ۇشىپ بارعانىمدا ويىلعان اسفالتتى كوردىم. اۋەجايدا جۇگىمىزدى وڭدى-سوڭدى لاقتىرىپ جاتتى. «قايساردىڭ» بازاسى جامان ەمەس. ءتىپتى، جاقسى دەر ەدىم. ال، جاتتىعۋ جاسايتىن جانە ويىن وتكىزەتىن الاڭنىڭ بىت-شىتى شىققان. سول جىلدارى جاقسى لەگيونەرلەردى جينادى. ال، قازاقتاردىڭ ءوزى ونشا ەمەس…، — دەدى.
«اتىراۋ» فۋتبول كلۋبىندا دوپ تەۋىپ جۇرگەن كونگو دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ويىنشىسى جوەل كايامبا جاقىندا Meta-ratigs.kz- كە بەرگەن سۇحباتىندا فۋتبولداعى ترانسلياتسيانى سىناعان.
قازاقستانداعى فۋتبول كورسەتىلىمى قالالىق فۋتبول ليگاسىنىڭ ەكىنشى ديۆيزيونىنداعىداي. ءتىپتى، ۇيالعانىمنان Instagram-عا پوست سالا المايمىن. ارينە، ەۋروپادا ترانسلياتسيانىڭ ساپاسى جاقسى. حالىق ەۋروپاداعى فۋتبول ترانسلياتسيالارىن كورسىن، سوسىن قازاقستانداعى كورسەتىلىممەن سالىستىرسىن. ترانسلاتسيا ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن ليگا باسشىلارىندا بارلىق رەسۋرس بار. وندا نەگە ساپاسىن جاقسارتپايدى؟ مەن تۇسىنبەيمىن، — دەگەن ەكەن.
Azh.kz سايتى شوتلاندىق Scottish Sun گازەتىنە سىلتەمە جاساپ، يۋينگ گرەمنىڭ «Kazakh racists made my life misery» نەمەسە قازاقشاعا اۋدارعاندا «قازاق ناسىلشىلدەرى مەنىڭ ءومىرىمدى توزاققا اينالدىردى» تاقىرىبىنداعى ماقالاسىن جاريالادى. مۇندا «اتىراۋ» فۋتبول كلۋبىنىڭ بۇرىنعى قارا ءناسىلدى لەگيونەرى ميكاەل انتۋان-كيۋرە ءوزىنىڭ قازاقستاندا ويناعان كەزدەرى تۋرالى اڭگىمەلەگەن. وقىپ وتىرساڭىز ميكاەل انتۋان-كيۋرەنىڭ ەش دالەلسىز ايتقانىنا كۇمانمەن قاراۋعا بولادى. ونىڭ بۇل پىكىرى جەكەلەگەن ادامدارعا عانا قاتىستى بولماسا، جاپپاي حالىقتىڭ وي-ورىسىنە، شەتەل ازاماتىنا دەگەن كوزقاراسىنا مۇلدەم قاتىسى جوق دەپ بىلەمىز. سونىمەن ميكاەل انتۋان-كيۋرە نە دەدى؟
ءبىزدىڭ كەيبىر جانكۇيەرلەرىمىز كلۋب ديرەكتورىنا شىعىپ، كوماندادا قارا ءناسىلدى ويىنشىلاردىڭ ويناعانىن قالامايمىز دەپ جاريالاپتى. ماعان پاتەر جالداپ تۇرۋىما رۇقسات بەرگەن. الايدا پاتەرگە بارعانىمدا، ءۇي يەسى: «جوق، مەن ونىڭ قارا ەكەنىن بىلگەن جوقپىن. مەن ۇيىمدە ونىڭ تۇرعانىن قالامايمىن»،- دەپ ايتتى.
وسىلايشا، مەنىڭ تۇراتىن ءۇيىم بولمادى. 15 شارشى مەتر ءبىر بولمەدە تۇردىم. مەن وسى تۇيىق كەڭىستىكتە 24 ساعات بويى وزىممەن ءوزىم قالدىم. ويتكەنى، ەشكىم اعىلشىنشا سويلەي المايدى. قارالىعىم ءۇشىن ماعان تىرناعىن تيگىزۋگە ارلاناتىن. مەن ەندى ول جاققا ەشقاشان قايتا بارعىم كەلمەيدى. بۇل مەنىڭ ومىرىمدەگى ەڭ جامان ءتورت اي بولدى. مەنى مايمىل دەپ مازاقتاپ، الاڭ قاپتالىنا جاقىنداعاندا ماعان قاراي تۇكىرەتىن.
كوماندالاس جولداستارىم تۇركياداعى وقۋ-جاتتىعۋ جيىندارى كەزىندە مەنىمەن جاقسى قاتىناستا بولعان. ال قالاي قازاقستان جەرىنە كەلدىك، ءبارى مەنەن سىرت اينالدى. ولار وزدەرىنىڭ قارا ءناسىلدى اداممەن بىرگە جۇرگەنىن كورگەندى قالاماعان شىعار، — دەپ ول نارازىلىعىن ءبىلدىرىپتى.
بيىلدان باستاپ شەتەلدىك فۋتبولشىلارعا ليميت الىنىپ تاستاعالعاننان كەيىن، ەلىمىزگە لەگيونەرلەردىڭ كوپتەپ اعىلىپ كەلىپ جاتقانىن جوعارىدا ءسوز ەتتىك. وسى كەزگە دەيىن ەلىمىز لەگيونەرلەردىڭ مۇنداي اشىق ايىپتاۋلارىن، اشىق پىكىر ءبىلدىرۋىن ەشقاشان ەستىپ-كورمەگەن ەدى. ەندى «ەستىر قۇلاقتا جازىق جوق»، دەمەكشى ولاردىڭ قازاق فۋتبولىنا دەگەن سىني كوزقاراسىن ەسكەرىپ، ءوزىمىزدى سىرتىمىزدان ءبىر قاراپ، كەمشىلىكتەر مەن پروبلەمالاردى شەشۋگە مەملەكەت بولىپ اتسالۋىمىز كەرەك-اق. ول ءۇشىن لەگيونەرلەردىڭ ايلىعىنا بەرىلەتىن ميلليونداعان تەڭگەنى مەملەكەتتىڭ قازىناسىنان ەمەس، كلۋبتاردىڭ وزدەرى تولەۋ كەرەك دەگەن زاڭدى ىسكە قوسىپ، ۇنەمدەلگەن ميللياردتاعان تەڭگەنى سپورت ينفراقۇرىلىمدارى مەن جەرگىلىكتى فۋتبولشىداردى دايىندايتىن اكادەميالاردىڭ قۇرىلىسىنا جۇمسالعانى ءجون دەپ بىلەمىز.
اينات قابيدۋللاەۆ،
استانا