Bireýge qaraǵan kúniń qurysyn…

Azııa oıyndaryndaǵy medali eń kóp sport túri — jeńil atletıka.  Jalpy medaldar jıyntyǵy eń kóp jarys — jeńil atletıka jarysy.  Bizdiń el keshendi úlken jarystarda bul máseleni únemi este ustap júretin.  Keshegi Tokıo Olımpıadasy men bul Hanchjoýdaǵy XIX Azııa oıyndarynda osy dástúrden jańylǵandaımyz ba, qalaı… 

Birinshiden, Hanchjoýǵa nebári 20-daı ǵana jeńil atlet ákeldik.  Esesine, E-sport deı me, aty-jóni belgisiz bir sport túrinen 30-ǵa tarta sportshy qosyppyz.  Bul E-sportyń sport pa, balanyń oıyny ma túsinbedik.  Ras bolsa, otyryp, kompıýtermen oınaıtyn birdeme sekildi.  О́tkende álgi 30-dyń eshqaısysy jartylaı fınalǵa da jete almaǵanda, bir jas jýrnalıstiń: «Men kompıýterde jetikpin, barǵan bette daıyndalyp, kelesi Azııa oıyndaryna qatyspasam!..» – dep qalǵanyn óz qulaǵymmen estidim.  Sondaı sportty da sport dep Azııa oıyndaryna engizgenderine qaıranmyn.

Biraq «qazanshynyń erki bardy…» aıtqan da ózimizdiń qazaq-aý.  Sonymen, Azııa oıyndaryna kelgen 20-daı jeńil atletimiz aıdy aspanǵa shyǵara almady.  4h400 metrge aralas estafetada Shrı-Lankalyq sportshylardy jazalaǵannyń arqasynda tórtinshi orynda qalǵan sportshylarymyz júldeli úshinshi oryn aldy. Qyz-jigitterdiń eńbekterin elemeýden aýlaqpyz, biraq biz jeńil atletıkadan Azııada kósh sońynda júrmeýimiz kerek edi. Eń áýeli, sonaý 1960 jyly jeńil atletıkadan kúmis medal alǵan Ǵusman aǵamyz bar. Odan soń Ǵusman aǵa Ámın Tuıaqov aǵamen birge Keńes Odaǵy men Eýropada (Ol kezde Keńes Odaǵynda bolǵannan keıin biz Eýropada kúsh synadyq qoı. -N.J.) atoı salyp, júldelerin de aldy, rekordtaryn da jańartty.  Elimiz Táýelsizdik alǵannan keıin de biz birneshe Olımpıada chempıondary men júldegerlerin tárbıeledik. Endi, mine, Azııa qurylyǵyndaǵy Oıyndarda chempıondyq túgili bir kúmis medal ala almaı mysymyz quryp otyr!

Bul jerde el sportyn órkendetýdegi sońǵy jyldarǵa kemshilikterdiń mol áseri bar ekenin basa aıtamyz.  Jasyratyny joq, bul Azııa oıyndarynda biz óz sportshylarymyzǵa emes,syrttan satyp alyp kelgen sheteldik jelaıaqtar Karolın Kıpkýrı men Deızı Djepkemeıge úmit artqanymyz jasyryn emes!  Jeńil atletıkalyq jarystyń alǵash bastalǵan kúnderi ótken 10000 metrlik qashyqtyqqa jarys Kıpkýrı úshin altyn medal kútken jarys edi.  Ol joly Karolın úshinshi bop qaldy.

Jarystyń bel ortasynda áıelderdiń 3000 metrge kedergiler arqyly jarysy ótti.  Oǵan qatysqan Deızı aldaǵylarǵa ilese almaı, besinshi bop keldi. Endi ekeýin de keshe ǵana ótken 5000 metrge bolǵan jarysqa salǵanbyz.  Karolın úshinshige áreń ilindi, Deızıińiz segizinshi bolyp salpaqtap, kómbege áreń jetti.

Bireýge qaraǵan kúniń qurysyn!  Ne bolsa da óz elimizde týǵan sportshylardy taýyp, tárbıelegen durys. Dál álgiler altynmen aptap, kúmispen kúpteıtin bolsa da, solardyń meniń elim úshin jarysqa qatysqanyn óz basym qalamaımyn! 

Keshegi jarys kezinde de ózge eldiń sportshylary kıgen kıimindegi eliniń aty jazylǵan sóz ben kestelegen týlaryna tabynyp, soǵan bas ıip, taǵzym etip júrse, mynalardyń kıimderi de ózge sportshylarymyzdaǵydaı qazaq ıisi shyǵatyn forma emes, keýdelerinde kestelegen týymyz da joq!  Sonda bular álgi Afrıkasynan Hanchjoýǵa keshigip kelip, jarys jolyna óz kıimderimen shyǵa salǵan ba, álde bizdiń kıim úlgisi men týdy kesteleýdi mensinbegeni me?! 

Bul 5000 metrlik qashyqtyqta Úndistannyń jelaıaq qyzy chempıon boldy!  Jáne de qandaı keremet taktıkalyq ádis qoldandy deısiz ǵoı: ol japon jeńil atlet qyzyn aldyna salyp otyryp, tek márege 20-30 metr qalǵanda ǵana atqan oqtaı bop óte shyqty janynan!  Keremet jeńis!  Jalpy, bul Azııa oıyndaryndaǵy jeńil atletıka jarystarynda osy Indııa men Bahreınniń sportshylary tań qaldyrdy.  Bahreınniń jeti altyn medal alýynyń ishinde olardyń jeńil atletteriniń zor úlesi bar.  Al, Úndistan uly el, áli-aq olar da Qytaı sportshylary sekildi sporttaǵa kóp altyn júldelerdi ózgelerdiń aýzynan jyryp alatyn bolady.  Olardyń sýǵa júzýdegi, jeńil atletıkadaǵy tabystary bas ıgizgendeı!  Jáne de bul elderdiń sportshylarynyń bári óz ultynyń ul-qyzdary.

Biz de solaı bolýymyz kerek dep oılaımyn!  Kisige qaraǵan kúniń qurysyn!!!

Nesip JÚNISBAIULY – Hanchjoýdan (Qytaı)