Bapkerlerge myń alǵys!

Tashkent tórindegi álemdik chempıonat qazaq jurtshylyǵyn dúr silkintip ótti. Esterińizde bolsa, osydan týra 39 jyl buryn da Tashkentten qanjyǵamyz maılanyp, arqa-jarqa bop oralǵanbyz. Tarıhta tuńǵysh ret Sovetter odaǵynyń chempıondyq ataǵyn 4 qazaq boksshysy jeńip alǵan edi. 1984 jylǵy SSRO chempıondary: Kárimjan Ábdirahmanov, Serik Nurqazov, Serik Qonaqbaev, Asylbek Qılymov!

Endi, mine, Sanjar Táshkenbaı, Mahmud Sabyrhan, Aslanbek Shymbergenov, Nurbek Oralbaı dúnıejúzilik chempıonattyń altyn tuǵyrynda at oınatty. Jer sharynda 7,5 mlrd-taı adam baryn eskersek, álemdegi 20 mıllıondaı ǵana qazaq ulty órenderiniń basqasyn aıtpaǵanda, árqaısysynda 1,5 mıllıardqa jýyq turǵyny bar Qytaı men Úndistannyń, 130-140 mıllıon adamy bar Japonııa men Reseıdiń aldyna shyǵýy naǵyz erlik emes pe!

Al mundaı tarıhı erlik kúnde týa bermeıdi. Mundaı adamzattyq deńgeıdegi erlikke qol jetkizý úshin ulttyń bolmysy, jan dúnıesi, tabıǵaty soǵan saı bolýǵa tıis. Jáne de irgetasy berik, júıeli bapkerlik mektebi bolmaıynsha ondaı asqar shyń asý bermeıdi. Bizdiń qazaq boks mektebiniń irgetasyn sovet ımperııasynyń qandyqol saıasatynan yqpaı, jurt aty-jónin japa-tarmaǵaı «ov, ev-ke» kóshirip jatqanda, «Bóltekulymyn» dep qasqıyp turǵan er Shoqyr bekitip edi. Ultyna degen peıili taza, kóńili kirshiksiz adam negizin salǵan boks salasy sonaý 1947 jyldan beri qazaqtyń namys týyn qoldan bergen emes. Búgingi jeńis sol arqaýy berik dástúrdiń zańdy jalǵasy.

Endeshe, usta bolmasa, qylysh ustamaısyń; ustaz bolmasa, shákirtke jarymaısyń, demekshi, Tashkenttegi uly dúrmekte jeke-dara shyqqan tórt oǵylannyń artynda qanshama bapkerdiń turǵanyn umytpaıyq. Eger ustazy kelispese – bala júz jerden daryndy, myń jerden kúshti bolsa da alysqa shaba almaıdy. Endeshe tórt chempıon men kúmis júldegerdiń jeke bapkerlerin qalyń jankúıerdiń aldynda iltıpatpen atap óteıik: Nurjan Nasanov – Sanjar Táshkenbaıdyń bapkeri; Ilııas Oralbek – Mahmud Sabyrhannyń bapkeri; Ermek Ertaev – Aslanbek Shymbergenovtyń bapkeri; Asqar Erkebaev – Nurbek Oralbaıdyń bapkeri; Nurlan Aqúrpekov – álem chempıonatynyń kúmis medalısi Dýlat Bekbaýovtyń bapkeri.

Ulttyq quramanyń bas jattyqtyrýshysy Myrzaǵalı Aıtjanov bıylǵy qańtar aıynyń 3-inen bastap tizgindi qaıta qolǵa aldy.

Aǵa jattyqtyrýshy – Marat Jaqıev – álem chempıondary Erdos Jańabergen (2005 j.) men Bekzat Nurdáýletovtiń (2019 j.), qos birdeı Olımpıada oıyndarynyń kúmis júldegeri Ádilbek Nııazymbetovtiń, álem chempıonatynyń qola júldegeri Berik Ábdirahmanovtyń ustazy.

Ulttyq quramanyń jattyqtyrýshylar quramy: Nurken Andasov, Jámil Júsipov, Nurjan Nasanov, Ermek Ertaev, Azamat Maqajanov, Ǵanı Áshkeev, Talǵat Jaqypbekov, Baǵdat Ońǵarbekov, Zákir Safıýllın.

Bulardan basqa Qamshybek Qońqabaevtyń bapkeri Ǵalymjan Baıǵondıev, Sanatáli Tóltaevtyń jattyqtyrýshysy Maqsat Baqtybazarov, álem chempıony Temirtas Júsipovtiń ustazy Qýanyshbek Qoqyshev, taǵy basqa mamandar ulttyq quramanyń sapynda júr.

Jáne de qazaq ulttyq quramasynyń ǵylymı-keshendi tobynyń jetekshisi Ǵalııa Bilálova, qurama dárigeri Irek Satov, massajshylar Jasulan Ikmetov pen Álibek Ábilov, lıtvalyq maman Donatas álemdik chempıonattaǵy tabysqa zor úles qosty. Álemdik saıystarda júgi qaıta-qaıta aýyp, jeńilisten kóz ashpaı júrgen balýandarymyz ben júzýshilerimiz, qaıyqshylarymyz ben jeńil atletshilerimiz, taǵy basqalar boks quramasynan úlgi alsa degen tilegimiz bar.

Osy jerde Qazaqstan boks federaııasynyń prezıdenti Keńes Raqyshev pen federaııanyń atqarýshy dırektory Marat Myqtybektiń de ulttyq quramaǵa sińirgen eńbegi zor ekenin atap ótý kerek.

Tashkenttegi álem chempıonatynyń qarsańynda Qazaqstannyń boks quramasy Túrkistan oblysyndaǵy «Almataý» sport bazasynda sheshýshi daıyndyǵyn jasady. Biz respýblıkalyq Sport komıtetiniń tapsyrmasymen úsh kúndeı jigitterdiń qasynda boldyq. Sonda baıqaǵanymyz: boksshylar shetinen qazaqı tárbıe kórgen, kishipeıil, eńbekqor jigitter; al jattyqtyrýshylar alqasy bir jaǵadan bas, bir jeńnen qol shyǵarýǵa daıyn uıymshyl ujym. Tashkentten oralǵan soń Myrzaǵalı Aıtjanov bir ıntervıýinde «Biz yntymaqtyń jáne eren eńbektiń arqasynda jeńiske jettik», dedi. Bul sózge yqylaspen qol qoıýǵa daıynbyz.

Iá, óz balasyna qımaıtyn asyl ýaqytyn shákirtterine arnaıtyn jattyqtyrýshylar alqasyna el bolyp alǵys aıtaıyq. Mundaı azamattar barda ultymyzdyń jeńis ustahanasy árdaıym dúrildep turady!

Qydyrbek RYSBEK,

sport tarıhshysy

ASTANA