تالعات بايسۋفينوۆ: «قازىر ەڭ ماڭىزدىسى – جاس پەن تاجىريبەنىڭ ۇيلەسىمى»

قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسى كومانداسى باس جاتتىقتىرۋشىسىنىڭ  مىندەتىن اتقارۋشى تالعات بايسۋفينوۆ قفف ءباسپاسوز قىزمەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا ۇلتتىق كومانداعا قايتا ورالۋى، كادرلىق شەشىمدەر مەن ويىنشىلاردىڭ جاعدايى تۋرالى ايتتى.

– تالعات مارۋا ۇلى، ءتورت جىلعا جۋىق ۋاقىتتان كەيىن ۇلتتىق قۇرامانىڭ تىزگىنىن قايتا ۇستادىڭىز. بۇل شەشىمدى قابىلداعاندا قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟

– قازاقستان قۇراماسىنا قايتا ورالعانىما وتە قۋانىشتىمىن. بۇل ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك ەكەنىن جاقسى تۇسىنەمىن. بىراق تەز شەشىم قابىلداۋعا تۋرا  كەلدى. سوندىقتان قورقىنىش تا، كۇمان دا بولعان جوق. قۇرامدا بىزبەن 2016 جىلدان بەرى بىرگە جۇمىس ىستەگەن جىگىتتەر بار، سونداي-اق 2021 جىلعى تاجىريبەلى، سەنىمدى ويىنشىلار دا بار. سونىمەن قاتار كوماندادا جاڭا ەسىمدەر پايدا بولدى. ءدال قازىر قۇرامامىزعا وسىنداي جاس پەن تاجىريبەنىڭ ۇيلەسىمى قاجەت نارسە.

1 قازاننان باستاپ جاتتىعۋ پروتسەسى باستالدى. سول كەزدە فۋتبولشىلاردىڭ كەڭەيتىلگەن جانە نەگىزگى ءتىزىمى تولىق جاساقتالدى. وعان وزگەرىس ەنگىزۋگە ۋاقىت تا بولمادى. تولىق تالداۋسىز تۇزەتۋلەر جاساۋ دۇرىس ەمەس ەدى. سوندىقتان ءبىز الدىڭعى شتاب قۇرعان قۇرىلىمدى ساقتاپ قالدىق. ءالي حانالي ۇلى دا جاتتىقتىرۋشىلار قۇرامىندا قالدى. بۇل ساباقتاستىقتى قامتاماسىز ەتەتىن ماڭىزدى بۋىن.

– جاتتىقتىرۋشىلار شتابىندا كادرلىق وزگەرىستەر بولدى ما؟

– مەن وزىممەن بىرگە بۇعان دەيىن بىرگە جۇمىس ىستەگەن يۆان ازوۆسكي مەن مارات ەسلياموۆتى شاقىردىم. ولاردان نە كۇتۋگە بولاتىنىن، قانداي جاڭا ەلەمەنتتەر ەنگىزە الاتىنىن جاقسى بىلەمىن. ەڭ باستىسى، بۇرىن قۇرىلعان جۇيەگە كەدەرگى كەلتىرمەۋ، كەرىسىنشە ونى تولىقتىرىپ، ۇيلەسىمدى ەتۋ. بارلىعى كاسىبي جانە قيىندىقسىز ءوتتى.

– ويىنشىلاردىڭ جاعدايى قانداي؟ كادرلىق شىعىندار بار ما؟

– ءيا، بەلگىلى ءبىر قيىندىقتار بولدى، اسىرەسە ورتالىق ايماقتا. ۇلار جاقسىباەۆ پەن سەرگەي مالىي جاراقات الدى. بۇل ءبىز ءۇشىن ۇلكەن سىناق بولدى. قۇراماعا كەلگەن سوڭ جاعداي راستالدى. ءبىز قورعانىس مىقتى بولۋى ءۇشىن وڭ جاقپەن وينايتىن ورتالىق قورعاۋشى قاجەت دەگەن شەشىمگە كەلدىك.

قازىر بارلىق فۋتبولشى جينالدى. سەرگەي مالىي قالپىنا كەلۋدە. الاڭعا شىعۋعا اسىق، بىراق ءالى تولىق دايىن ەمەس. ليحتەنشتەينگە قارسى ماتچتا كومەكتەسە الماۋى مۇمكىن. الايدا سولتۇستىك ماكەدونيامەن كەزدەسۋگە دەيىن دايىن بولادى دەپ ۇمىتتەنەمىز.

