Almatyda «О́mirleri ónege – Jeltoqsan batyrlary» jarysy ótti

Egemendigimizdi alyp, derbes el retinde álemge tanyla bastaǵanymyzǵa birinshiden, sonaý 1986 jylǵy Jeltoqsan oqıǵasy basty sebepker bolǵanyn eshqashanda utytpaýymyz kerek. Osy oqıǵaǵa qatysqan jastardyń erligi qazaq tarıhynda úlken oryn aldy.

Almaty qalasynda Jeltoqsan batyrlaryna arnalyp úlken sharalar jıi ótip turatynyn bilemiz. О́tken senbide Muhtar Áýezov atyndaǵy stadıonnyń sport kesheninde shaǵyn fýtboldan Jeltoqsan oqıǵasyna qatysýshylar men BAQ ókilderi arasynda dúbirli týrnır bolyp ótti.

Jeltoqsannyń saqyrlaǵan  saryshunaq aıazynda,  azattyqtyń aq tańyn  ańsaǵan qazaq jastary   Keńes Odaǵy boıynsha alǵash bolyp sovettik júıege qarsy turǵan edi.  Sol kezdegi «Elim, jerim»,  dep janyn qurban etken bozdaqtar men búginde bastary aǵaryp  ortamyzda júrgen  Jeltoqsan qaharmandarynyń erligin jasurpaq  maqtanyshpen úlge etýge paryz.

Negizi Ońtústik astanamyzda jeltoqsandyqtardy eske alýǵa arnalǵan baıraqty sharalar jıi ótkizilip turady. Degenmen de shaǵyn fýtboldan Jeltoqsan batyrlarynyń qatysýymen ótetin jarystar sırek ekeni anyq. Bul básekege Jeltoqsan uıymy óz aldyna  bir komanda jaratyp alyp kelip qosqan eken. Salamatty ómir saltyn dáripteýdiń mańyzy zor desek, jyldar jastaryn urlap alsa da, boıynda qaırat jigerleri týlaǵan Bolat Qurymbaev, Ermek Aıtýarov, Ǵanı Qalmaqbaev, Nurdáýlet Jaınaqov syndy Jeltoqsan qaıratkerleri oıyn alańynda bar shama-sharqynsha óner kórsetip, kópshilikti tánti etti.

Jarys  egemendi elimiz úshin  sheıit bolǵan bozdaqtardy bir mınýttyq eske alyp  taǵzym etýmen bastaldy. Jeltoqsanǵa qatysty uıymdastyrylǵan bul sport sharasyna qazaq sportyna belgili tulǵalar da kelip qatysty. Solardyń arasynda Abaı atyndaǵy Qaz UPÝ  О́ner, mádenıet jáne sport ınstıtýtyna qarasty Deneshynyqtyrý jáne sport  kafedrasynyń meńgerýshsi, Qazaqstan Respýblıkasyna eńbegi sińgen jattyqtyrýshy Erǵalı Muhıtdınov aǵamyz da bar. Qurmetti ustaz ári sport ardageri Jeltoqsan qaıratkerleriniń árbir ıgilikti sharalaryn árdaıym  qoldaýǵa daıyn ekendigin bildirip, komanda oıynshylaryna sáttilik tiledi.

