لاڭگى تەبۋ – فۋتبولعا تاپتىرماس جاتتىعۋ

اۋىلدا ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىنىڭ كوبىن ويناپ وسكەن بالا رەتىندە ولاردىڭ وراسان زور پايداسى بار ەكەنىن، اسىرەسە فۋتبول دەگەن سيقىرلى سپورتقا كەلگەلى ءتۇسىندىم. ءسوزىمدى مىنا ءبىر بولعان وقيعامەن ناقتىلاعىم كەلىپ تۇر…

پورتۋگاليا. 2018 جىلعى ماۋسىم ايى. «براگالونا» – «ارلاندار» ماتچى. ازۋلى قارسىلاس. 1/8 فينال. شەشۋشى ويىن. «براگالونا» كلۋبى – براگا قالاسىنىڭ بالالار فۋتبول كومانداسى. بۇل ماتچ سولاردىڭ ستاديونىندا ءوتىپ جاتقان. ياعني، تۇسىنگەندەرىڭىزدەي ترۋبيناسى بار، سىرتىندا قاراپ تۇرعانى بار، بارلىعى «براگالوناعا» جانكۇيەرلىك تانىتۋدا. ونىڭ ۇستىنە «ارلانداردا» وڭايلىقپەن شاعىلا قويمايتىنىن بايقاعان پورتۋگالدىقتار جانكۇيەرلىگىن ۇدەتە ءتۇستى. بالكىم، فۋتبولدان كوشتىڭ سوڭىندا جۇرگەن ەلدىڭ كومانداسىن قالپاقپەن قاعىپ الامىز دەپ ويلادى ما، ماتچ تا تريبۋنا دا قىزا ءتۇستى. جانكۇيەرلەر، بالالارىنىڭ رۋحىن كوتەرۋ ءۇشىن ءبىر اعزا سەكىلدى بىرگە دەمىن الىپ، بىرگە ايقايلاپ، بىرگە گۋىلدەپ جاتتى. ەكىنشى تايمنىڭ سوڭىنا جاقىنداعاندا ەسەپ 2:1 ەدى. «ارلاندار» ۇتىلىپ جاتقان. نەگىزىندە ءبىز ءوز دەڭگەيىمىزدە ويىن كورسەتە الماي جاتقانبىز. سەبەبى، وسى ماتچقا دەيىنگى ماتچتاردا بار كۇشىمىزدى جۇمساپ، ءبىرازى تراۆما الىپ، تۇگىمىز قالماي قۇر سۇلدەرىمىزبەن شىققانداي ەدىك. دەپ جان الىسىپ بەرىسىپ، ويلارىم استاڭ كەستەڭ بولىپ جاتقان ءبىر ساتتە ءاليحان دەگەن فۋتبولشىمىز قارسىلاس كوماندانىڭ ايىپ دوبى الاڭىنا جاقىن جەردە قاقپاسىنا تەرىس قاراعان كۇيى لاڭگى تەپكەندەي دوپتى تەپتى. وزىنەن اسىرىپ ەمەس. دوپ «براگالونا» قاقپاسىنىڭ توعىزدىعىنا ءدوپ ءتۇستى. ءاليحان تەرىس قاراپ تۇرعاندىقتان قاقپاشى دوپتىڭ قاقپاعا قالاي ۇشقانىن بايقاماي قالدى. جانە مۇنداي جاعدايدا ەۋروپالىق بالالار دوپتى العا قاراي تەبەدى نەمەسە اينالاسىنداعىلارعا پاس بەرەدى. ال بۇل دوپ باسىنان جوعارى اينالىپ، قيسايا اۋەلەتە ارتقا ۇشتى. ەۋروپالىق بالالار مۇنداي تريۋكتى ءبىرىنشى كورگەن شىعار دەپ ويلايمىن. قۇددى ءبىر الەم چەمپيوناتىنىنىڭ فينالىندا گول سالعانداي سەزىممەن بارلىعىمىز