– جاراقات العان ويىنشىلاردىڭ ورنىنا اۋىستىرۋدى قالاي تاڭدادىڭىز؟

– ورتالىق قورعاۋشىلار ماسەلەسى تۋىنداعاندا تەز ارەكەت ەتۋ قاجەت بولدى. ماعان قازاقستان پرەمەر-ليگاسىنىڭ بارلىق ويىنشىسى بويىنشا كەڭ دەرەكتەر بازاسى ۇسىنىلدى. شىنى كەرەك، مەن تاڭ قالدىم. قازىر فۋتبول فەدەراتسياسىنىڭ جاڭا جۇيەسىندەگى دەرەكتەر بازاسى كەڭەيتىلگەن، نەگىزگى جانە رەزەرۆتەگى تىزىمدەر جاسالادى. بۇرىن مۇنداي تاجىريبە بولعان جوق. سكاۋتينگ ءبولىمى جان-جاقتى جانە جاقسى جۇمىس ىستەيدى. بۇعان مەنىڭ جاستار قۇراماسىمەن جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كەزىمدە كوزىم جەتتى.  ءار كانديداتۋرا مۇقيات تالقىلانىپ، دالەلدەنەدى. قازىر باپكەرلەردىڭ قولىندا ءار فۋتبولشى ويىنى جانە فيزيكالىق كورسەتكىشتەرى، مىنەزدەمەلەرى جانە جاسالعان اناليتيكا تۋرالى اقپارات بار. دىنمۇحاممەد قاشكەننىڭ كانديداتۋراسى قاراستىرىلعاندا، بارلىق دەرەك ونىڭ پايداسىنا اكەلدى. تەحنيكالىق-تاكتيكالىق پارامەترلەرى، مودەلدىك سيپاتتارى مەن جاسى ساي كەلدى.

جاڭا ەسىمدەردىڭ پايدا بولۋى – قالىپتى قۇبىلىس. 2021 جىلى دا وسىنداي مىسال بولعان. الىبەك قاسىم ۇزاق ۋاقىت بويى قۇرامدا بولىپ، بەيىمدەلىپ، كەيىن نەگىزگى ويىنشىعا اينالدى.

بەيىمدەلۋ – ماڭىزدى كەزەڭ. بۇل جاس ويىنشىلارعا بەرىلەتىن اۆانس ىسپەتتى. ارسەن اشىربەك پەن ساعي سوۆەت سياقتى جىگىتتەرگە بۇل جاقسى مۇمكىندىك. مۇنداي مىسال جاستارعا بەلگى بولۋى ءتيىس. پرەمەر-ليگاداعى ءار ويىنشى، اسىرەسە جاستار ۇنەمى باقىلاۋىمىزدا. قفف-نىڭ سكاۋتينگ ءبولىمى ۇنەمى مونيتورينگ جاساپ وتىرادى، بارىنە ەسىك اشىق. قازىر جاڭا كەزەڭ باستالىپ جاتىر. سوندىقتان بۇل مۇمكىندىكتى پايدالانۋ كەرەك.

بۇگىندە كوماندادا 30 فۋتبولشى بار. بۇل – دۇرىس ءتاسىل. جاس ويىنشىلار نەگىزگى قۇراممەن بىرگە جاتتىعىپ، ورتاعا تەز ءسىڭىپ، كوماندالىق اتموسفەرامەن تانىسادى. بولاشاقتا ولار ۇلتتىق قۇرامانىڭ تولىققاندى ۇمىتكەرىنە اينالادى.

– كەيىنگە قالدىرىلعان «قايرات» پەن «جەتىسۋ» اراسىنداعى ويىن مەن قازاقستان كۋبوگىنىڭ فينالىنان كەيىنگى ويىنشىلاردىڭ دەنساۋلىعى قانداي؟

– نەگىزگى توپ ءدال وسى ماتچتاردان كەيىن كەلدى. داستان ساتپاەۆتىڭ جاعدايى كۇردەلى، بۇل مەديتسينالىق شتاب راستاعان دەرەك.

دەگەنمەن ول قۇرامامەن بىرگە ءجۇرىپ،  دارىگەرلەردىڭ ۇدايى باقىلاۋىندا بولادى. ەگەر ليحتەنشتەينگە قارسى ويناماسا، سولتۇستىك ماكەدونياعا دەيىن قالپىنا كەلۋى مۇمكىن.

ەگەر دايىن بولماسا – تاۋەكەل ەتپەيمىز. ءبىز وزىمىزگە دە، ويىنشىعا دا زيان كەلتىرگىمىز كەلمەيدى. ونىڭ كلۋب الدىنداعى مىندەتتەمەلەرى بار، ەۋروكۋبوكتارعا قاتىسادى. سوندىقتان ءبىز ارقاشان فۋتبولشىلارمەن ءوزارا تۇسىنىستىكپەن ارەكەت ەتەمىز.

