الىپ-ۇشىپ الپىستىڭ اسقارىنا دا كەلىپ قالىپپىن

«ۋاقىت دەگەن اققان سۋداي، سوققان جەلدەي، كورگەن تۇستەي وتە شىعادى»، دەگەن ەكەن بەيءىمبەت مايلين. راسىمەندە الپىستىڭ اسقارىنا قالاي كەلىپ قالعانىمدى بىلمەي دە قالىپپىن. وسى ءبىر كەلگەن الپىسىمدى تىنىش جاتىپ قارسى الۋدى ءجون كورمەي، جارىس وتكىزىپ، ءبىر ءىس-شارا جاساپ جىبەرگەن ەدىك.

ءيا، «ارتقا قارايلاعان سايىن قارتاياسىڭ»، دەمەكشى اللا بەرگەن وسى جاسىمدا قازاق ەلىنە نە ىستەي العانىم تۋرالى ءبىر ەسەپ بەرەيىن، ول دا ءاربىر ادامنىڭ پارىزى شىعار دەگەن ويمەن وسى ءبىر سپورتتىق ءىس-شارانى قولعا العان ەدىك. قالاي وتكەنىن كورەرمەن ايتا جاتار. ال مەن وسى ءبىر ءدۇبىرلى ارداگەر اراسىنداعى جۋرناليستەر مەن سپورت ارداگەرلەرى اراسىنداعى شاعىن فۋتبولدان ۇيىمداستىرىلعان تۋرنير تۋرالى ءسال بايان ەتە كەتسەم.

اللاعا تاۋبە، تۋرنيرگە 8 كوماندا قاتىستى. جارىس ەرەجەسىمەن ەكى توپقا بولىنگەن كوماندالار تاڭازاننان ءتۇس اۋعانشا «دينامو» ستاديونىنىڭ كوكمايسا جاسىل الاڭىندا جەڭىس ءۇشىن بار شەبەرلىكتەرىن تارتىستى ويىندارىمەن كورسەتتى.

ءتۋرنيردىڭ سالتاناتتى اشىلۋىنا تۋريزم جانە سپورت مينيستلىگىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى مەيرام ساپارعالي ۇلى استانادان ات ارتىپ جەتكەن ەكەن. قۇرمەتتى ءىنىمىز مينيسترلىكتىڭ اتىنان «دەنەشىنىقتىرۋ مەن سپورتتى دامىتۋعا سىڭىرگەن ەڭبەگى ءۇشىن» توسبەلگىسىمەن ماراپاتتادى. مەن ءۇشىن وسىنداي ۇلكەن ماراپاتتى الۋ ۇلكەن قۋانىش بولعانىن جاسىرا المايمىن. سوسىن سوناۋ 1986-جىلداعى الاڭعا شىعىپ، ەل تاۋەلسىزدىگى ءۇشىن جان بەرىپ جان الىسقان ءوزىمنىڭ قاندى كويلەك زامانداستارىم، «جەلتوقسان اقيقاتى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى بولات توقتاباي ۇلى قۇرىمباەۆ باۋىرىمىز «ازاتتىق» وردەنىن سالتاناتتى تۇردە تابىس ەتتى.

اللا رازى بولسىن دەيمىن، ءوزىمنىڭ قاندى كويلەك دوستارىما، قوعامعا دەگەن العىسىم شەكسىز. ءيا، بۇل ماراپاتتىڭ دا مەن ءۇشىن ورنى بولەك ەكەنىن جاسىرا الماس ەدىم. سونىمەن قاتار قازاقتىڭ داڭعىل بالۋانى، وليمپيادا ويىندارىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى، الماتى وبلىسى كەگەن اۋدانىڭ اكىم نۇرباقىت تەڭىزباەۆتىڭ اعاسىنا دەگەن اقجارقىن اق كوڭىلىمەن ءوزىنىڭ كىسىلىگىن، كىشىلىگىن تانىتىپ، سىي-قۇرمەتمەن تىلەك جولداۋى قۋانىشىمدى ەسەلەي ءتۇستى.