اليحانعا قاراي جۇگىردىك. بايقايمىن، جانكۇيەرلەرى دە اۋىزدارىن اشىپ قالدى. «جاڭا نە بولدى، قالاي گول بولدى؟» دەگەندەي. ناتيجەسىندە نەگىزگى ويىن 2:2 ەسەبىمەن تەڭ اياقتالىپ، پەنالتيگە قالدىق. پەنالتيدە 3:2 ەسەبىمەن «ارلاندار» جەڭىسكە جەتتى. سەبەبى، وزدەرىڭىز بىلەتىندەي قاقپاشىمىز ايگىلى ەراسىل باتىر ەدى. بالالار جەڭىستى تويلاپ، ءبىر-ءبىرىن اسپانعا لاقتىرىپ، الاڭنىڭ «شاڭىن» شىعارىپ بولىپ، تريبۋناعا قاراي باردى. قاز قاتار تۇرىپ باستارىن ءيىپ جانكۇيەرلەرگە قۇرمەت كورسەتتى. ترۋبينادان «كازاكيستاو» دەگەن داۋىستار شىقتى (ۆيدەولارى بار). الاڭدا قۋانىشىمىزدى ابدەن تارقاتىپ بولىپ كيىنۋ بولمەسىنە بارساق، ارتىمىزشا «براگالونا» كلۋبىنىڭ پرەزيدەنتى جوزە مانۋەل مىرزا كىرىپ كەلدى. كوزى باقىرايعان كۇيى بالاشا «بۇل قالاي؟ سەندەر شىنىمەن «براگالونانى» جەڭدىڭدەر مە؟» دەپ تاڭىرقاۋشىلىعىن جاسىرا الماي تۇردى. ءوزى دە سونداي قاراپايىم ازامات ەدى. قانشا دەگەنمەن براگا قالاسىنداعى اتاقتى بالالار كلۋبى عوي. بۇل تۋرالى «براگانىڭ» كوپتەگەن گازەتتەرى جازدى. راديودان حابارلادى. بۇل ماتچ تاڭەرتەڭ بولعان ەدى. ماتچتان كەيىن ءبىر جۋرناليست ءبىر-ەكى سۇراق قويىپ كەتكەن. كەشكە قاراي سول قىسقاشا سۇحباتىمىز جاريالانعان گازەتتى قولىما ۇستاتىپ كەتتى. اقپاراتتى شاپشاڭ تاراتاتىندارىنا ىشتەي قاتتى تاڭ قالدىم، بالالاردىڭ وسىنداي اسقان جانكەشتىلىكتەرىنىڭ ارقاسىندا پورتۋگاليانىڭ مەدياسى كوبىرەك جازىپ، ءتيىستى مامانداردىڭ كوزىنە تۇستىك. كەيىننەن وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، پورتۋگاليا فۋتبول فەدەراتسياسىنىڭ شاقىرتۋىمەن ليسسابوندا قوناقتا بولدىم. براگا ءتۋرنيرىن ۇيىمداستىرۋشىلار تاراپىنان كەرەمەت قولداۋ-ۇسىنىس الدىق (بالالارىمىزدىڭ وسى ەرلىكتەرىنە قاتىستى قازاقستانداعى جيىركەنىشتى جاعدايلاردى جازباي-اق قويايىنشى. ادام شوشيدى. بالالار بايعۇس، شەتەلدە جۇرگەندە پاتريوتتىق سەزىمى كۇشەيىپ «ەلىم جەرىم ءۇشىن جانىم قۇربان» دەپ فۋتبول وينايدى. مۇنداي جيىركەنىشتى جاعدايلاردى بالالاردان جاسىرىپ ءجۇرمىن. سەبەبى، بيلىكتىڭ شىن بەت بەينەسىن بىلسە، جۇرەكتەرى «قازاقستانىم» دەپ سوقپاي قالا ما دەپ قورقامىن).

