مەسسي، مباپپە، ماروككو، مارتينەس، مودريچ — مۋنديال قورىتىندىسى

بۇگىن تۇندە كاتاردا ءتورت جىلدا ءبىر رەت وتەتىن فۋتبولدان الەم چەمپيوناتى مارەسىنە جەتتى.

فۋتبولدان الەم چەمپيوناتىنىڭ فينالدىق كەزدەسۋىندە ارگەنتينا قۇراماسى فرانتسيا كومانداسىن ماتچتان كەيىنگى پەنالتي سەرياسى قورىتىندىسىمەن ۇتىپ، چەمپيون اتاندى.

وسىمەن، ارگەنتينالىقتار بۇل اتاقتى ءۇشىنشى مارتە جەڭىپ الدى.

فينالدىڭ الدىندا ەكى قۇراما دا بۇعان دەيىن ەكى دۇركىن چەمپيون بولىپ تۇردى. اتاپ ايتقاندا، ارگەنتينا 1978 جانە 1986 جىلدارى، فرانتسيا 1998 جانە 2018 جىلدارى الەم كۋبوگىنا يە بولعان ەدى.

كەزدەسۋ دوحا قالاسىنىڭ ىرگەسىندەگى لۋسايل قالاسىندا وسى چەمپيونات ءۇشىن ارنايى سالىنعان «لۋسايل» ستاديونىندا بولدى.

كوماندالار الاڭعا مىنا قۇراممەن شىقتى:

ارگەنتينا: مارتينەس، مولينا، رومەرو، وتامەندي، تاليافيكو، دي ماريا، دە پاۋل، فەرناندەس، ماكالليستەر، مەسسي، الۆارەس.

فرانتسيا: لوريس، كۋندە، ۆاران، ۋپامەكانو، ەرناندەس، گريزمانن، تچۋامەني، رابو، دەمبەلە، جيرۋ، مباپپە.

ارگەنتينالىق جۇلدىز ليونەل مەسسي ءۇشىن بۇل ماتچ الەم چەمپيوناتىنداعى 26-شى بولدى. ول وسىمەن گەرمانيالىق لوتار ماتتەۋستى باسىپ وزىپ، ءوزىنىڭ كەزەكتى رەكوردىن جاسادى.

ماتچتىڭ باسىنان ارگەنتينا قۇراماسى ونىڭ تىزگىنىن قولعا الدى. نەگىزىنەن بۇل تۇستا شابۋىلدىڭ ءبارىن سول جاساپ جاتتى.

كەزدەسۋدىڭ 23-مينۋتىندا فرانتسۋزدار ءوز ايىپ الاڭدارىندا ارگەنتينالىق شابۋىلشىنى قاعىپ قۇلاتتى. پەنالتي! ونى ليونەل مۇلتىكسىز ورىندادى. ال 36-مينۋتتا دي ماريا ەسەپتى ەسەلەدى – 2:0!

ايتايىن دەگەنىم:

بيىلعى الەم چەمپيوناتىندا ميللياردتاعان فۋتبول جانكۇيەرى ليونەل مەسسيدىڭ جۇلدىزى جانعانىن قالاپ، ونىڭ تىلەۋىن تىلەپ وتىردى. وسى جولداردىڭ اۆتورى دا چەمپيوناتتا ارگەنتيناعا، سونىڭ ىشىندە مەسسيگە بولىستى. راس، مەسسي الەمنىڭ جەتى دۇركىن ۇزدىك فۋتبولشىسى بولعانىمەن، ياعني «التىن دوپتى» جەتى رەت باسىنان كوتەرگەنىمەن، ءالى بىردە-ءبىر رەت الەم چەمپيونى اتانعان ەمەس. دەگەنمەن ونىڭ كوماندالاسى، ارگەنتينا قۇراماسىنىڭ تاعى ءبىر جارىق جۇلدىزى، وتە تالانتتى ءارى اقىلدى ويىنشىسى انحەل دي ماريانىڭ دا الەم چەمپيوناتىندا ۇلتتىق قۇراماعا ءبىر كىسىدەي سىڭىرگەن ەڭبەگىن اتاپ ءوتۋ كەرەك. ايتايىن دەگەنىم، دي ماريا مەسسيدىڭ كولەڭكەسىندە قالىپ قويعان سياقتى. ول دا مەسسي سياقتى 2014 جىلى الەمدىك دودانىڭ فينالىنا شىعىپ، التىن جۇلدەسىز قالعان ەدى. سول كەزدە ارگەنتينا برازيليادا وتكەن دۇرمەكتى دودانىڭ فينالىندا گەرمانيادان 0:1 ەسەبىمەن جەڭىلىپ قالعان بولاتىن. سودان بەرى دي ماريانىڭ الاڭداعى باستى ارمانى – الەم چەمپيونى اتاعىن جەڭىپ الۋ ەدى. سول اتاقتى الۋ ءۇشىن ول فرانتسيامەن ويىندا كومانداسىنا ەكىنشى گولدى سىيلادى.

