SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Qazaqstan ulttyq quramasy komandasy bas jattyqtyrýshysynyń mindetin atqarýshy Talǵat Baısýfınov QFF baspasóz qyzmetine bergen suhbatynda ulttyq komandaǵa qaıta oralýy, kadrlyq sheshimder men oıynshylardyń jaǵdaıy týraly aıtty.
– Talǵat Marýauly, tórt jylǵa jýyq ýaqyttan keıin ulttyq quramanyń tizginin qaıta ustadyńyz. Bul sheshimdi qabyldaǵanda qandaı sezimde boldyńyz?
– Qazaqstan quramasyna qaıta oralǵanyma óte qýanyshtymyn. Bul úlken jaýapkershilik ekenin jaqsy túsinemin. Biraq tez sheshim qabyldaýǵa týra keldi. Sondyqtan qorqynysh ta, kúmán da bolǵan joq. Quramda bizben 2016 jyldan beri birge jumys istegen jigitter bar, sondaı-aq 2021 jylǵy tájirıbeli, senimdi oıynshylar da bar. Sonymen qatar komandada jańa esimder paıda boldy. Dál qazir quramamyzǵa osyndaı jas pen tájirıbeniń úılesimi qajet nárse.
1 qazannan bastap jattyǵý proesi bastaldy. Sol kezde fýtbolshylardyń keńeıtilgen jáne negizgi tizimi tolyq jasaqtaldy. Oǵan ózgeris engizýge ýaqyt ta bolmady. Tolyq taldaýsyz túzetýler jasaý durys emes edi. Sondyqtan biz aldyńǵy shtab qurǵan qurylymdy saqtap qaldyq. Álı Hanalıuly da jattyqtyrýshylar quramynda qaldy. Bul sabaqtastyqty qamtamasyz etetin mańyzdy býyn.
– Jattyqtyrýshylar shtabynda kadrlyq ózgerister boldy ma?
– Men ózimmen birge buǵan deıin birge jumys istegen Ivan Azovskıı men Marat Eslıamovty shaqyrdym. Olardan ne kútýge bolatynyn, qandaı jańa elementter engize alatynyn jaqsy bilemin. Eń bastysy, buryn qurylǵan júıege kedergi keltirmeý, kerisinshe ony tolyqtyryp, úılesimdi etý. Barlyǵy kásibı jáne qıyndyqsyz ótti.
– Oıynshylardyń jaǵdaıy qandaı? Kadrlyq shyǵyndar bar ma?
– Iá, belgili bir qıyndyqtar boldy, ásirese ortalyq aımaqta. Ular Jaqsybaev pen Sergeı Malyı jaraqat aldy. Bul biz úshin úlken synaq boldy. Quramaǵa kelgen soń jaǵdaı rastaldy. Biz qorǵanys myqty bolýy úshin oń jaqpen oınaıtyn ortalyq qorǵaýshy qajet degen sheshimge keldik.
Qazir barlyq fýtbolshy jınaldy. Sergeı Malyı qalpyna kelýde. Alańǵa shyǵýǵa asyq, biraq áli tolyq daıyn emes. Lıhtenshteınge qarsy matchta kómektese almaýy múmkin. Alaıda Soltústik Makedonııamen kezdesýge deıin daıyn bolady dep úmittenemiz.
– Jaraqat alǵan oıynshylardyń ornyna aýystyrýdy qalaı tańdadyńyz?
– Ortalyq qorǵaýshylar máselesi týyndaǵanda tez áreket etý qajet boldy. Maǵan Qazaqstan Premer-lıgasynyń barlyq oıynshysy boıynsha keń derekter bazasy usynyldy. Shyny kerek, men tań qaldym. Qazir Fýtbol federaııasynyń jańa júıesindegi derekter bazasy keńeıtilgen, negizgi jáne rezervtegi tizimder jasalady. Buryn mundaı tájirıbe bolǵan joq. Skaýtıng bólimi jan-jaqty jáne jaqsy jumys isteıdi. Buǵan meniń jastar quramasymen jumys istep júrgen kezimde kózim jetti. Ár kandıdatýra muqııat talqylanyp, dáleldenedi. Qazir bapkerlerdiń qolynda ár fýtbolshy oıyny jáne fızıkalyq kórsetkishteri, minezdemeleri jáne jasalǵan analıtıka týraly aqparat bar. Dinmuhammed Qashkenniń kandıdatýrasy qarastyrylǵanda, barlyq derek onyń paıdasyna ákeldi. Tehnıkalyq-taktıkalyq parametrleri, modeldik sıpattary men jasy saı keldi.
Jańa esimderdiń paıda bolýy – qalypty qubylys. 2021 jyly da osyndaı mysal bolǵan. Álibek Qasym uzaq ýaqyt boıy quramda bolyp, beıimdelip, keıin negizgi oıynshyǵa aınaldy.
Beıimdelý – mańyzdy kezeń. Bul jas oıynshylarǵa beriletin avans ispetti. Arsen Áshirbek pen Saǵı Sovet sııaqty jigitterge bul jaqsy múmkindik. Mundaı mysal jastarǵa belgi bolýy tıis. Premer-lıgadaǵy ár oıynshy, ásirese jastar únemi baqylaýymyzda. QFF-nyń skaýtıng bólimi únemi monıtorıng jasap otyrady, bárine esik ashyq. Qazir jańa kezeń bastalyp jatyr. Sondyqtan bul múmkindikti paıdalaný kerek.