بايقاعانىم، پورتۋگالدىق ماماندار اڭگىمە اراسىندا بالالارىمىزدىڭ جانكەشتىلىگىن، فۋتبولعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، موتيۆاتسياسىن، وزدەرى تاڭسىق كورىنگەن ءبىزدىڭ كەيبىر تريۋكتەرىمىز تۋرالى بارىنشا سۋىرتپاقتايدى. اڭگىمە اراسىندا ءبىزدىڭ ۇلتتىق سپورتىمىز تۋرالى دا ايتىلدى. سونىڭ ىشىندە ولاردىڭ نازارىن لاڭگى ويىنى اۋداردى. لاڭگىنى تەۋىپ كورسەتىپ ەدىم، كوزدەرى شاراسىنان شىعىپ كەتە جازدادى. ءوز تىلدەرىندە كۇبىرلەپ كەتتى. ەندىگى ولار لاڭگىنى عىلىمي تۇرعىدان زەرتتەپ، لاڭگىنى پاتەنتتەپ العان دا شىعار…

وسىلايشا لاڭگى تەبۋگە بەيىمدىلىكتىڭ ءبىر پايداسى ءتيدى. ءتۋرنيردىڭ ۇزدىك گولى دەگەن نوميناتسيا شىعارسا، ءسوزسىز اليحانعا بەرەر ەدى. ول كوماندامىزدىڭ كاپيتانى، ميى، باسى. كوماندانى باسقارۋى، ويىن جۇرگىزۋى، اۋىزدى اشتىرىپ تاڭدايدى قاقتىرادى. ءتىل-كوزىم تاسقا. قانشا جەردەن اياعىنان سوققى الىپ، اۋىرىپ تۇرسا دا كوماندا ءۇشىن جان پيدا دەپ الاڭعا شىقتى. جاسىراتىنى جوق، ءبىز پورتۋگالياعا ەشقانداي قوسالقى ويىنشىسىز بارعان ەدىك. سول ءۇشىن كۇنىنە 1-2 ماتچتان دەمالىسسىز ءار ويىن سايىن كۇشىمىز كەمىپ، قۇر سۇلدەرىمىز قالدى. تۋرنيرگە كەلگەن ءار كوماندانىڭ سوڭىنان قوسالقى قۇرامنان بولەك دارىگەرى بار، باس جاتتىقتىرۋشىسى، كومەكشىسى، پسيحولوگى، ءماسساجيسى بار كەمىندە 5-6 قىزمەتكەردەن قىزمەت كورسەتەدى. سولاردىڭ جانىندا بەيشارا سەكىلدى ءبىز جۇرەمىز، ەشقانداي قىزمەتكەرلەرسىز، قوسالقى قۇرامسىز. سەبەبى، بىزدە دەمەۋشىمىز جوق. بىراق تالانتى تاس جاراتىن فۋتبولشىلارىمىز بار. بايلىعى اسىپ تاسىعان ەلدە تۇرىپ، بەيشارا بولۋ، شەتەلدە ءتىپتى قاتتى نامىسقا تيەدى ەكەن…

ايتقىم كەلگەنى فۋتبولدا قازاقستاننىڭ، قازاق حالقىنىڭ ءوز ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرگەنىمىز دۇرىس. ءاليحاننىڭ دوپتى لاڭگى تەپكەن سەكىلدى تەۋىپ گول سالۋى وتە كوپ وي سالدى. مىسالى، لاڭگى تەبۋدى، اسىق اتۋدى، كوكپاردى فۋتبولمەن سينتەزدەپ، اۋىل بالالارىنا ۇيرەتسەك. سەبەبى، قازاقتىڭ كەز-كەلگەن ۇلتتىق سپورتىنىڭ ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا پايداسى وراسان. ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. قازىر ءبىراز اۋرۋلاردى اتقا مىنگىزىپ شاپتىرۋ ارقىلى ەمدەپ جاتقانىن دا ەستىگەن شىعارسىزدار. لاڭگى تەبۋدەگى قىزدىرىنۋدىڭ ورنىن ەشقانداي سپورت الماستىرا المايدى. ەپتىلىككە، تەپە تەڭدىك ساقتاۋعا، شاپشاڭدىققا، كوورديناتسياعا، بارلىق دەنە مۇشەلەرىنىڭ قوزعالىسىن قامتاماسىز ەتۋگە تاپتىرماس جاتتىعۋ…

اينالىپ كەلگەندە 100 جىل بويى فۋتبولدا برازيليالىق، يتاليالىق، اعىلشىندىق بولۋعا تىرىستىق. ناتيجە شىقپادى. تابيعات ەرەكشەلىكتەرى، حالىقتىڭ تابيعاتى، مەنتاليتەتى، مادەني ەرەكشەلىكتەرىنە ساي فۋتبول مودەلدەرى جاسالعانىن ەسكەرمەدىك…

فازىلبەك ابساتتار ۇلى