فرانتسۋزدار ەكىنشى تايمدا عانا ەركىن قيمىلداي باستادى. ولار وندا دا قارقىندى ماتچ بىتۋگە 10 مينۋتتان اسا ۋاقىت قالعاندا بارىپ قىزدىرا ءتۇستى. سونىڭ ناتيجەسىندە اۋەلى، 80-مينۋتتا پەنالتي ۇرۋ قۇرمەتىنە يە بولدى. وندا كيليان مباپپە قاتەلەسكەن جوق. ءسويتىپ، ءبىر دوپتىڭ قارىمتاسى قايتتى. ارتىنشا كيليان ءوزىنىڭ ەكىنشى گولىن 81-مينۋتتا ويىن ساتىندە سالدى. وسىلايشا تارازى باسى تەڭەستى.

ايتپايىن دەپ ەدىم:

وسى ويىندا 80 مينۋتقا دەيىن ارگەنتينانىڭ ماتچتىڭ نەگىزگى ۋاقىتىندا الەم چەمپيونى بولادى دەپ ويلاعان ەدىك. كەزدەسۋدە كوپ نارسەنى تۇسىنە الماي وتىردىق. ارگەنتينانىڭ باس جاتتىقتىرۋشىسى ليونەل سكالونيدىڭ 80-مينۋتقا دەيىن ابدەن شارشاپ شالدىعىپ، سۇيرەتىلىپ ازەر جۇرگەن ويىنشىلارىن نەگە دەر كەزىندە اۋىستىرمادى دەپ ويلادىق.

ماسەلەن، حۋليان الۆارەس، رودريگو دە پاۋل سياقتى ويىنشىلاردى ەڭ بولماعاندا 70-75مينۋتتا اۋىستىرعاندا ارگەنتينا ءوز قاقپاسىنا پەنالتيدى دە مباپپەنىڭ ەكىنشى گولىن دا اكەلمەس ەدى. ال فرانتسيانىڭ باس جاتتىقتىرۋشىسى ديدە دەشام كەرىسىنشە، ويىنشىلاردى دەر كەزىندە اۋىستىرىپ، تاكتيكالىق جاعىنان وتە پايدالى شەشىم قابىلدادى. سونىڭ ناتيجەسىندە فرانتسيا قۇراماسى تارازى باسىن تەڭەستىرىپ كەتتى.

قارسىلاستار نەگىزگى ۋاقىتتى وسى 2:2 دەگەن ەسەپپەن اياقتادى.

بۇدان كەيىنگى وۆەر-تايمدا ارگەنتينالىقتار تاعى دا العا شىقتى. بۇل جولى 109-مينۋتتا مەسسي تاعى ءبىر گول سالىپ، دۋبل جاسادى. وسىمەن ءبارى بىتكەن شىعار دەپ وتىر ەدىك. بىراق فرانتسۋزدار ولاي ويلاماپتى. ماتچ بىتۋگە ەكى مينۋت قالعاندا ارگەنتينالىقتار ءوز ايىپ الاڭدارىندا تاعى ءتارتىپ بۇزىپ، 11 مەترلىك سوققى بەلگىلەندى. مباپپە تاعى دا قاقپانى ءدال كوزدەدى. ءسويتىپ، ول الەم چەمپيوناتىنىڭ فينالدىق ماتچىندا حەت-تريك جاساعان ءبىرىنشى فۋتبولشى بولدى.