وسىلايشا جارىستىڭ سالتاناتتى ءبولىمى اياقتالىپ، كوماندالار جاسىل الاڭعا بەت الىپ ويىندارىن جالعاستىردى. مەن وسىنداي ءبىر تۋرنير وتكىزە قالسام ءاردايىم جانىمدا قولداۋ كورسەتىپ جۇرەتىن ارداقتى ۇستازىم، پروفەسسور اسىلحان ابىشەۆ پەن زامانداسىم، ءىنىم، باۋىرىم ايگىلى اقىن، كومپوزيتور كەنەن ازىرباەۆتىڭ تۋعان نەمەرەسى مۇرات كەنەنوۆ ەكەۋى جارىستىڭ تورەشىلىك تىزگىندەرىن قولدارىنا الىپ، تاماشا ءبىر جوعارى دەڭگەيدى وتكىزىپ بەرگەنىن بارشا كەلگەن حالىق ريزا بولدى.

تاعى ءبىر ايتا كەتەرىم، وسى ءبىر ايتۋلى الپىس جاس جارىسىما تۋعان اۋىلىم جامبىل وبلىسى قورداي اۋدانى كەگەن اۋىلىنان ءىنىم، اۋىل مەكتەبىندەگى دەنەشىنىقتىرۋ ءپانىنىڭ ۇستازى ايدار اۋەزتاي ۇلى تۇراڭقۇلوۆتىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ارداگەرلەر كومانداسىن الىپ كەلىپ قاتىسقانى دا كوڭىل-قۋانىشىمدى ارتتىرا تۇسكەنى انىق. جانە دە اۋىلىمنىڭ كومانداسى تاماشا ويىن ورنەگىمەن ءۇشىنشى ورىن ءۇشىن تالاستا جەڭىپ شىقسا دا جەڭىس جۇلدەسىن قارسىلاستارى «دينامو» ارداگەرلەر كومانداسىنا تارتۋ ەتىپ، ۇلكەن ادامگەرشىلىك جاساعاندارى جيىلعان ەلدى ەرەكشە ءتانتى ەتتى.

حوش، سونىمەن باس جۇلدەنى «قازاقفيلم دوستار» ارداگەرلەر كومانداسى جەڭىپ السا، كۇمىس جۇلدە بەلگىلى جۋرناليست، ارداقتى اعامىز ءالىم اناپيانوۆ باستاعان «ىلە» ارداگەرلەر كومانداسىنا بۇيىردى.

جارىس سوڭىندا ۇزدىك ويىنشىلار مەن جەڭىماز كوماندالارعا قۇرمەتپەن قارجىلاي سىياقى تابىس ەتىلدى. ءتۋرنيردىڭ ويىنشىسى بولىپ سالاۋاتتى ءومىر سالتىن بەرىك ۇستاپ، جاستارعا ۇلگى بولىپ دوپ تەۋىپ جۇرگەن، سپورت تۋرالى جازعان بىرنەشە كىتاپتىڭ اۆتورى، قادىرلى سپورت ارداگەرى، جۋرناليست اعامىز ءالىم اناپيانوۆ ماراپاتتالدى. «ۇزدىك قورعاۋشىسى» اتاعىنا ءوزىمنىڭ ەت جاقىن جولداسىم، پولكوۆنيك سايفۋتدين شامسۋتدينوۆ لايىق دەپ تانىلسا، «ۇزدىك قاقپاشى» اتاعى «قازاقفيلم دوستار» كومانداسىنىڭ قاقپاشىسى فينالدا ءتورت دوپتى قايتارعان مۇرات نۇركەەۆ پەن كەنەن اۋىلى كومانداسىنىڭ قاقپاشىسى ايبەك ۇشكەمپىروۆتەرگە تابىس ەتىلدى.

جارىس جەڭىمپازدارىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ەڭبەگى سىڭگەن جاتتىقتىرۋشى، قازاق كۇرەسى فەدەراتسياسىنىڭ تۇڭعىش پرەزدەنتى ەرعالي مۇحيتدينوۆ ماراپاتتادى.

