جارىس الاڭىندا جەلتوقسان باتىرلارى

«بۇلاق باسى تىرشلىكتىڭ قاسى»، دەمەكشى، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ باسى بولعان ەگەمەندىكتى جەڭىپ الىپ بەرگەن جەلتوقسان باتىرلارى ءالى تولىقتاي اقتالىپ كوپتەن اڭساعان ستاتۋسىن الا الماي كەلەدى. سول ءبىر سارىشۇناق اياز بەت قارىعان ازالى تۇندە الاڭعا شىعىپ، تاۋەلسىزدىگىمىز ءۇشىن قان-قاساپ كوتەرىلىستى جان بەرىپ، جان الىسقان باتىرلارعا ۇكىمەت تاراپىنان قانداي قولداۋ، كومەك جاساسا دا ارتىق بولماس ەدى. جىلىنا ءبىر كەلەتىن 16، 17 جەلتوقسان كۇندەرى عانا باتىرلار ەسكە الىنىپ قويادى.

جىل سايىن اراسى سيرەپ بارا جاتقان باتىرلار تۋرالى، جاستاردىڭ ۇلتتىق پاتريوتتىقتىق سەزىمىن وياتۋ جولىندا ءتىپتى، جىل ون ەكى اي مەكتەپتەردە ءجيى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، اقپارات كوزدەرىنە شىعارىپ، ءتىپتى، ولار تۋرالى كينو-سەريالدار تۇسىرسە دا ارتىق بولماس ەدى. دەگەنىمەندە جەلتوقساننىڭ ىزعارىن كورىپ، ۇلت تاعدىرى ءۇشىن كۇرەسكەن باتىرلار جاقسىلىقتىڭ ارتىن سابىرمەن كۇتىپ كەلەدى.

ن.نازارباەۆ باسقارعان جىلدارى بيلىك جەلتوقسان دەسە ۇرەيلەنىپ، ءۇرپيىپ شىعا كەلەتىن ءبىر جامان ادەتى بار بولاتىن. اللاعا شۇكىر ق.توقاەۆ بيلىك باسىنا كەلگەلى جوعارىدان ءسال دە بولسا جىلىلىق بايقالىپ، سەڭ قوزعالا باستاعان سەكىلدى. بۇگىنگى كۇنى جەلتوقسان باتىرلارى وزدەرىن قوعام ۇمىتىپ كەتپەس ءۇشىن، ءالى بار ەكەنىن نار ەكەىنن تانىتاتىن ءتۇرلى ءىس-شارالار ۇيىمداستىرىپ قوعامدا بەلسەنە ءومىر سۇرۋدە. سولاردىڭ ءبىرى سپورتتىق ويىندار دەسەك دۇرىس بولار.

تاۋەلسىزدىككە ارنالعان جەلتوقسان باتىرلارىنىڭ اراسىندا سپارتاكيادا بولىپ ءوتتى.

جارىس الماتى قالاسىنداعى اقساي مولتەك اۋدانىندا ورنالاسقان № 42 قازاق ورتا مەكتەبىنىڭ قابىرعاسىندا جالاۋىن كوتەردى. جارىستىڭ سالتاناتتى اشىلۋىندا اۋدان اكىمشىلىگىنەن كەلگەن وكىل مەن مەكتەپ ۇجىمىنىڭ باسشىلارى جەلتوقسان باتىرلارىن تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن قۇتتىقتاعان سوڭ ساحنا تورىندە كونتسەرتتىك باعدارلامالارىن تارتۋ ەتىپ، باتىرلاردىڭ كوڭىلىن ءبىر كوتەرىپ تاستادى.

بۇل ءتۋرنيردى «جەلتوقسان اقيقاتى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ اۋەزوۆ اۋدانىنداعى فيلالى اۋدان اكىمشىلىگىمەن بىرلەسە وتىرىپ ۇيىمداستىرعان ەدى. ايتۋلى اۋدانداعى جەلتوقساندىقتاردىڭ ءتورايىمى جەلتوقساننىڭ باتىر قىزى الماگۇل حانىمنىڭ وسىنداي الامان جارىستى وتكىزۋدەگى ەڭبەگى زور.

