تيمۋر ق ۇلىباەۆ ۇوكق-نىڭ باس اسسامبلەياسىنا قاتىستى

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتىنىڭ پرەزيدەنتى تيمۋر ق ۇلىباەۆ ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتتەر قاۋىمداستىعىنىڭ (ۇوكق) XXII باس اسسامبلەياسىنا قاتىسىپ جاتىر. قاراشانىڭ 2-3 كۇندەرى الەمنىڭ 205 ەلىنىڭ ۇوك  باسشىلارى مەن سپورتتىق ۇيىمداردىڭ جەتەكشىلەرى، ونىڭ ىشىندە حالىقارالىق وليمپيادالىق كوميتەتتىڭ پرەزيدەنتى (حوك) توماس باح، ۇوكق پرەزيدەنتى شەيح احماد ءال-فاحاد ءال-ساباح پراگا قالاسىندا باس قوسىپ، وليمپيادالىق سپورتتىڭ كوكەيكەستى ماسەلەلەرىن تالقىلاۋدا.

جىل سايىنعى باس اسسامبلەيا جەمىستى قارىم-قاتىناس ورناتىپ، ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتتەرگە قوردالانىپ قالعان كەز كەلگەن ماسەلەلەردى كوتەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

پراگاداعى عالامدىق سپورتتىق فورۋمعا قاتىسىپ جاتقان ۇوك دەلەگاتسياسىنىڭ قۇرامىندا قازاقستان ۇوك باس حاتشىسى دانيار ابۋلگازين،  ۇوك حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەر بويىنشا ۆيتسە-پرەزيدەنتى اندرەي كريۋكوۆ، حالىقارالىق قاتىناستار دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتور ءالىمجان اقاەۆ بار. ولاردىڭ بارلىعى ۇوكق ءتۇرلى كوميسسيالارىنىڭ قۇرامىنا كىرگەندىكتەن حالىقارالىق قاتىناستار ماسەلەلەرى، قارجى جانە اۋديت، مەديتسينا جونىندەگى كوميسسيالاردىڭ وتىرىستارىنا قاتىستى.

ۇوكق XXII باس اسسامبلەياسىنىڭ كۇن تارتىبىندە قارالعان ماسەلەلەردىڭ اۋقىمى كەڭ بولدى. وتىرىستاردا Agenda 2020 باعدارلاماسىنىڭ ورىندالۋى مەن قۇرلىقتىق قاۋىمداستىقتار مەن ۇوكق باس حاتشىسىنىنىڭ، كوميسسيالار توراعالارىنىڭ ەسەپتەرى تىڭدالدى. سونىمەن بىرگە جيىندا 2018 جانە 2020 جىلدارى وتەتىن وليمپيادا ويىندارىن ۇيىمداستىرۋ ماسەلەسى قارالدى.

باس اسسامبلەيانىڭ العاشقى كۇنىندە بايانداما جاساعان حوك پرەزيدەنتى توماس باح ءبىراز ماسەلەلەردى قاۋزادى. ول ءبىر ساعاتتىق سوزىندە  سپورتشىلاردى قورعاۋ، سپورتتى ءتيىمدى باسقارۋ، دوپينگكە قارسى جانە سىبايلاس جەمقورلىق قا قاتىستى تەرگەۋ ماسەلەلەرىنە كەڭىنەن توقتالدى.

حوك پرەزيدەنتى رەسەيلىك سپورتشىلارعا سانكتسيالار قولدانۋعا قاتىستى قوعامدا قىزۋ تالقىلانىپ جاتقان اڭگىمەلەردى حالىقارالىق وليمپيادالىق كوميتەتى كوميسسياسىنىڭ تەرگەۋ جۇمىستارى اياقتالعانعا دەيىن ورىنسىز دەپ تانىپ، سىنعا الدى. «وليمپيادالىق قوزعالىستا ءاربىر ادامنىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرى بىردەي. ءاربىر ادامنىڭ ماسەلەنىڭ ءادىل قارالۋىن قۇقىعى بار»، — دەدى توماس باح. حوك باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، رەسەيلىك سپورتشىلارعا قاتىستى شەشىم جەلتوقساندا قابىلدانادى.

توماس باح دوپينگكە تەستىلەۋ جونىندەگى تاۋەلسىز اگەنتتىكتى ITA (Independent Testing Authority) قۇرۋداعى ىلگەرىلىكتى اتاپ ءوتىپ، دوپينگپەن كۇرەستى كۇشەيتىپ ءارى ءتيىمدى ەتۋ ماقساتىندا  ۇيىمدى قولداۋعا شاقىردى. حوك پرەزيدەنتى تازا سپورتشىلاردى قورعاۋ جونىندەگى شارالار تۋرالى ايتىپ، وڭتۇستىك كورەياداعى وليمپيادا ويىندارى قارساڭىندا سپورتشىلاردى تەستىلەۋ باعدارلاماسىنىڭ كۇشەيتىلگەنىنە توقتالدى. سونىمەن قاتار، ەسەپتەرى مەن جۇمىس كەستەسىن اي سايىن جاريالاۋعا دايىن وتىرعان قىسقى سپورت تۇرلەرى جونىندەگى فەدەراتسيالارعا العىسىن ءبىلدىردى.