قازاق سپورتىڭ ارداگەرى، قادىرلى اعامىزدىڭ مەرەيتويىمدى كەلگەنىنە ايىرىقشى قۋانىپ قالدىم. سونىمەن قاتار وسى ءدۇبىرلى ءتۋرنيردى ۇيىمداسىتىرۋدا بارىنشا كومەك قولداۋ كورسەتىپ، استاندان اقجولتاي تىلەگىن جولداعان، كەزىندە «اۋىل سپورتى» تەلەحابارىمنىڭ اشىلۋىنا زور دەمەۋ، قولداۋىن جاساعان قازاقتىڭ اتى ايگىلى بالۋانى داۋلەت بولات ۇلى تۇرلىحانوۆقا ءوزىمنىڭ جانە وتباسىمنىڭ اتىنان شەكسىز العىسىمدى جەتكىزگىم كەلەدى. سونداي-اق، وسى ءبىر عاجاپ تاريحى بار «دينامو» ستاديونىندا جارىسىمىزدى وتكىزۋگە تەگىن بەرىپ قولداۋ، كومەك كورسەتكەن «دينامو» دەنەشىنىقتىرۋ جانە سپورت قوعامى تورعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى اسقار ءاليراحىم ۇلى ومارقۇلوۆقا دا ايتار العىسىمىز زور. جانە دە ميراس يمانباەۆ، قايرات ءشارىپ ۇلى، قاپار راۋانوۆ پەن اباي سىندى ءوڭىر سپورتىنىڭ دامۋىنا زور ۇلەسىن قوسقان، سپورت جاناشىرلارىنا دا ايتار العىستىڭ ورنى بولەك.

وسىلايشا، جارىس مامىرجاي جاقسى دەڭگەيدە اياقتالىپ، جۋرناليستەر مەن سپورت اردارەرلەرى ودان ەرەكشە اسەر الدى. مەنىڭ ارمانىمدا سول قوعامنىڭ ايناسى بولعان قالامگەرلەر قاۋىمىنىڭ باسىن قوسىپ، ءبىر تاماشا مەرەكە سىيلاۋ راسىمەندە كوپتەن كوكەيىمدە ءجۇر ەدى. وسى ءبىر ءدۇبىرلى الامان تۋعان كۇنىمە جانە جۋرناليستەر كۇنىنە وراي كەلگەنىنە اللاعا مىڭ شۇكىر دەدىم.

بالا كەزىمنەن سپورت پەن دومبىرا تارتۋ، جازۋشىلىق، اقىندىقتى جانىمداي جاقسى كورىپ ءوستىم. اكەم مەن شەشەم 4-سىنىپتا وقىپ جۇرگەنىمدە كۇمىس كومەي ءانشى اتامىز كەنەن ازىرباەۆتىڭ الدىنا اپارىپ، باتاسىن العان ەدىم. اقيىق ءانشى اتامنىڭ باتاسى تيگەنى ءبىر انىق، ءانشى بولىپ كەتەسەم دە قوڭىر دومبىرامدى تارتىپ قويىپ، اللا بەرگەن جازبالىق ونەرمەن بەس كىتاپ جازىپ، قازاق سپورتىنىڭ دامۋىنا وزىمشە ۇلەس قوسۋعا تىرىسىپ كەلدىم. «الپىس تال ءتۇس»، دەمەكشى، الپىس جاسىمدا بەكەر ءومىر سۇرمەگەنىمدى جيىلعان جۇرتتىڭ ايتقان ىستىق ىقىلاس اقجارما تىلەكتەرىنىن تىڭداي وتىرىپ، مەرەيتوي جارىسىمدى جانىما ءتۇيدىم.

كەزىندە «اۋىل سپورتى» تەلەحابارىمەن ەلىمىزدىڭ وي-قىرىن تابان توزدىرىپ ارالاپ ءجۇرىپ، تالاي تالانتتاردى تانىتىپ، اۋىل سپورتىنىڭ ماسەلەلەرى، تىنىسى مەن تىرلىگىن نايسحاتتاپ ەتكەن ەڭبەگىم ەلەۋسىز قالماعىنىن كوردىم. سانسىز اللاعا شۇكىر ايتىپ، الپىسىمدى وسىلايشا قارسى العان ەدىم. ءدان جيناعان ديقانداي، ەلىمىزدەگى سپورتتىڭ دامۋى ءۇشىن جىلدار بويى جيناپ جازعان جۋرناليستىك جولىم ءالى دە جالعاسار دەگەن ۇمىتتەمىن.قازاق سپورتىنىڭ وركەن جايىپ وسۋىنە تامشىداي بولسا دا ەڭبەگىم ءتيىپ جاتسا مەنەن اسقان باقىتتى جان جوق ەدى. «قۇرمەت ەتسەڭ قۇرمەت كورەسىڭ نەمەسە نە ەكسەڭ سونى وراسىڭ» دەگەن ءتالسىم وسى شىعار دەگەن ويىم بار.

 

اقىن ورداباي ۇلى،

الماتى

—