Búginde komandada 30 fýtbolshy bar. Bul – durys tásil. Jas oıynshylar negizgi qurammen birge jattyǵyp, ortaǵa tez sińip, komandalyq atmosferamen tanysady. Bolashaqta olar ulttyq quramanyń tolyqqandy úmitkerine aınalady.
– Keıinge qaldyrylǵan «Qaırat» pen «Jetisý» arasyndaǵy oıyn men Qazaqstan Kýbogynyń fınalynan keıingi oıynshylardyń densaýlyǵy qandaı?
– Negizgi top dál osy matchtardan keıin keldi. Dastan Sátpaevtyń jaǵdaıy kúrdeli, bul medıınalyq shtab rastaǵan derek.
Degenmen ol quramamen birge júrip, dárigerlerdiń udaıy baqylaýynda bolady. Eger Lıhtenshteınge qarsy oınamasa, Soltústik Makedonııaǵa deıin qalpyna kelýi múmkin.
Eger daıyn bolmasa – táýekel etpeımiz. Biz ózimizge de, oıynshyǵa da zııan keltirgimiz kelmeıdi. Onyń klýb aldyndaǵy mindettemeleri bar, eýrokýboktarǵa qatysady. Sondyqtan biz árqashan fýtbolshylarmen ózara túsinistikpen áreket etemiz.
Damır Qasabolattyń da shap jáne tartqysh bulshyqetterinde másele bar. Biraq onyń jaǵdaıy edáýir jaqsyraq. Dárigerler tolyq qalpyna kelýine az ǵana ýaqyt qajet deıdi.
Jalpy alǵanda, quramanyń medıınalyq shtab jumysy jańa deńgeıge shyqqanyn atap ótkim keledi. Usaq jaraqattary bar oıynshylar dárigerlerdiń kásibıligine senip, ózin erkin sezinedi. Al Sergeı Malyıdyń jaraqatyna qaramastan, komandaǵa kómektesýge yntaly bolýy bapkerler men medıınalyq shtabqa degen senimniń aıǵaǵy. Barlyq oıynshy kásibı em men qalpyna keltirý sharalaryn alyp jatyr.
– Quramadaǵy kóńil-kúı qalaı?
– Atmosfera jyly, oıynshylar ózara túsinisip, zeıin jumysqa baǵyttalǵan. Barlyǵy jaýapkershilikti sezinedi. Bizde tájirıbeli oıynshylar da, ulttyq quramaǵa alǵash qadam jasap jatqan jastar da bar. Eń bastysy – barlyǵyn bir ıdeıa men ortaq maqsatqa biriktirý. Meniń oıymsha, bizde bári jaqsy bolady.
Eske sala ketsek, buǵan deıin bas jattyqtyrýshynyń mindetin ýaqytsha atqarýshy Talǵat Baısýfınov fýtboldan Qazaqstan ulttyq quramasynyń 2026 jylǵy álem chempıonaty irikteý kezeńindegi aldaǵy eki kezdesýine qatysatyn oıynshylardyń naqty tizimin jarııalady.
Ulttyq qurama óz alańynda 10 qazanda Lıhtenshteınmen, 13 qazanda syrt alańda Soltústik Makedonııamen oınaıdy.
Qaqpashylar: Stas Pokatılov («Sabah», Ázerbaıjan), Muhammedjan Seısen («Astana»), Bekhan Shaızada («Ordabasy»), Kajymuqan Tólepbergen («Oqjetpes»);
Qorǵaýshylar: Sergeı Malyı, Sultanbek Astanov (ekeýi — «Ordabasy»), Álibek Qasym, Baǵdat Qaıyrov (ekeýi — «Aqtóbe»), Ian Vorogovskıı («Astana»), Nuraly Álip («Zenıt», Reseı), Naýryzbek Jagorov («Tobyl»), Saǵı Sovet («Jeńis»), Ádilbek Jumahanov («Elimaı»), Dinmuhammed Kashken («Jetisý»), Arsen Áshirbek («Oqjetpes»);
Jartylaı qorǵaýshylar: Dáýren Jumat («Oqjetpes»), Islambek Qýat, Dinmuhamed Qaraman (ekeýi — «Jeńis»), Ramazan Orazov, Almas Tólebaı (ekeýi – «Elimaı»), Islam Chesnokov («Tobyl»), Baktıer Zaınýtdınov («Dınamo Máskeý», Reseı), Mýrodjon Halmatov («Ordabasy»), Damır Qasabolat («Qaırat»), Georgıı Jýkov («Aqtóbe»);
Shabýylshylar: Artýr Shýshenachev («Aqtóbe»), Maksım Samorodov («Ahmat», Reseı), Dastan Sátpaev («Qaırat»), Ivan Svırıdov, Ǵalymjan Kenjebek (ekeýi — «Elimaı»).
Qazirge deıin ulttyq qurama komanda Belgııa (0:6), Ýels (1:3, 0:1) pen Soltústik Makedonııa (0:1) quramalarynan jeńilip, Lıhtenshteınnen (2:0) basym tústi.