«بۇگىندە الەمدىك سپورتتىق قاۋىمداستىق الدىندا عالامدىق سىن-تەگەۋرىندەر تۇر. ولاردى تەك بىرلەسىپ قانا شەشۋگە بولادى. ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتتەر قاۋىمداستىعىنىڭ باس اسسامبلەياسى سىندى الاڭدار قازىرگى سپورتتاعى كوكەيكەستى ماسەلەلەردى تالقىلاپ قانا قويماي، ونىڭ جاقسارتۋ مەن جەتىلدىرۋ ماقساتىنداعى ناقتى شارالاردى ايقىنداپ، قولدانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ماسەلەن، ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتتەر مەن حالىقارالىق فەدەراتسيالار ءۇشىن تازا سپورتشىلاردى قورعاۋ شارالارى وتە ماڭىزدى. قازاقستاننىڭ ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتى  سپورتتا دوپينگتى قولدانۋعا «نولدىك توزىمدىلىك» ۇستانىمىن العا تارتا وتىرىپ، دوپينگكە سپورتشىلاردى تەستىلەۋ جونىندەگى تاۋەلسىز اگەنتتىكتىڭ قۇرىلۋىن قولدايدى. ءبىزدىڭ الدىمىزدا بارلىق دەڭگەيدە دوپينگپەن كۇرەسىپ، تازا سپورتشىلاردى قولداۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ءتيىمدى جۇيەنى قۇرۋ ماسەلەسى تۇر»، دەدى  ۇوك پرەزيدەنتى تيمۋر ق ۇلىباەۆ.

باس اسسامبلەيادا وليمپيادالىق سپورتتاعى وڭ وزگەرىستەر دە اتاپ ءوتىلدى. ءبىرىنشى كەزەكتە وليمپيادالىق باعدارلاماداعى گەندەرلىك تەڭدىك، جاڭا سپورت تۇرلەرىنىڭ قوسىلۋى، جاس ۇرپاقتى وليمپيادالىق قوزعالىسقا قوسۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن  جاڭا تەحنولوگيالاردى سپورتقا ەنگىزۋ سياقتى ماسەلەلەر مەن  وليمپيادالىق ارنا تۋرالى دا ايتىلدى. ارنا ءتۇرلى باعدارلامالاردى ءوز كۇشىمەن دايىنداپ، حالىق اراسىندا سپورتتى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا جول اشتى.

وليمپيادا ويىندارىن قابىلداۋعا ۇمىتكەرلەردى ۇسىنۋعا قاتىستى جاسالعان رەفورما دا باس اسسامبلەيادا اتاپ ءوتىلدى. جاقىندا 2024 جانە 2028 جىلدارداعى وليمپيادا ويىندارىن بىردەن تاڭداۋ پروتسەسى اشىقتىق پەن ادىلدىكتى كورسەتە الدى.

وڭتۇستىك كورەياداعى وليمپيادا ويىندارىنداعى قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە كەلەتىن بولساق، تۇبەكتەگى ساياسي شيەلەنىسۋشىلىككە قاراماستان ويىنداردى قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى ەشقاشان كۇمان بولعان ەمەس.

سپورتتاعى ءتيمىدى باسقارۋ ماسەلەلەرى جاقىندا سىبايلاس جەمقورلىق داۋلارىنا بايلانىستى ماڭىزدى بولىپ وتىر. ۇوكق پرەزيدەنتى شەيح احماد ءال-فاحاد ءال-ساباحقا قاتىستى داۋ بويىنشا، ول  ۇيىمنىڭ اتقارۋشى كوميتەتىمەن تولىق اقتالعانىن باس اسسامبلەياسىنىڭ بارلىق 1300 دەلەگاتى قۋانا قابىل الدى. بۇل رەتتە ۇوكق اتقارۋشى كوميتەتىنىڭ شەشىمىمەن قۇرامىندا بەس قۇرلىقتىق ۇيىمنىڭ وكىلدەرى بار ەتيكا جونىندەگى جاڭا تاۋەلسىز كوميسسيا قۇرىلاتىن بولدى.

ۇوكق باس اسسامبلەياسىنىڭ ءبىرىنشى كۇنى سپورتتىق جەتىستىكتەرى مەن وليمپيادالىق قوزعالىستى دامىتۋعا قوسقان ۇلەستەرى ءۇشىن سپورتشىلار مەن سپورت شەنەۋنىكتەرىن ماراپپاتتاۋ راسىمىمەن قورىتىندىلاندى.