Qos attyń qorǵanysy

Almaty qalasynda «Plaza» (AFD Plaza) qonaq úıiniń «T» klýbynda Qazaqstan shahmat federaııasynyń baspasóz máslıhaty boldy.

Qazaqstan shahmat federaııasy uıym tarıhyndaǵy jańa betburys kezeńin belgileıtin aýqymdy rebredıng týraly málimdedi. Keshendi transformaııa aıasynda QShF jańartylǵan fırmalyq stıli men strategııalyq tujyrymdamasyn, sondaı-aq qazaq mádenıetiniń baı murasyna qurmet kórsetetin jańa logotıpti usyndy.

Biz brendti qaıta qarastyryp, oǵan jańa mán-maǵyna berip, ony jarqyn ári este qalarlyq etkimiz keledi. Bul bálkim HHI ǵasyrda balamasy joq jolú О́ıtkeni, jarqyn beınesiz qandaı da bir ilgerileý týraly aıtý múmkin emes. Bul búgingi kúnniń shyndyǵy. Dese de, jasalǵan rebrendıngtiń aıasy tar maqsat nemese jaı ǵana grafıkalyq ózgeris emes. Bul bizdiń qundylyqtarymyzdyń, evolıýııamyzdyń jáne kemeldikke degen umtylysymyzdyń kórinisi, – dedi QShF prezıdenti Tımýr Týrlov.

Jańartylǵan fırmalyq stıl elimizdiń mádenı tereńdigi men bolashaqqa ashyqtyǵyn kórsetetin dástúr men qazirgi zamannyń úılesimi. Onyń negizinde ál-aýqat pen molshylyqty beıneleıtin, qazaq mádenıetindegi danalyqtyń nyshanymen jáne shahmattaǵy erekshe fıgýra – attyń beınesimen toǵysqan ejelgi «Múıiz» oıý-órnegi jatyr. О́tken men búginniń ushtasýy federaııanyń Qazaqstandy baı tarıhı muranyń saqtaýshysy retinde ǵana emes, shahmatty damytý úshin ozyq tehnologııalardy paıdalanatyn álemdik qoǵamdastyqtyń progressıvti qatysýshysy retinde kórsetýge degen umtylysyn bildiredi.

О́tken kezeńde bizdiń federaııa álemdik shahmat kartasynda oıyp oryn aldy. Ony Halyqaralyq shahmat federaııasyndaǵy áriptesterimiz de atap ótti. Qazaqstan birneshe ret ártúrli Álem, Azııa chempıonattarynyń, shahmat táji úshin match sııaqty mańyzdy oqıǵalardyń orny boldy.  QShF shahmatty tanymal etýge baǵyttalǵan birqatar jobalardy iske asyrýda údemeli jumystar atqardy. Bizdiń rebrendıng – bul bizdiń óz aldymyzǵa órshil mindetter qoıǵan jańa kezeńniń beınesi. Mysaly, «Mekteptegi shahmat» jobasy aıasynda biz úkimetpen, ákimdiktermen birlese otyryp, 5 jylda  bastaýysh synyp balalarynyń 20%-na deıin qamtýdy josparlap otyrmyz. Bul eldegi shahmattyń damýyna úlken serpin beredi jáne zııatkerlik ulttyń qalyptasýyna qosylǵan úlken úles bolady, – dedi QShF birinshi vıe-prezıdenti, Azııa shahmat federaııasynyń vıe-prezıdenti Dármen Sádýaqasov.

QShF prezıdenti Tımýr Týrlovtyń aıtýynsha, jalpy rebrendıngtiń aýqymyna tek kórneki beıneler ǵana jasyrylmaǵan, oǵan QShF jumysyndaǵy júıeli ózgerister, sondaı-aq bizdiń jumysymyzdyń odan arǵy josparlary da kiredi.

Osy turǵyda bizdiń federaııamyz kezeń-kezeńimen aýqymdy sharalar keshenin júzege asyrýda. Solardyń biri – fılıaldyq jelini damytý. Bul biz jyldamdatýdy kózdeıtin óte mańyzdy másele. Al osy fılıaldar jergilikti jerlerde túrli baǵdarlamalardy iske asyrý kezinde jumystyń negizgi quralyna aınalýy tıis, — dep qosty QShF prezıdenti Tımýr Týrlov.

QShF prezıdentiniń pikirinshe, fılıaldyq jelini damytýdyń mańyzdy qozǵaýshy kúshi Respýblıkalyq «Shahmat kerýeni» jobasy bolýy tıis. Bul jobanyń iske qosylýy da baspasóz máslıhatynda jarııalandy.

