Jetisýda jetkinshek balýandar beldesýi tartyspen ótti

Qulja tas jolymen shyǵysqa qaraı bet alsańyz, Báıseıitten ótken soń aldyńyzdan Sógeti aýyly shyǵady. Qazirgi ataýy – Nura aýyly.

Osy eldi mekenniń alǵashqy qazyǵyn qaǵyp,  irgetasyn qalaǵan jandardyń  biri – Saǵynysh Esbergenov. О́negeli ǵumyr keshken Esbergenniń ulynyń esimin aýyldastary  yqylaspen eske alyp, qurmet, izetin aıaǵan emes.  Halyqqa qyzmet etýde tókken terdiń  qaıyrymy osy bolsa  kerek.

Almaty oblysynyń qurmetti azamaty, «Sógeti» degen sovhozdy taqyr jerden turǵyzyp, otyz jylǵa jýyq  abyroımen basshylyq jasap, úlgili  aýyldardyń qataryna  qosqan Saǵynysh Esbergenovtiń esimin aýyldastary árqashan qurmetpen ataıdy. 2017 jyly  osy aýylda eskertkishi de boı kóterdi.

Eleń-alań shaqtarda etigimen sý keshe júrip, at ústinde azamattyq isterdi atqarǵan  Saǵynysh  Esbergenovtiń atynda qazaq kúresinen dástúrli týrnır uıymdastyrylady. Jyldan-jylǵa jalǵasyn taýyp, sabaqtastyq júlgesi úzilmegen jarys  bıyl da jalaýyn jelbiretti.

2009-2012 jyly týǵan jasóspirim jetkinshekter arasyndaǵy kúres báıgesi oblystyq ashyq týrnır dep jarııalanǵandyqtan da qatysýshy balýandardyń qatary kóp boldy. Sonaý Semeıden de Sógeti  kileminde kúresý  úshin jas sportshylar keldi. Taldyqorǵan, Qyzylorda, Túrkistan  qalasynan syrt Almaty oblysynyń ár aýdanynan jınalǵan jetkinshekter báseke kórigin qyzdyrdy.

«О́zim jolǵa shyqqanda kólik  kútip, qol kóterip turǵan jas balalardy kórsem mindetti túrde aıaldap,  kóligime mingizip alamyn. О́ıtkeni ózim de kezinde ınternatta oqydym. Aýyldan  qatynaý qıyn, qazirgideı kóliktiń aǵylyp jatatyn kezi emes, shanda bir máshıne ótedi. Kóbine júk kólikteri, olar toqtamaıdy, toqtaǵany almaıdy. Jol azabyn tartqandyqtan da qazir bala kórsem toqtaımyn, ala ketemin. Eki-úsh jyl buryn  Almatydan aýylǵa kele jatyp jolaı kólik toqtatyp qol kótergen jas balany ala kettim. Áńgimeshil serigim kórshi aýylǵa bara jatyr eken.

–О́zińiz qaıda barasyz?, – dedi maǵan.

–Nura degen aýylda týǵam, sol aýylyma baramyn, – dedim.

–Oı, aǵa, men eki jyl buryn  sol aýylda Saǵynysh Esbergenov atyndaǵy qazaq kúresinen ótken týrnırde chempıon bolǵam, siz ol kisini kórip pe edińiz? Týrnır joǵary deńgeıde uıymdastyrylady, – dedi  ańqyldap.