دامير قاسابولاتتىڭ دا شاپ جانە تارتقىش بۇلشىقەتتەرىندە ماسەلە بار. بىراق ونىڭ جاعدايى ەداۋىر جاقسىراق. دارىگەرلەر تولىق قالپىنا كەلۋىنە از عانا ۋاقىت قاجەت دەيدى.

جالپى العاندا، قۇرامانىڭ مەديتسينالىق شتاب جۇمىسى جاڭا دەڭگەيگە شىققانىن اتاپ وتكىم كەلەدى. ۇساق جاراقاتتارى بار ويىنشىلار دارىگەرلەردىڭ كاسىبيلىگىنە سەنىپ، ءوزىن ەركىن سەزىنەدى. ال سەرگەي مالىيدىڭ جاراقاتىنا قاراماستان، كومانداعا كومەكتەسۋگە ىنتالى بولۋى باپكەرلەر مەن مەديتسينالىق شتابقا دەگەن سەنىمنىڭ ايعاعى. بارلىق ويىنشى كاسىبي ەم مەن قالپىنا كەلتىرۋ شارالارىن الىپ جاتىر.

– قۇراماداعى كوڭىل-كۇي قالاي؟

– اتموسفەرا جىلى، ويىنشىلار ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، زەيىن جۇمىسقا باعىتتالعان. بارلىعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنەدى. بىزدە تاجىريبەلى ويىنشىلار دا، ۇلتتىق قۇراماعا العاش قادام جاساپ جاتقان جاستار دا بار. ەڭ باستىسى – بارلىعىن ءبىر يدەيا مەن ورتاق ماقساتقا بىرىكتىرۋ. مەنىڭ ويىمشا، بىزدە ءبارى جاقسى بولادى.

ەسكە سالا كەتسەك، بۇعان دەيىن باس جاتتىقتىرۋشىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى تالعات بايسۋفينوۆ فۋتبولدان قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ 2026 جىلعى الەم چەمپيوناتى ىرىكتەۋ كەزەڭىندەگى الداعى ەكى كەزدەسۋىنە قاتىساتىن ويىنشىلاردىڭ ناقتى ءتىزىمىن جاريالادى.

ۇلتتىق قۇراما ءوز الاڭىندا 10 قازاندا ليحتەنشتەينمەن، 13 قازاندا سىرت الاڭدا سولتۇستىك ماكەدونيامەن وينايدى.

قاقپاشىلار: ستاس پوكاتيلوۆ («ساباح»، ازەربايجان)، مۇحاممەدجان سەيسەن («استانا»)، بەكحان شايزادا («ورداباسى»)، كاجىمۇقان تولەپبەرگەن («وقجەتپەس»);

قورعاۋشىلار: سەرگەي مالىي، سۇلتانبەك استانوۆ (ەكەۋى — «ورداباسى»)، الىبەك قاسىم، باعدات قايىروۆ (ەكەۋى — «اقتوبە»)، يان ۆوروگوۆسكي («استانا»)، نۇرالى ءالىپ («زەنيت»، رەسەي)، ناۋرىزبەك جاگوروۆ («توبىل»)، ساعي سوۆەت («جەڭىس»)، ادىلبەك جۇماحانوۆ («ەلىماي»)، دىنمۇحاممەد كاشكەن («جەتىسۋ»)، ارسەن اشىربەك («وقجەتپەس»);

جارتىلاي قورعاۋشىلار: داۋرەن جۇمات («وقجەتپەس»)، يسلامبەك قۋات، دىنمۇحامەد قارامان (ەكەۋى — «جەڭىس»)، رامازان ورازوۆ، الماس تولەباي (ەكەۋى – «ەلىماي»)، يسلام چەسنوكوۆ («توبىل»)، باكتيەر زاينۋتدينوۆ («دينامو ماسكەۋ»، رەسەي)، مۋرودجون حالماتوۆ («ورداباسى»)، دامير قاسابولات («قايرات»)، گەورگي جۋكوۆ («اقتوبە»);

شابۋىلشىلار: ارتۋر شۋشەناچەۆ («اقتوبە»)، ماكسيم سامورودوۆ («احمات»، رەسەي)، داستان ساتپاەۆ («قايرات»)، يۆان سۆيريدوۆ، عالىمجان كەنجەبەك (ەكەۋى — «ەلىماي»).

قازىرگە دەيىن ۇلتتىق قۇراما كوماندا بەلگيا (0:6)، ۋەلس (1:3، 0:1) پەن سولتۇستىك ماكەدونيا (0:1) قۇرامالارىنان جەڭىلىپ، ليحتەنشتەيننەن (2:0) باسىم ءتۇستى.