SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Bokstan Olımpıadanyń eki dúrkin kúmis júldegeri, álem chempıony Bolat Jumadilov О́zbekstanda aıaqtalǵan álemdik dodada ulttyq quramanyń jekpe-jekterine baǵa berdi.
– Bolat Nuretdınuly, álem chempıonatynda boksshylardyń jekpe-jekteri kóńilińizden shyqty ma?
– Bári jaqsy, keremet boldy. Qazaq boksshylary tehnıkany kórsetti. Jekpe-jekterde jigitter bárin jaqsy istedi. Qarsy shabýyl, qarsylasyna jaqyndap, soqqy berý bári boldy. Sharshy alańda oınap júrip bokstasty. Boksshylardyń daıyndyǵy jaqsy eken. Myrzaǵalı Qulanulyn quttyqtaımyn! Men Myrzaǵalı Aıtjanovty Kýbanyń ataqty boksshysy jáne jattyqtyrýshysy Alsıdes Sagarraǵa uqsatamyn. Ol 1964-2000 jyldary Kýbanyń quramasyn talaı bıikterge shyǵardy.
Myrzaǵalı Qulanuly da bizdiń talaı jigitterdi bıik beleske alyp shyqty. Sondyqtan ulttyq quramanyń bas jattyqtyrýshysy Bostandyq eliniń ataqty mamanynyń jolyn jalǵastyryp jatyr deýge bolady. Endi alda talaı Olımpıada, álem, Azııa chempıonattary bar. Ulttyq quramaǵa sáttilik tileımin! Boksshylardy qoldaǵan elge, halyqqa rahmet! Prezıdentimizge rahmet! Ol kisi de bárin baqylap otyrdy. Sońynan quttyqtaý hat jiberdi.
– Fınalda Dýlat Bekbaýov kúmis júlde alyp qaldy. Onyń ózi úlken jetistik qoı. Degenmen altyn medal alýǵa múmkindigi bar ma edi?
– Dýlat Bekbaýovtyń jasy úlken. Boksta jas ereksheligi kóp ról oınaıdy. Keıbir jigitter jasyna qarap, boksty tastap ketedi. Al Dýlat tastaǵan joq. Sondyqtan onyń kúmis júlde alǵany – úlken eńbek. Onyń eńbegi sińdi. Osy jerde men Dýlattyń jeke bapkeri Nurlan Aqúrpekovke alǵys aıtqym keledi. Ol Dýlatty jolynan qaldyrmaı, ony kóterip, endi mine, bıik shyńǵa shyǵardy.
Jalpy, Qazaqstan boks federaııasy ulttyq quramany jarysqa daıyndaýǵa kóp eńbek etti. Federaııanyń prezıdenti Keńes Raqyshevke myń alǵys! Azamattyń jaqsy isterin aıtý kerek. Ol boksshylarymyzǵa kóp qoldaý kórsetti.
– Sál sheginis jasap, shırek fınalǵa keleıikshi. Qamshybek Qońqabaev týraly suraıyn degenmin…
– Iá, Qamshybek…
– Bahodır Jalolovpen jekpe-jegin qalaı baǵalaısyz?
– Bahodır Jalolov ońaı boksshy emes. Ol birinshi, ekinshi raýndta tyń boldy. Sol sebepti, Qamshybek oǵan jaqyndaǵan joq. Qazir kóbisi nege Qamshybek birinshi, ekinshi raýndta durys bokstaspady, nege, nege dep jatyr ǵoı. Meniń oıymsha, Qamshybek bárin durys istedi. Onyń Jalolovqa jaqyndamaǵany durys boldy. О́ıtkeni jaman soqqy alar edi. Al ózbek boksshysynyń soqqysy – óte jaman, óte aýyr. Ol bir soqqy jasasa, adamdy esinen tańdyryp jiberýi múmkin. Sondyqtan Qamshybek jekpe-jektiń basynda saq bokstasty. Bárin aqylmen istedi. Nokaýtqa túsken joq.