Mejeli jerge jetkende:  «Shyraǵym, sol sen aıtqan Saǵynysh degen kisiniń balasymyn,  týrnırdi biz uıymdastyryp júrmiz. Myna qarbyzdyń bireýin saǵan bereıin úıińe aparyp jeńder», dedim razy bolyp. Ol da qýanyp kóligimnen túsip qaldy.  «Mine, týrnırge qatysý arqyly balalar bir-birimen dostasady, sabaqtastyq baılanys ornaıdy. Bul týrnırge qatysqan qanshama bala sportta úlken jetistikke jetip keledi. Osyndaı aýyldyq jerde ótetin jarystar talantty balalardy tabýǵa, tanýǵa oraı týǵyzady. Bıyl osy týrnırdiń joǵary deńgeıde ótýine  muryndyq bolyp,  Shelek aýylyndaǵy №2 balalar men jasóspirimder sport mektebiniń dırektory, isker baýyrym, kıkboksıngten álem kýbogynyń jeńimpazy, Eýrazııa chempıony Elmurat Qaıypjanov bastaǵan jigitter atsalysyp orasan kómek jasady. Budan syrt qoldaý kórsetip, demeý bolǵan aǵaıyn-týysqa alǵysymyzyz sheksiz», – dedi zań salasynyń bilikti mamany  Ulan Esbergenov.

–Qazaq kúresin damytyp, nasıhattaý úshin de jarystardyń kóbirek uıymdastyrylǵany jetkinshekterdiń shyńdalýyna orasan múmkindik týdyrady.  Aldymen boksqa, keıin kúresqe, aqyrynda kıkboksıng sportyn shyńyna shyǵamyz dep maqsat qoıyp talaptanǵan  ózimiz de osyndaı  týrnırge qatysyp, shyńdaldyq. Karantındik shekteýlerden keıin uymdastyrylǵan soń ba, bıylǵy jarysqa qatysýshylardyń qarasy qalyń. Sosyn elimizdiń ár qıyrynan kelgen balǵyn  balýandardyń beldesýin kórip kóńilimiz marqaıdy. Qazaq kúresiniń qanat jaıyp, keńinen taralýyna osyndaı jarystardy jıi ótkizýdiń tıgizer septigi mol, – deıdi týrnırdi uıymdastyrýshy  Shelek aýylyndaǵy №2 balalar men jasóspirimder sport mektebiniń dırektory, kıkboksıngten álem kýbogynyń ıegeri, Eýrazııa chempıony  Elmurat Qaıypjanov.

Oblystyń ashyq birinshiliginde top jaryp jeńiske jetken balýandarǵa aýylsharýashylyǵy salasynyń úzdik mamany  S. Esbergenovtyń balalary medal, dıplom, baǵaly syılyqtary berildi. Almaty oblysynyń Qurmetti azamaty «Saǵynysh Esbergenulynyń esimin ardaqtaý maqsatyndaǵy dástúrli  týrnır keler jyly da jalǵasyn tabady», deıdi uıymdastyrýshylar.

–Jastardyń qazaq kúresiniń bekzada sport ekenin bilgendikten de qyzyǵýshylyǵy artyp keledi. Búgingi týrnırge qatysqan balǵyn balýandardyń erik-jigerine, talabyna qarap qýandym. Qazir bular baqytty, bári bar, júlde qory qomaqty, syılyqtary keremet jarystar da kóp. Biz kúresken jyldary mundaı jarystar jıi ótkizilmeıtin. Tulpardy báıgede synap, babyn baıqaıtyn bolsa, sportshylardyń synaq alańy osyndaı týrnırler, – deıdi kúres túrlerinen sport sheberi, halyqaralyq týrnırlerdiń jeńimpazy Ashat Rahmetov.

Týrnırdiń saltanatty ashylý rásiminde S.Esbergenovtiń   balalary   Nura aýylynyń kónekóz qarııalaryna kópttiń aldynda qurmet kórsetip ıyqtaryna oqaly shapan  jaýyp syı-sııapatyn  jasady.  Qazaq kúresi qaıtkende jalpyhalyqtyq sıpatqa ıe bolady? Árıne,  ár jas ereksheligine oraı osyndaı týrnırler kóptep uıymdastyrylyp, nasıhat, aǵartý jumystary qarqyn alǵanda ǵana jandanady. Kóńil toǵaıatyny, soińǵy jyldary qazaqtyń tól óneri,  ulttyq sporty  kúreske degen jastardyń qyzyǵýshylyǵy artyp keledi.

 

Hangeldi  JÁNIBEK,

Foto: Serjan JIRENBAEV

Almaty oblysy,

Nura aýyly