«Shahmat kerýeni» – Qazaqstannyń barlyq óńirlerinde shahmat sportyn nasıhattaýǵa baǵyttalǵan órshil joba. Jobany ázirleýde shabyttandyrǵan Uly Jibek joly boldy. О́ıtkeni, ol búkil álem boıynsha saýda-sattyqpen qatar ártúrli halyqtardyń mádenı jáne sporttyq muralaryn alyp júrdi. Qazaqstan aýmaǵyndaǵy qalalarda «Shahmat kerýenin» uıymdastyra otyryp, federaııanyń bas seriktes Freedom Broker-diń qoldaýymen óńirlerde shahmat sportyn nyǵaıtýǵa jáne fılıaldardyń senimdi jelisin qurýǵa umtylady, – dep aıtty QShF atqarýshy dırektory Gúlmıra Dáýletova.

«Shahmat kerýeni» aıasynda 20 qalada blı boıynsha ashyq shaǵyn týrnırler ótedi.Onyń sharyqtaý shegi iri júlde qory tigilgen grand-fınal bolady. О́ńirlik týrnırler osy aıda Kókshetaýda, Petropavlda, Qostanaıda, Qaraǵandyda, Pavlodarda, Semeıde, О́skemende ótti. Al kelesi aıda Taldyqorǵanda, Qonaevta, Tarazda, Shymkentte, Túrkistanda, Qyzylordada, Jezqazǵanda, Aqtóbede, Oralda, Atyraýda jáne Aqtaýda ótedi. О́ńirlik kezeńderdiń jeńimpazdary kúz mezgiliniń sońǵy aıynyń alǵashqy onkúndiginde Túrkistan qalasynda ótetin grand-fınalda kezdesedi.

1992 jyly Qazaqstan shahmat federaııasyń negizi qalandy. Federaııanyń birinshi basshysy aqyn, jazýshy, qoǵam qaıratkeri Oljas Súleımenov boldy. Táýelsiz Qazaqstannyń shahmat federaııasyn qurýdyń bastamashylarynyń biri Ǵalımolla Sáıdenov edi. 1992 jyly Fılıppınniń Manıla qalasynda ótken Qazaqstan úshin debıýttik dúnıejúzilik Olımpıadada erler men áıelder quramasyna jetekshilik etti. Ǵalımolla Sáıdenov Aleksandr Sınıavskıımen birlesip Qazaqstannyń shahmat federaııasynyń burynǵy logotıpin ázirlegenin atap ótken jón.

Sońǵy on jylda qazaqstandyq shahmat qarqyndy damýda. Balalar, jasóspirimder jáne jastar arasyndaǵy álem chempıonattarynda qazaqstandyqtar 100-den astam medal jeńip aldy. Bizdiń áıelder quramasy – eń keleshegi zor quramalardyń biri. Jansaıa Ábdimálik, Dınara Sádýaqasova, Bıbisara Asaýbaeva álemdik áıelder shahmatynyń elıtasyna kiredi. Únemi jańa esimder anyqtalyp, básekege qabiletti oıynshylardyń bútin býyny ósip keledi. Sondyqtan álemdik shahmat arenasynda Qazaqstannyń tanymaldyǵy kúnnen-kúnge artyp keledi.

2022 jyldyń qysynda Almatyda rapıd pen blıten shahmattan álem chempıonaty saltanatty jeńispen aıaqtaldy. Qazaqstandyq Bıbisara Asaýbaeva blı boıynsha chempıonattyń altynyn qanjyǵasyna baılady, al Dınara Sádýaqasova rapıd boıynsha vıe-chempıon atandy.

Bıylǵy jyldyń kókteminde Astanada Shahmat táji úshin match ótti. Qazaqstan astanasynda 17-shi álem chempıony anyqtaldy.

2023 jylǵy jazynda Kaspıı teńiziniń jaǵalaýynda Aqtaý qalasynda World Schools Team Championship ótti, oǵan 53 elden 400-den astam oıynshy qatysty.

Federaııa QR-da shahmatty nasıhattaýǵa, qazaqstandyq ulttyń zııatkerlik elıtasyn qalyptastyrýǵa, sondaı-aq jetekshi sportshylar men qurama komandalardyń halyqaralyq jarystarǵa belsendi qatysýyna barlyq kúsh-jigerin baǵyttaıdy.

Nurlan QUMAR,

ALMATY