SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Memleket basshysynyń 1 qyrkúıektegi Qazaqstan halqyna Joldaýyndaǵy tapsyrmalary boıynsha Premer-Mınıstrdiń orynbasary Eraly Toǵjanovtyń tóraǵalyǵymen 18 qyrkúıekte beınekonferenııa rejıminde buqaralyq sportty damytý máselesi boıynsha keńes ótti. Bul týraly Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń «Ulttyq ǵylymı-praktıkalyq dene tárbıesi ortalyǵy» RMQK baspasóz qyzmeti habarlady.
Balalar men jastardy sport úıirmelerine tartý, jalpy bilim beretin mektepterdegi sport zaldary men jabdyqtardyń tapshylyǵy máselesine erekshe nazar aýdarylyp, sportpen aınalysatyn azamattardyń úlesin arttyrý, buqaralyq sportty qarjylandyrýdy kásibı klýbtarǵa jumsalatyn shyǵyndardy qysqartý esebinen arttyrý, sport zaldary men mektepterdegi jabdyqtar tapshylyǵyn sheshý týraly naqty tapsyrmalar berilgen edi.
Osyǵan baılanysty búgin Bilim jáne ǵylym vıe-mınıstri Sholpan Karınovanyń tóraǵalyǵymen oblystyq bilim basqarmalary basshylary men orynbasarlary, aımaqtyq dene tárbıesi ortalyqtary basshylary jáne ádiskerleriniń qatysýymen búgin onlaın jınalys ótti. Sh.Tańatqyzy óńirlerdegi mektep oqýshylary arasynda buqaralyq sportty damytý qyzmetteri jóninde birqatar kemshilikterdi aıtty.
Jıynda belgili bolǵandaı, elimiz boıynsha jalpy bilim beretin mektepter men kolledjderdiń muǵalimderine oqý-ádistemelik kómek kórsetetin, buqaralyq sportty damytý, sport túrleri boıynsha oblystyq irikteý jarystaryn uıymdastyrý men ótkizý boıynsha jumys júrgizetin óńirlik dene shynyqtyrý ortalyqtary 11 oblysta ǵana jumys isteıdi. О́kinishke oraı, Shymkent qalasy men Aqtóbe, Shyǵys Qazaqstan, Batys Qazaqstan, Qaraǵandy, Túrkistan oblystarynda dene shynyqtyrý boıynsha óńirlik ortalyqtar joq. Bul dene shynyqtyrý-saýyqtyrý jáne buqaralyq jumystardy uıymdastyrý men júrgizý deńgeıine keri áser etedi. Sondaı-aq, qazirgi tańda dene shynyqtyrý-saýyqtyrý jumystaryn uıymdastyrý úshin bilikti mamandar men qarapaıym jaǵdaılar jetispeıdi.
–Bilim berý uıymdarynda dene shynyqtyrý men sportty damytý máselelerinde tıisti is-sharalardyń jetkiliksizdigi aıqyn baıqalady. Jergilikti bilim basqarmalary uıymdastyratyn sporttyq is-sharalarǵa negizinen balalar men jasóspirimder sport mektepteriniń tárbıelenýshileri qatysady. Árıne, bul oqýshylar arasynda sporttyq básekelestik pen jarystyń buqaralyq sıpat alýyna keri áser etedi. Nátıjesinde balalardyń basym bóliginiń sportqa degen qyzyǵýshylyǵy tómendeıdi, al jarysqa qatysýshylardyń quramy synyptan tys jumystar aıasynda bilim berý uıymdarynda sportty damytýdyń tıimdi júıesiniń joqtyǵyn kórsetedi, – dedi BǴM «Ulttyq ǵylymı-praktıkalyq dene tárbıesi ortalyǵynyń bas dırektory Tastanbek Esentaev.
Aýyl oqýshylarynyń sport ǵımarattaryndaǵy suranystary tek 30% qanaǵattandyrylǵan. Demek, mundaı jaǵdaı balalardyń ómir súrý deńgeıi men tolyq fızıkalyq, psıhıkalyq, moraldyq jáne rýhanı damýy úshin qajetti jaǵdaılarǵa quqyǵyn shekteıdi.
Elimizde 10 583 mektepke deıingi tárbıe uıymy bar. Onyń ishinde 6 633 balabaqsha, 3 950 shaǵyn ortalyq, 67 sanatorııalyq balabaqsha, 41 arnaıy balabaqsha. Munda 26,1% sport zaldarymen, 4,2% basseındermen, 77,9% oıyn alańdarymen jabdyqtalǵan.
Sporttyq bazalar az qamtylǵan óńirler mynalar. Qostanaı oblysynda bazalar 37,0 %, Aqmola oblysynda 38,8% jáne Atyraý oblysynda 47,7 % qamtylǵan. Jalpy bilim beretin 6 982 memlekettik mekteptiń 6 086-synda (87,1%) sport zal bar, olardyń 5 260-y úlgilik jáne 826-sy beıimdelgen sport zal.
Mektepterdegi qural-jabdyqtarmen qamtamasyz etýdiń eń tómen kórsetkishteri Batys Qazaqstan – 42,4%, Aqmola – 50,8%, 59,6% – Jambyl oblystarynan kórýge bolady, al respýblıkalyq kórsetkish – 73,2%.
Bul bilim berý uıymdarynyń tolyq qarjylandyrylmaýymen baılanysty, halyqtyń jaǵdaıy nashar toptarynan shyqqan balalardyń sporttyq ortaǵa tartylý múmkindigin tómendetetin aqyly qyzmetterdiń ósýine alyp keledi.
Balalardy dene shynyqtyrý-saýyqtyrý jáne sporttyq is-sharalarǵa tartý, belsendi demalystaryn uıymdastyrý, jaman ádetterdiń aldyn alý máseleleri jan-jaqty sheshimderin ázirleýdi talap etedi.
–Balabaqsha tárbıeshileri, jalpy bilim beretin mektepter men kolledj muǵalimderiniń biliktiligin arttyrý júıesin jaqsartý, ádistemelik bazany jańartý, materıaldyq-tehnıkalyq qamtamasyz etý problemalaryn sheshý qajet. Bizdiń úlken áleýetimizben tez turǵyzylatyn zamanaýı sport zaly men stadıon elimizdiń árbir oqý ornynda bolýy tıis, bul jaǵdaıda biz balalardyń sportqa degen qyzyǵýshylyǵyn birneshe ese arttyramyz jáne balalar qylmysy men aýrýshańdyǵy problemalaryn túbegeıli sheshemiz, – dedi Tastanbek Qutjanuly.
Jınalys qorytyndysynda Bilim jáne ǵylym vıe-mınıstri Sholpan Karınova 26 myńǵa jýyq dene shynyqtyrý muǵaliminiń sporttyq baǵyty men ár balanyń sportqa qatysý kórsetkishteri týraly málimetterdi jınaqtaýdy tapsyrdy. Sondaı-aq, sporttyq sekııalarǵa qatysatyn oqýshylar týraly UBDQ-nyń aqparattaryn retke keltirý, dene shynyqtyrý pániniń baǵdarlamasy, QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy testileri máseleleri, dene shynyqtyrý sabaǵyn sapaly ótkizý, «Fýtbol sabaǵy» aprobaııasynyń qorytyndysy jaıly sóz qozǵaldy. Bul máseleler dene shynyqtyrý jáne sport boıynsha Jol kartasyna engizilip, kásibı sheshimder shyǵarylatyn bolady.
