SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Atam Omar Kenjalyuly týraly bir úzik syr
Búgin – Uly Jeńiske 75 jyl! Iá, biz úshin qan maıdanda janyn berip, jaýmen soǵysqan atalarymyzdyń jeńisi – Uly Jeńis! Bul soǵysty gıtlerlik Germanııa 1939 jyly Polsha terrıtorııasynan bastady. Odan ári ol Keńes Odaǵynyń aýmaǵyna ulasty. Mundaı alapat soǵys tarıhta buryn-sońdy bolmaǵan eken. Keńes Odaǵynda 1941 jyly bastalǵan shaıqasty Uly Otan soǵysy dese, keıbir amerıkalyqtar ony «Belgisiz soǵys» dep atady. Al jalpy tarıhta 1939 — 1945 jyldardaǵy aıqas Ekinshi dúnıejúzilik soǵys bolyp qaldy.
Bul soǵysqa mıllıondaǵan otandastarymyz sekildi qazaq jerinen meniń babam Kenjaly Jalmaǵambetuly men onyń uly, atam Omar Kenjalın, babamnyń inileri Seraly, Eraly, Ospan, Qalı, Kenjebaı Jalmaǵambetuly da qatysqan. Arǵy atam Kenjalynyń anasy Bətıma ájem osynyń bárin ýaıymdap ótken eken. Ol soǵysqa barlyǵyn shyǵaryp salǵan soń, endi kezek óziniń nemeresi, meniń atama kelgenin estigende sol ýaıymnan qara jolda qulap, sodan tósek tartyp, tura almaı qalypty. Ákem sonyń bárin biletin. Ol maǵan atalarymyz týraly jıi aıtatyn. Olardyń bári hat tanyǵan, oqyǵan, saýatty bolǵan deıtin. Al soǵystan osylardyń ishinde Eraly, Kenjebaı Jalmaǵambetuly men atam Omar Kenjalyuly oralǵan.
Atam 1925 jyly 18 mamyr kúni dúnıege kelip, 1993 jyly 12 aqpan kúni qaıtys bolǵan (pamyat-naroda.ru saıtynda kókem 1917 jyly týǵan dep jazylǵan. Oqýshy kezimde ákem: «Bizdiń kókem soǵysqa jasyn úlkeıtip barǵan», degen edi. Sol este qalypty).
Men bala kezimde atamnyń qolynda óskendikten ony «Kóke» dep aıtatynmyn. Ol 1943 jyly ásker qataryna shaqyrylyp, 2-Belarýs maıdanyndaǵy №1213 áskerı bólimshesi quramynda nemis-fashıst basqynshylaryna qarsy soǵys qımyldaryna qatysty. Maıdanda aýyr jaraqattanyp, 1944 jyly 30 naýryz kúni ásker qatarynan bosatyldy. Uly Otan soǵysyna qatysqandaǵy erlikterine oraı birneshe orden-medaldarmen marapattalǵan. Maıdannan elge oralǵan ol Amankeldi aýdanynyń sharýashylyqtarynda eńbek etti. 1946 jyly Qostanaıdaǵy oblystyq veterınarlyq feldsherler daıyndaıtyn mektepke túsip, ony oıdaǵydaı aıaqtaǵan. Al, 1950 jyly Qostanaı aýyl sharýashylyq tehnıkýmynda oqyp, mal dárigeri-zootehnık mamandyǵyn alyp shyqty. Osy jyldardan bastap onyń eńbek joly Amankeldi, Arqalyq aýdandaryndaǵy mal sharýashylyǵyn órkendetý máselelerimen tikeleı baılanysty boldy. Qaıda eńbek etse de, óz isine degen adaldyqtyń úlgisin kórsetip júrdi. Kishipeıildilik pen qarapaıymdylyq onyń ómirlik ólsheminiń basty qaǵıdasy edi. Úlgili áýlıet ıesi atanyp, urpaq ósirdi. Jan jary, Ardaqty ana Ulmeken Kenjalına ekeýi bala tárbıesine aıryqsha kóńil bóldi. Otanshyl, eljandy ul-qyz ósirýge kúsh saldy. О́miriniń sońǵy jyldarynda Qaıyńdy aýyldyq baılanys bólimshesinde eńbek etip, zeınetke shyqty.
Kókem men apam «Ardaqty Ana» altyn medaliniń ıegeri Ulmeken Tólenqyzy ekeýi 14 balany tárbıelegen. Ákem Jumabek Kenjalınnen keıin Beısenbek, Dúısenbek, Ǵalııash, Márııash, Jumaǵazy, Zálııash, Sánııash, Farabı, Erkebulan, Aınash, Gúlbahram, Gúlbarshyn men Dáýren degen inim bolǵan. Osylardyń ishinde Beısenbek pen Dúısenbek aǵalarym, Márııash pen Aınash tátem, Dáýren inim ómirden erte ketti. Al ákem 2017 jyly 62 jasynda qaıtty. Ol elimizge belgili jýrnalıst, jazýshy, pýblııst, qoǵam qaıratkeri boldy. Elimizdegi birneshe gazet-jýrnaldy basqaryp, birneshe basylymnyń basyn biriktirgen «Qazaq gazetteri» AQ prezıdenti bolyp qyzmet etti.
Dastan KENJALIN
(pamyat-naroda.ru saıtynda kókem týraly shaǵyn aqparat)
(Apam Ulmeken Tólenqyzy men kókem Omar Kenjalyuly)
(Kókem Omar Kenjalın men ákem Jumabek Kenjalın)
(1970-shi jyldar)
(1980-shi jyldar. Sol kezde Jeńistiń 50 jyldyǵyn kórsem dep edi)
(Burynǵy Torǵaı oblysy Arqalyq aýdanyna qarasty «Qaıyńdy» qoı sovhozynyń Uly Otan soǵysyna qatysqan bir top ardagerleri. 1980-shi jyldar. Kókem birinshi qatarda soldan ońǵa qaraı ekinshi otyr. Ekinshi qatarda soldan ońǵa sanaǵanda besinshi bolyp Kenjebaı Jalmaǵambetuly atam tur)