مۇنىڭ ءبارىنىڭ سوڭى ماتچتان كەيىنگى پەنالتيگە الىپ باردى. ونى ارگەنتينا قۇراماسىنىڭ جىگىتتەرى مۇلتىكسىز ورىندادى. ەسەپ – 4:2!

بۇل كەزدەسۋدە ارگەنتينا جەڭىسكە دەگەن جىگەرىنە جىگەر قوسىپ، تاماشا ويىن ورنەگىن كورسەتتى. وڭتۇستىكامەريكالىقتار فرانتسيادان ەكىنشى تايمنىڭ سوڭعى 10 مينۋتىن ەسەپتەمەگەندە الدەقايدا كۇشتى كورىندى. ولاردىڭ ويىننىڭ ونە بويىندا ارتىقشىلىعى كورەر كوزگە كورىنىپ تۇردى. ماتچتىڭ ءبىرىنشى تايمىندا فرانتسيا تۇسىنىكسىز ءبىر كۇي كەشكەندەي كورىندى. اسىرەسە، گريزمانن، جيرۋ، دەمبەلە مەن باسقا دا ويىشىلاردىڭ ويىندارى جۇرمەدى. كەشە فرانتسياعا ن’گولو كانتە مەن پول پوگبا جەتىسپەدى. مەسسي الاڭعا شىققاندا مىسى باسىپ تۇرعانداي كورىندى. سوندىقتان بۇل جەڭىستى ادىلەتتى دەپ ەسەپتەيمىز.

ەڭ سوڭىنان ەكى كوماندا فۋتبولشىلارىنا دا مەدال تاپسىرۋ سالتاناتى بولىپ ءوتتى. سونىمەن بىرگە، ءتۋرنيردىڭ ارنايى جۇلدەلەرى دە تابىس ەتىلدى. بۇل جولى ليونەل مەسسي چەمپيوناتتىڭ ۇزدىك ويىنشىسى اتانسا، ونىڭ كوماندالاستارى – گولكيپەر ەميليانو مارتينەس ۇزدىك قاقپاشى اتانىپ، «التىن قولعاپتى»، ال 21 جاستاعى جارتىلاي قورعاۋشى ەنتسو فەرناندەس ەڭ جاس ۇزدىك ويىنشى اتاعىن يەلەندى. بۇل جىگىت جاس بولسا دا باس بولاتىن جىگىت ەكەن. ءسوز جوق، تاماشا تالانتتى جىگىت. سەسكەنبەيدى. پاس تا بەرەدى، شابۋىلدى دا باستايدى. مەسسيگە جالتاقتاماي، باتىل شەشىمدەر قابىلدايدى. اياعىنا دوپتى ءىلىپ الىپ، قىلشىلداعان جاس جىگىت ءبىراز ويىنشىلاردى سان سوقتىرىپ كەتتى. قولدا بار مالىمەتتە، بولاشاق وسى جىگىتتە دەسەدى. دەگەنمەن، بارىنە ۋاقىت تورەشى. كەزىندە اريەل ورتەگا مەن پابلو ايماردى مارادونانىڭ ءىزباسارى دەپ توپشىلاعاندار كوپ بولعان. ولار بىراق، ديەگو ارماندونىڭ دەڭگەيىنە جەتە المادى. ەندى ءبارىن ۋاقىت كورسەتەدى.

فرانتسيا قۇراماسىنىڭ شابۋىلشىسى كيليان مباپپە ءۇزدىڭ سۇرمەرگەن بولدى. ول 8 دوپتىڭ اۆتورى اتاندى.

