الماتىداعى اۋەزوۆ ستاديونىندا ستۋدەنتتەردىڭ سايىسى اياقتالدى

الماتىداعى م.گوركي اتىنداعى ورتالىق مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباعىنداعى «سپارتاك» ستاديونىندا شاعىن فۋتبولدان جوعارى وقۋ ورىندارى اراسىندا اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە 26 جىل رەكتور بولعان، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قر عىلىم مەن تەحنيكا سالاسىنا ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەر، قر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى توقمۇحامەت سالمەن ۇلى سادىقوۆتى ەسكە الۋاعا ارنالعان جارىس ءوتتى. سونىمەن بىرگە تاعى ءبىر جار سالاپ جاريا ەتەر جاڭالىق، «سپارتاك» ستاديونى  مۇحتار اۋەزوۆتىڭ اتىمەن اتالاتىن بولدى.

اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن  كوپ جىلدار بويى وتكىزىلىپ كەلە جاتقان ايتۋلى دوپ دوداسى ستۋدەنتتەردىڭ فۋتبولعا دەگەن قۇلشىنىسىن دامىتۋ جولىنداعى ءداستۇرلى جارىستىڭ بىرىنە اينالعان. «دەنى ساۋدىڭ جانى ساۋ»، دەمەكشى جوعارى وقۋ ورىندارىندا دەنى ساۋ ۇرپاق تاريبەلەۋ ەگەمەندى ەلىمىز ءۇشىن ماڭىزى زور دەپ بىلەمىز. سوندىقتان دا  سادىقتوۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان ءتۋرنيردى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ  نەگىزى ماقساتى – جاستاردى  سپورت ارقىلى  باۋلاپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ.

بيىلعى جارىسقا قاتىسۋعا  الماتى قالاسى بويىنشا ونعا جۋىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ كوماندالارى سايلانىپ كەلگەن ەكەن. ويىن الاڭىنا  شىققان جالىندى جاستار جەڭىس ءۇشىن بار شەبەرلىكتەرىن سالدى. كوپ جىلدىق تاريحى بار ستاديوندا كەزىندە قانشاما ءدۇبىرلى جارىستار ءوتتى دەسەڭشى. دەگەنمەن دە «ەلۋ جىلدا ەل جاڭا»، دەمەكشى، جاڭا زامان اعىمىنا ساي جاڭارۋ، ورلەۋ، وركەندەۋ ول ۋاقىتتىڭ باستى تالابى. بۇل ستاديون اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ قاراماعىندا بولعاندىقتان، ايتۋلى وقۋ ورنىنىڭ ستۋدەنتتەرى وسى سپورت الاڭىندا دەنە شىنىقتۋرۋ جانە سپورت ساباقتارىن وتكىزەدى. جىلدار بويى ۋاقىتى جەتىپ توزىعى كەلگەن بۇل ستاديون، بيىل ءبىلىم ورداسى ۇجىمىنىڭ بەلسەندى جۇمىسىنىڭ ناتيجەسىندە كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتىپ، تاماشا كورىنىسكە يە بولعان ەكەن. وسىنداي جاڭا كۇيگە ەنگەن جاڭارعان جاڭا الاڭعا جاڭا ات بەرۋدى دە دۇرىس دەپ بىلگەن اباي اتىنداعى قۇپ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسشىلىق ۇجىمى قازاقتىڭ اتى ايگىلى جازۋشىسى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ەسىمىن بەرۋدى ءجون ساناعان ەكەن. ءيا، اقيىق جازۋشىنىڭ ەسىمىن بەرۋ دە جايدان-جاي ەمەس. ويتكەنى، اتى قازاق قانا ەمەس الەم ادەبيەتىنە بەلگىلى جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆ جاس كەزىندە ياعني، 1914 جىلدارى سەمەيدە تۇڭعىش رەت قۇرىلعان «يارىش» فۋتبول كومانداسىنىڭ قۇرامىندا ويناعانىن بىرەۋ بىلسە بىرەۋ بىلمەس. سونىمەن قاتار قۇپ ۋنيۆەرسيتەتى ۇلى ابايدىڭ ەسىمىمەن اتالاتىن بولسا، اقىندى الەمگە تانىتقان مۇحتار اۋەزوۆ ەكەنىن جاقسى بىلەمىز. سوندىقتان دا بۇل ستاديونعا جاڭادان بەرىلگەن مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ەسىمىن ۇلكەن قۋانىشپەن ماقتانا ايتۋعا لايىقتى ەكەنىن سۇيىنشىلەپ ايتامىز. مۇندايدا «قۋان قازاق، قۋانا بەر»، دەسەك جاراسپاي ما.

سونىمەن، ايتۋلى جارىستىڭ فينالدىق ويىندارىندا توپجارىپ شىققان كوماندالار دا بەلگىلى بولىپ، جاڭا ەسىمگە يە بولعان سۋ جاڭا ستاديوندا قۇرمەتپەن مارپاتتالدى. ءبىرىنشى ورىندى تۇران ۋنيۆەرسيتەتى جەڭىپ الدى. ەكىنشى كۇمىس جۇلدە الاڭ يەلەرى اباي اتىنداعى قاز ۇپۋ تابىس ەتىلسە، جارىستىڭ قولا جۇلدەسىنە سۇلەيمەن دەميرەل اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ كومانداسى يە بولدى.

ال ءتۋرنيردىڭ ەڭ ۇزدىك قاقپاشىسى اتاعىنا يە بولعان اباي اتىنداعى قاز ۇپۋ ويىنشىسى ەرلان قويشىباي قۇرمەتتى ماراپاتتى اتاقتى قاقپاشى قۇرالبەك ورداباەۆتىڭ قولىنان الدى. جارىس سوڭىندا جۇلدەگەرلەر قوماقتى قارجىلاي جانە باعالى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى. بۇل جارىس ءداستۇرلى سيپات العان سوڭ، كەلەر جىلى ءدال وسى سۋ جاڭا فۋتبول الاڭىندا جالعاسىن تاباتىن بولادى.

امانتاي قاراقوۆ،

ميرا يرالينا،

ءساليما اجىباەۆا

الماتى