شىڭجاڭ – قازاقستان مەن قىتايدىڭ اراسىن جالعايتىن التىن كوپىر

الماتىداعى قحر باس كونسۋلى تسزيان ۆەي بىرقاتار جۋرناليستەرمەن رەسمي تۇردە بريفينگ وتكىزىپ، شىڭجاڭ ولكەسىنىڭ دامۋىنا ەرەكشە توقتالدى.

بريفينگتە قحر باس كونسۋلى تسزيان ۆەي قالامگەرلەردىڭ تولعاندىرعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى. جۋىردا ءبىراز جۋرناليست شىڭجاڭ -ۇيعىر اۆتونوميالىق اۋدانىنا پرەسس-تۋر ساپارىمەن بارعان بولاتىن. سەبەبى، بيىل شىڭجاڭ-ۇيعىر اۆتونوميالىق اۋدانىنىڭ قۇرىلعانىنا 70 جىل تولعان ەدى. سول ءىس-شارا اياسىندا قحر توراعاسى سي تسزينپين بۇل مەرەيتويعا ارنالعان سالتاناتتى جينالىسقا قاتىسىپ، ۇرىمجىدەگى بارلىق ەتنوستاردىڭ وكىلدەرىمەن بىرگە مەرەكەنى تويلاعان-دى.

الماتىدا ءىرى لوگيستيكالىق كولىك اشۋ جوسپارلانۋدا. بۇنىڭ ءوزى شەكارالىق ساۋدا سالاسىن كۇشەيتپەك. الايدا تەك ەكونوميكالىق، تەحنيكالىق قانا ەمەس، شىڭجاڭ اۋىلشارۋاشىلىق تۇرعىسىنان دا ەلىمىزگە ءتيىمدى ۇسىنىس جاساماق. تسزيان ۆەي حانىم الماتىدا شەتەلدەن كەلەتىن ادەمى گۇلدەردىڭ كوپتىگىن، الايدا باعاسى تىم قىمبات ەكەندىگىنە قىنجىلدى. ال ماسەلەن شىڭجاڭدا نەبىر ءتۇرلى اسەم گۇلدەردىڭ كوپتەپ ءوسىرىلىپ جاتقاندىعىن، ەگەردە ول گۇلدەر قازاقستان نارىعىنا ەنسە الدەقايدا ارزان باعادا ساتىلاتىندىعىن اتاپ ءوتتى.

تۋريزم ماسەلەسىنە دە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. ماسەلەن، 2022 جىلدان باستاپ بيىلعى جىلعا دەيىن، ياعني سوڭعى 3 جىلدا ۇرىمشىگە ىشكى جانە سىرتقى ءتۋريزمدى ساناعاندا 700 ميلليونعا جۋىق ادام كەلگەندىگىن تىلگە تيەك ەتتى. وسىنىڭ ءوزى شىڭجاڭ ولكەسىنىڭ تۋريستەردى اسا قاتتى قىزىقتىراتىنداي تابيعاتى مەن سالىنىپ جاتقان نەبىر ءتۇرلى جوبالار، ينفراقۇرىلىم، دەمالىس ورىندارى جانە باسقا دا سالالاردىڭ كوبەيىپ جاتقاندىعىن راستايدى.

بريفينگتىڭ باستى تۇزدىعى الماتىداعى قحر باس كونسۋلى تسزيان ۆەي ديپلوماتيالىق ميسسيانىڭ اياقتالۋىنا بايلانىستى ەدى. سوندىقتان باسقوسۋدا ەكونوميكا، ساياسات، تۋريزم، مادەنيەتپەن قاتار جىلى لەبىزدەر مەن اتقارىلعان يگى ىستەر دە ايتىلدى. جۋرناليستەر قاۋىمى تسزيان ۆەي حانىمعا ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، كادەلى سىيلىقتار تابىس ەتىپ، ەستەلىككە سۋرەتكە ءتۇستى.

شىڭجاڭ – ەجەلگى جىبەك جولىنىڭ ورتالىق ايماعى. ول ەجەلدەن شىعىس پەن باتىستى بايلانىستىراتىن ماڭىزدى ءتۇيىن بولدى. شىڭجاڭ مەن قازاقستان اراسىنداعى ءتۇرلى سالاداعى الماسۋلاردىڭ ۇزاق جىلعى تاريحى بار. شۇار جاڭا داۋىرىندە ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋدا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتى.

شىڭجاڭ مەن قازاقستاننىڭ ءىس جۇزىندەگى ىنتىماقتاستىعى وركەندەپ، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۇرىلىسىنىڭ جوعارى ساپالى بىرلەسكەن جۇمىستارى ىلگەرىلەۋگە ەرەكشە سەرپىن بەرۋدە. بۇل جەر قىتاي مەن قازاقستان اراسىنداعى ماڭگىلىك جان-جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك پەن ەكى ەلدىڭ ءارتۇرلى سالالارداعى ىنتىماقتاستىعىن دامىتۋعا «شىڭجاڭ ۇلەسىن» قوسۋدا.

شۇار قىتايدىڭ سولتۇستىك-باتىسىندا، ەۋرازيانىڭ بەل ورتاسىندا ورنالاسقان. شىڭجاڭنىڭ اۋدانى – 1 ميلليون 664 مىڭ 900 شارشى شاقىرىم. بۇل – قىتايدىڭ ەڭ ۇلكەن پروۆينتسيالىق اكىمشىلىك اۋدانى بولىپ تابىلادى. قىتاي جەرىنىڭ شامامەن التىدان ءبىر بولىگىن الىپ جاتىر. ول سەگىز مەملەكەتپەن شەكتەسەدى. سونىڭ ىشىندە رەسەي، موڭعوليا جانە قازاقستان مەملەكەتتەرى بار. وسىناۋ اسەم دە قۇنارلى ولكەدە 56 حالىق بىرلىك پەن ىنتىماقتا ءومىر سۇرۋدە.

نۇرلان قۇمار،

الماتى