Qurban aıt jarystyń kórigin qyzdyrdy

Barsha musylmannyń kópten kútken Qurban aıt merekesi de kelip jetti. Qasıetti Aıt kúninde jaǵdaıy kelgen árbir musylman qurban shalýǵa mindetti. Degenmende hadıste: «Naǵyz baılyq – dúnıeniń aǵyl-tegil kóptigi emes. Naǵyz baılyq – jan saraıynyń baılyǵy», – degen. Endeshe, bul kúni ımanyn  kúsheıtip, jaqyndaryn aralap Aıt merekesimen quttyqtap, qaýyshý da adamnyń jan saraıynyń baılyǵyn nyǵaıta túsedi.

Tań qylaýlap ata bastaǵan sátten bastap bul kúni halyq meshitke Aıt namazyna qatysýǵa asyǵady. Qurban aıtta tórt múshesi túgil qoshqardy qurbandyqqa shalyp, bir bóligin ózine qaldyryp, qalǵan bóligin jetim-jesir, jaǵdaıy tómen otbasylaryǵa taratyp berý úlken saýap bolsa, bul kúni densaýlyqqa da kóńil bólip, salaýatty  sharalarǵa belsene qatysyp, kóńil kóterýdiń de mańyzy zor eken.

Negizi sońǵy kezderi Qurban aıt merekesine qatysty sport túrlerinen dúrmekti jarystardy uıymdastyrý dástúrge aınalyp keledi. Bul da bir jaqsy bir jańalyqtyń jarshysy dep bilemiz. «Deni saý adamnyń jan saý», – degen qazaqpyz. Biz pendemiz ǵoı, sondyqtan da densaýlyqtyń qadirin aýyrǵanda ǵana bilip «ah uryp jatamyz. Al, sol aýrýdyń aldyn alýdy erterek oılansaq esh qaýip kelmes edi. Densaýlyqtyń myqty bolýy adamnyń salaýatty ómir súrý saltynda ekeni ol qabyrǵaǵa qaǵylǵan shegedeı aksıoma desek bolady. Paıǵambarymyzdyń ózi salaýatty ómir saltyna den qoıǵan. Mine, búgingi qasıetti Qurban aıt merekesiniń kelýine oraı, Almatydaǵy ortalyq meshitte qalalyq Din isteri basqarmasynyń basshylyǵymen ulttyq sport túrlerinen tartysty jarystardyń uıymdastyrýy merekelik sharanyń tamasha bir tuzdyǵy boldy deýge keledi. «Ulttyq mura» baǵdarlamasynyń aıasynda ótkizilgen sporttyq sharada, meshitke jıylǵan halyq;  arqan tartý, asyq atý, qol kúrestirý, gir tasyn kóterý, qoshqar kóterý jáne toǵyzqumalaq sekildi ulttyq oıyndarymyzdan jarys alańdarynda baqtaryn synady.

«Ulttyq mura» baǵdarlamasynyń maqsaty – meshit jamaǵaty arasynda deneshynyqtyrý men salaýatty ómir saltyn nasıhattaý. Endeshe, joly jarqyn, alar asý alada, tárbıelik  jaǵy basym bul baǵdarlama kóptiń kóńilinen shyqqan jaqsy bir saýapty shara bolyp otyr dep aıtamyz.

Hosh, sonymen meshittiń aınalasyndaǵy árbir jerde jasalǵan sport túrlerinen ótip jatqan jarys óte tartysty bastaldy. Ásirese, asyq atý, qol kúrestirý, arqan jarystaryna qatysqan ındýstarmen ala shapandy ózbek aǵaıyndar jeńis úshin bar kúshterin aıanyp qalmady. Degenmende ulttyq sport túrleriniń qaısibirin  alyp qarasań da ózderin sýdaǵy balyqtaı sezinetin qarakóz jastarymyzdyń atoılap kórsetken ónerlerine kópshilik qol soǵyp qoshamet kórsetip jatty. Sonymen, jarys qortyndylary boıynsha  tanadaı semiz qoshqardy ıyǵyna asyp alyp,  2 mınýtta 84 ret kótergen  Baýyrjan Ábilqaıym syıǵa tigilgen  óz júldesin jetegine baılap alyp ketti. Al, qol kúresinde Abzal  Pirimbekke eshkim qarsy kelmese, gir tasyn 55 ret kótergen Almas Bókenov bas júldeniń ıegeri atandy. Asyq atý oıynynda Bekzat Áshirbaı ala saqasyn shıirip alyp keremet dáldilikpen dara shyqsa, toǵyzqumalaqta sportynda  Bekmuhambet Aıtjan pen Orazbek Qalbekov bas báıgeni  jeńip aldy. Arqan tartý saıysy da tamasha qyzyqtarǵa toly boldy. Bul jarysta «Suńqar» toby qarsylastaryn túgeldeı jeńip, úzdik shyqty.

Osylaısha, Qasıetti qurban aıttyń qurmetine arnalǵan jarystar aıaqtalyp, jeńimpazdar men júldegerler uıymdastyrýshylardyń baǵaly syılyqtarymen marapattaldy. Iá, «Búgingi kún erteńgi tarıh», desek,  jeńisimen júzderi jarqyrap tarap bara jatqan jamaǵat aıtýly kúndi kópke deıin eske alyp  aıtyp júretininde kúmán joq. Tek Alla taǵala, aıttan aıtqa basymyz, aman baýyrymyz bútin qylyp aman – esen jetkizse dep tileıik.

Aqyn ORDABAIULY,

ALMATY