جارىستىڭ باسىنان اياعىنا دەيىن قاتىسىپ، جانكۇيەر بولعان «جەلتوقسان اقيقاتى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى بولات توقتاباي ۇلى قۇرىمباەۆ باۋىرىمىز جەلتوقسان باتىرالارىنىڭ ويىندارىنا ءدان ريزا بولىپ، كەلە جاتقان تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن قۇتتىقتادى. جەتىسۋ اۋدانىنداعى «جەلتوقسان اقيقاتى» ۇيىمىنىڭ توراعاسى توكەن سماعۇلوۆ ءوزىنىڭ جەتىسۋلىق كومانداسىنا بارىنشا ۇيىتقى بولىپ شاۋىپ ءجۇردى. سپارتاكيادا بارىسىندا جەتىسۋ اۋدانىنداعى جەلتوقساننىڭ باتىر قىزدارى الما، گۇلحان، گۇلزادالار سپورتتىق دارتس، دويبى جانە ەستافەتا سىندى سپورت تۇرلەرىنە بەلسەنە قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىنداردان كورىنىپ، سپورت ومىرلەرىندە ۇلكەن ورىن الاتىندىقتارىن تاماشا ويىندارىمەن كورسەتە ءبىلدى. سونىمەن اۋەزوۆ اۋدانىنىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن وتكەن سپارتاكيادا تارتىسقا تولا جوعارى كوڭىل كۇيدە ۇيىمداستىرىلدى دەسە بولادى. تاڭازاننان باستالعان جارىس بارىسىندا اسىرەسە، شاعىن فۋتبولدان وتكەن باسەكەلەر تارتىسقا تولى بولدى. جاستارى كەلسە دە تەڭبىل دوپتى ۇرشىقا يىرگەن باتىرلار الاڭدا جەڭىس ءۇشىن جان ايامادى. ءتىپتى، دوپقا شالىنىپ جەرگە ەتپەتىمەن قۇلاپ تۇسكەندەردىڭ ءوزى ورىنىنان اتىپ تۇرىپ ويىنىن ارى قاراي جالعاستىرىپ جاتتى. سونى كورگەن كورەرمەندەر قول سوعىپ قوشامەت كورسەتىپ، باتىردارىڭ قايسارلىعىنا قايران قالدى.

جارىس قورتىندىسى بويىنشا اۋەزوۆ اۋدانى 1-ورىندى، جەتىسۋ اۋدانى 2-ورىندى، ناۋىرىزباي اۋدانى 3-ورىندى يەلەندى. مەن دە جەلتوقسان ارداگەرى رەتىندە جەتىسۋ اۋدانىنىڭ نامىسىن قورعاپ، جارىس جولىنا شىققان ەدىم. ءيا، باياعى 25 بەس قايدان بولسىن، دەگەنىمەندە ءومىر بويى سپورتتى ءومىرىمنىڭ ءمانى دەپ قاراعاندىقتان، شارشاماي-شالدىقپاي كوماندالاستارىما بارىنشا قولداۋ كورسەتەۋگە تىرىستىم. ول ەڭبەگىمدى زايا كەتپەس كەرەك، اللا قولداپ ەكىنشى ورىندى يەلەندىك. ءيا، كوماندامىزدا 5 ادام قوسالقى ويىنشىمىز بولعان جوق. ال ءبىرىنشى ورىن العان اۋەزوۆ كومانداسىندا 10 جىگىت وينادى. فۋتبولدى تۇسىنەتىن ادامعا قوسالقى ويىنشىسىز شاعىن فۋتبولدا ويناۋ قانداي قيىن ەكەنى بەلگىلى.

جارىس سوڭىندا جەڭىمپازدار مەن جۇلدەگەرلەر قۇرمەتپەن ماراپاتتالدى. دەگەنىمەندە اللا شۇكىر دەيمىز! ءبىر جۇگىرىپ تەرلەپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرىپ جاستارعا ۇلگى-ونەگە كورسەتكەن دەگەن ۇلكەن يگى ءىس دەپ بىلەمىز. اسىرەسە، جەلتوقساندىق قاندى كويلەك دوستارىمىزبەن قاۋىشىپ ءبىر جاساپ قالدىق. فۋتبول دەگەن ءبىر قۇدىرەتتى سپورت ءتۇرى عوي. جاسىمىز الدى 70-ءتى ارتى 60-تى القىمداپ قالعان ارداگەرلەر ءۇشىن وسىنداي سپورت ارقىلى باس قوسىپ تۇرىمىزدىڭ ءجونى بولەك قوي. امان بولىڭدار اينالايىن جەلتوقساندىق زامانداستارىم!

اقىن ورداباي ۇلى،

الماتى