Qamshybektiń úshinshi raýndta shıraq qımyldaǵany – Jalolovtyń sharshaǵanynan. Bahodır sharshaǵan soń, soqqylary tımeı jatty.
– Durys eken. Áleýmettik jelide Qońqabaevqa salmaq aýystyrý kerek degen pikirler aıtylyp jatyr. Oǵan ne deısiz?
– Salmaq aýystyrý degen ońaı ma eken?! Men Qamshybektiń salmaǵyn bilmeımin. Ol múmkin 105, 110 keli shyǵar. Sonda oǵan 15 keli túsirý kerek pe?! Salmaq qýý degen ońaı sharýa emes.
Taǵy bir aıtaıyn degenim, Qamshybekke Jalolovpen jekpe-jekte eki qolymen jumys isteý kerek edi. Ol sol qolymen urady da oń qolymen oń jaqtan urmaıdy. Onyń qateligi sol boldy. Ol sol qolymen bir soqqy jasap, ekinshi qolymen jasaǵan joq. Onyń bapkerleri de jaqsy biledi. О́zine de aıtqan shyǵar.
– Jeńil salmaqtaǵy boksshylar jarady. Mahmud pen Sanjar qazaqtyń stılinde bokstasty ma?
– Mahmud Sabyrhan da, Sanjar Táshkenbaı da bir tempte bokstasyp, naǵyz tehnıkalaryn kórsetti. Rıza boldym. Iá, bizdiń qazaqtyń stıli ǵoı. Qarsylastary eshteńe isteı alǵan joq. Olar qarsylastaryn sharshatyp, júndeı tútti. Ekeýi de bir orynda turmaı, tipti, upaılaryna qanaǵattanbaı, sharshy alańnyń shańyn qaqty. Barlyq aıla-tásilderin kórsetti. Rıngte araqashyqtyq ustap, kerek kezinde sheginip, soqqylar jasap otyrdy jáne ol soqqylary qandaı deseńizshi! Muny sheberliktiń shyńy deıdi.
– Asylanbek Shymbergenov pen Nurbek Oralbaı týraly ne aıtasyz?
– Asylanbek erledi. Allaǵa shúkir, álem chempıony atandy. Jasy úlken boksshyǵa álem chempıonatyn jeńip alý ońaı emes. Bir jaǵynan quramanyń kapıtany, ekinshi jaǵynan kapıtan bolǵan soń, jaýapkershiliktiń júgi aýyr. Mundaı jaǵdaı adamnyń júıkesine keri áser etedi. Ol sonyń bárine shydady. Men onyń kóz jasyna erik bergenin jaqsy túsinemin.
Talǵat Syrymbetovti de maqtaý kerek. Onymen de maqtaný kerek. О́kinishke qaraı, ıordanııalyq boksshydan utylyp qaldy. Solaı desek te ol jaqsy bokstasty. Men oǵan rızamyn. Eńbekti aqtady.
Egizder Nurbek pen Aıbekti de jaqsy bilemin. Ekeýi de talantty boksshy. Ekeýi de meniń kóz aldymda ósti. Olardy bala kezderinen bilemin. Nurbek altyn medaldy laıyqty aldy. Onyń jattyqtyrýshysy Asqar Erkebaevqa rızamyn. Asqar da Nurbekke sendi. Ol sol senimdi aqtap shyqty. Nurbekti osy deńgeıge jetkizdi.
Jalpy, álem chempıonatyna bara almaǵan sportshylardyń nıeti men tilegine qurmetpen qaraý kerek. Olardyń da eńbegin baǵalaý qajet. Olar da bir kisideı jarysqa daıyndalady.
– Áńgimeńizge rahmet! Bárin durys aıttyńyz.
Áńgimelesken Dastan KENJALIN,
ASTANA