وسىعان دەيىن ارگەنتينا مەن فرانتسيا الەم چەمپيوناتتارىندا ءۇش رەت كەزدەسكەن ەكەن. ءبىرىنشى رەت 1930 جىلى ۋرۋگۆايدا وتكەن دودادا وڭتۇستىكامەريكالىقتار قارسىلاستارىن 1:0 ەسەبىمەن ۇتسا، 1978 جىلى ءوز ەلدەرىندە جالاۋى كوتەرىلگەن مۋنديالدا فرانتسۋزداردان 2:1 ەسەبىمەن باسىم ءتۇستى. ال 2018 جىلى رەسەيدە وتكەن الەم چەمپيوناتىندا 1/8 فينالدا فرانتسيا ارگەنتينادان 4:3 ەسەبىمەن ايلاسىن اسىردى. وسى كەزدەسۋدە كيليان مباپپە قوس گولدىڭ اۆتورى اتاندى.

جالپى، بيىلعى دودا وتە تارتىستى جانە قىزىقتى ءوتتى. كاتارعا كەلگەن 32 قۇرامانىڭ ءبارى چەمپيوناتقا جاقسى دايىندالىپ، شاما كەلگەنشە ونەر كورسەتتى. وسى رەتتە، ماروككو كومانداسىنىڭ افريكا قۇرامالارىنىڭ اراسىندا تۇڭعىش رەت جارتىلاي فينالعا شىعىپ، سەنساتسيا جاساعانىن اتاپ ءوتۋ كەرەك. راس، افريكا كوماندالارى چەمپيونات سايىن ازۋلى قۇرامالاردىڭ «اياعىنان» شالىپ، «سيۋرپريز» جاساپ وتىراتىنى بەلگىلى. مىسالى، كامەرۋن، سەنەگال، گانا، نيگەريا، ەگيپەت سەكىلدى ەلدەردىڭ ۇلتتىق قۇرامالارى جاسىل الاڭنىڭ شاڭىن قاعىپ، كادىمگىدەي قارسىلاس بولىپ وتىراتىن. ال بيىلعى مۋنديالدا بۇل «مىندەتتى» ماروككونىڭ ويىنشىلارى تاماشا اتقارىپ شىقتى. ولار ءتىپتى، ½ فينالعا جولداما الىپ، افريكالىقتار بۇرىن-سوڭدى جەتپەگەن جەتىستىككە جەتتى.

مىسالى، ماروككو ەلىنىڭ ۇلتتىق قۇراما كومانداسىن ءوز توبىندا ءبىرىنشى ورىن الىپ، 1/8 فينالعا ەركىن شىعادى دەپ ەشكىم ويلاعان جوق. ويلاسا دا كانادانى 2:1، ال بەلگيانى، الەم چەمپيوناتىنىڭ قولا جۇلدەگەرى بەلگيانى 2:0 ەسەبىمەن تاس-تالقان ەتىپ جەڭەدى دەپ ەشكىم ويلاماعانى انىق. توپتىق تۋرنيردە ماروككو تاعى حورۆاتيامەن 0:0 ەسەبىمەن تەڭ تۇسكەن.

وسى الەم چەمپيوناتىنىӊ جەرەبەسى تارتىلعاننان بەرى كوبىسى «E» توبىن «ءولىم توبى» دەپ اتادى. ال ءىس جۇزىنە كەلگەندە «F» توبى «ءولىم توبى» بولىپ شىقتى. ومىرشەӊدىگى سونشالىق، ەكى بىردەي قۇراما وسى توپتان جارتىلاي فينالعا جەتتى. ماروككو مەن حورۆاتيا ءۇشىنشى ورىن ءۇشىن تالاسقا ءتۇستى. بۇل ماتچتا قولا مەدال افريكالىقتاردىڭ ۋىسىنان كەتسە دە ولار  چەمپيوناتتا جاقسى قىرىنان كورىندى. افريكا قۇرلىعىنان جارتىلاي فينالدا ونەر كورسەتۋ قۇرمەتىنە يە بولعان ماروككولىقتار الدىمەن يسپانيامەن نەگىزگى ۋاقىتتى 0:0 ەسەبىمەن تەڭ اياقتاپ، پەنالتيدە (3:0) باسىم تۇسسە، سوڭىنان ناعىز سەنساتسيا جاساپ، پورتۋگاليانى 1:0 ەتىپ ۇتىپ كەتتى. بيىلعى دودادا ماروككونىڭ ساپىندا باس جاتتىقتىرۋشىسى ۆاليد رەگراريدىڭ جىگىتتەرى — بۋنۋ، حاكيمي، داري، ءال-ياميك، اتتييات-اللاح، اماللا، زيەش، ۋناي، امرابات، بۋفال، ءان-نەسيري ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي ونەر كورسەتتى.