Sonymen jarys alańyna shyqqan 6 komanda jeńis úshin kún uzaq tartysty oıyndaryn kórsetti. Fınalda «Er namys» pen «Qazpochta» komandalary kezdesip, quramynda Jeltoqsan ardageri, teńbil doptyń teńdessiz sheberi  Saıfýtdın Shamsýtdınov bastaǵan  «Qazpochta» komandasy tamasha oıyn úlgisin kórsetip, bas júldeni  jeńip aldy. Iá, jyl basyn osyndaı jaqsy sharalarmen bastalǵanyna  qýanyshymyzdy jasyra almaımyz. «Jaqsy adam júrgen jerine kent», bolar demekshi, osyndaı alaman jarysty uıymdastyryp kópshilikke  sheksiz bir qýanyshty kóńil-kúı syılaǵan Jeltoqsan oqıǵasyna qatysýshy,  Jýrnalıster Odaǵynyń múshesi Aqyn Ordabaıulynyń eńbegin erekshe ekshep, elep aıta ketken oryndy bolar. О́ıtkeni, osyndaı zaman aǵysynda qaltasynan qarjysy tógilip júrse de eline, týǵan jerine sharapatyn tıgizer sátte teris aınalyp ketetin shyq bermes Shyǵaıbaılardy kóre otyryp, jaqsylyq úshin joqtan bardy jasap shapqylyp júrgen ardager jýrnalıstiń bul tirligine qalaı ǵana rıza bolmassyń. Aqyn aǵamyz sonymen birge «Sport – densaýlyq kepili», demekshi óziniń jeltoqsandyq dostary Qaden, Serik, Darhan, Nurdáýlet, Ertaı, Batyr syndy azamattardyń basyn qosyp, aptasyna úzbeı eki márte fýtbol oınaýdy uıymdastyryp, sportqa tartyp  júrgen azamat. Osyndaı dúbirli jarys eshqashan  qoldaý, qamqorsyz ótpesi belgili.  Jeltoqsanǵa dep úlken kóńilmen oıyn alańy men basqadaı jaǵynan qoldaý kórsetken Abaı atyndaǵy Qaz UPÝ basshylyǵy men  «Fýtbol álemi» sport dúkenderiniń ıesi Birjan sekildi ultjandy azamattardyń týrnırge jasaǵan qoldaý kómekterine alǵys aıta ketsek artyq bolmas.

Jarys  sońynda jeńimpaz komanda men júldegerler qurmetpen marapattaldy. Oıyn alańynda tamasha  sheberlik kórsetken Saıfýtdın Shamsýtdınov úzdik shabýylshy ataǵyna ıe bolsa, úzdik qaqpashy men úzdik qorǵaýshy ataǵyna Ǵalymjan Demesinov pen Baýyrjan Syrymbetovter laıyq dep tanyldy. Sonymen birge jarysta belsendi oıyn kórsetken «Jeltoqsan» komandasy oıynshylary nazardan tys qalmady. Olarǵa   uıymdastyrýshylar tarapynan aıryqsha alǵys hattar men syılyqtar tabys etildi. Osylaısha, Jeltoqsan batyrlaryn eske alýǵa arnalǵan alǵashqy týrnır máresine jetip, qatysýshalar alǵan áserlerin  jarysa aıtyp tarqady. Bul jarystyń dástúrli bolýyn suraýshylar qatary bul kúni kóp edi. Ony jarys  uıymdastyrýshysy Aqyn Ordaıuly: «Alla buıyrtyp keler jylǵa basymyz aman, baýyrymyz bútin jetip jatsaq, mindetti túrde jasaýǵa tyrysamyz» dep sendirdi.

Iá, Jeltoqsan oqıǵasyna qatysqan ardaqty azamattardy  osyndaı  ıgilikti sharalarmen eske alyp, qýanysh syılaýdyń mańyz zor dep bilemiz. Olar týraly ańyz qylyp aıtar ýaqyt kún  ótken saıyn jaqyndaı túsýde. Jeltoqsan batyrlaryn osyndaı  ıgilikti ister arqyly eske alyp, qurmet kórsetý jalǵasyn úzbese eken degen tileýdemiz. О́ıtkeni, qazaq qashanda batyryn áspettep, baryn dáriptegen uly halyq. «Jaqsylyq qylsań, búgin qyl», degen babalarymyz. Jasar jaqsylyqty  kesh qaldyrmasaq bolǵany.

Qýanysh RAHMET,

Foto: Serik IMANQULOV

ALMATY