ءسوز سوڭى: 1988 جىلدان بەرى ەۋروپا چەمپيوناتىن، 1990 جىلدان بەرى  الەم چەمپيوناتىن ۇزبەي قاراپ كەلە جاتقان كەزدەن بەرى بايقاعانىم،  قۇرلىقتىق بولسىن، الەمدىك دودا بولسىن ءبىر ويىننىڭ كومانداسى، ءبىر چەمپيوناتتىڭ كومانداسى دەگەن بولادى ەكەن. ياعني، ساۋد ارابياسى سياقتى ءبىر قۇرامالار ءبىر ويىندا ازۋلى قارسىلاسىن جەڭىپ، سەنساتسيا جاسايدى دا قالعان ماتچتاردا سۇرەڭسىز ويىن كورسەتىپ، جوق بولىپ كەتەدى. جاپونيا، وڭتۇستىك كورەيا، مەكسيكا، بەلگيا سياقتى ەلدەردىڭ جاساقتارىن ءبىر چەمپيوناتتىڭ كوماندالارى دەۋگە بولادى. ولار  الەم چەمپيوناتتارىنا تۇراقتى تۇردە قاتىسىپ، مىقتى دەگەن قۇرامالاردىڭ دىڭكەسىن قۇرتىپ، مىسىن باسۋعا تىرىسىپ، ءبىراز جەرگە دەيىن بارىپ كەلەدى. بۇل كوماندالاردى «شاعىلمايتىن جاڭعاق» دەيدى. ال بيىلعى باسەكەدە ءبىراز كوماندالاردى ەسەڭگىرەتكەن ماروككو سياقتى قۇرامالاردى «جۇمباق جاساق» دەسەك بولادى. ءالى ەسىمدە، 1990 جىلى كامەرۋن ارگەنتينانى چەمپيوناتتىڭ ءبىرىنشى ماتچىندا توعىز ويىنشىمەن 1:0 ەسەبىمەن جەڭگەندە كوممەنتاتور «ءبىز افريكانىڭ ويىنىن كورمەيمىز، قارامايمىز. سوندىقتان ولاردىڭ جەڭىستەرىنە تاڭقالىپ قارايمىز»، دەگەن ەدى. راسىمەن دە سولاي. ءبىز افريكا كوماندالاردىڭ ويىندارىن قارامايمىز. سوندىقتان دا ولار ەۋروپا قۇرامالارىن جەڭسە ويىندارىنا تاڭ-تاماشا بولامىز.

كاتارداعى الەم چەمپيوناتى قىس مەزگىلىندە ءوتتى. ونىڭ جالاۋى كاتاردىڭ بەس قالاسىندا جەلبىرەدى (9 ستاديون). ماتچ بارىسىندا 5 فۋتبولشىعا دەيىن الماستىرۋعا رۇقسات ەتىلدى. ءاربىر قۇراما ساپىندا 26 ويىنشىعا دەيىن تىركەلدى. بيىل تۇڭعىش رەت ماتچتا ايەلدەر تورەشىلىك ەتتى.

الەم كۋبوگىنىڭ فينالى 18 جەلتوقساندا بولدى. 18 جەلتوقسان – كاتار حالقىنىڭ ۇلتتىق كۇنى.

كاتارداعى الەم كۋبوگىندا باس-اياعى 172 گول سالىنىپتى (2 اۆتوگول). التى فۋتبولشى پەنالتيدەن گول سالا المادى – حارري كەين (انگليا)، ليونەل مەسسي (ارگەنتينا)، اندرە ايۋ (گانا)، الفونسو دەيۆيس (كانادا)، روبەرت لەۆاندوۆسكي (پولشا)، ساليم ءال-داۆساري (ساۋد ارابياسى).

 

داستان كەنجالين،

استانا