الماتىدا جىل ۇزدىكتەرى ماراپاتتالدى

19 جەلتوقسان كۇنى الماتى قالاسىندا قازاقتىڭ سپورت جانە تۋريزم اكادەمياسى مەن «سپورت جۇلدىزدارى» رەسپۋبليكالىق جۋرنالىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «جىل ۇزدىگى-2020» جەڭىمپازدارىن ماراپاتتاۋ ءراسىمى مەن «ۇلت باتىرلارى» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى بولىپ ءوتتى.

وسىمەن ءتورتىنشى جىل قاتارىنان ءوتىپ جاتقان ءىس-شارا جەر-ءجۇزىن جايلاعان پاندەميا كەزىندە ۇيىمداستىرىلعاندىقتان بارلىق سانيتارلىق نورمالاردى قاتاڭ ساقتاي وتىرىپ وتكىزىلدى.

بىلتىر ءدال وسى جەردە وتكەن ءىس-شارادا قازاق سپورتشىلارى تۋرالى « ۇلى دالا باتىرلارى» كىتابىنىڭ تۇساۋىن قازاقتىڭ ماقتانىشتارى جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ، ءامين تۇياقوۆ پەن ەرماحان ىبىرايىموۆ كەسكەن بولاتىن. وكىنىشكە قاراي، بۇگىن ارامىزدا جاقسىلىق اعامىز جوق. سۇم اجال ءبىرتۋار ازاماتتى ورتامىزدان الىپ كەتتى. وسىعان وراي ءىس-شارا قازاق سپورتىنىڭ سيمۆولى اتانعان ساڭلاقتى ءبىر مينۋت ەسكە الۋمەن باستالدى.

وسىدان كەيىن قازستا-نىڭ ءبىرىنشى پرورەكتورى مۇحتار ەسقاليەۆ ءوزىنىڭ قۇتتىقتاۋ سوزىمەن كەشتى اشىپ، ءىس-شارا ءارى قاراي ەسىمى ەلگە بەلگىلى قالامگەر پەرنەباي دۇيسەنبين مەن «سپورت جۇلدىزدارى» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى مۇساعالي تاسقاليەۆ بىرىگىپ جازعان «ۇلت باتىرلارى» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرىنە جالعاستى.

بيىل داڭقتى قولباسشى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ تۋعانىنا 110 جىل تولادى. وسى ايتۋلى داتاعا وراي تۇساكەسەر ءراسىمى ەلىمىزدەگى پاتريوتتىق باعىتتاعى ءانشى-سازگەر ورىنگۇل يسماعۇلوۆانىڭ «باۋىرجان باتىر» انىمەن باستالدى. كارانتيندىك جاعدايعا بايلانىستى ءاننىڭ اۆتورى ءوزى بۇل كەشكە كەلە الماسا دا ساحناداعى لەد ەكراننان ءان ورىندالىپ، باۋىرجان باتىر تۋرالى تۋىندى تىڭدارمان جۇرەگىنەن ورىن تاپتى. ءسويتىپ، كىتاپپەن بىرگە ءاننىڭ دە تۇساۋى كەسىلدى.

قازاقتان شىققان كەڭەس وداعىنىڭ باتىرلارى تۋرالى كىتاپتىڭ تۇساۋىن جەڭىل اتلەتيكادان كسرو-نىڭ 8 دۇركىن چەمپيونى، ەۋروپا كۋبوگىنىڭ يەگەرى، كسرو حالىقتارى سپارتاكياداسىنىڭ جەڭىمپازى ءامين تۇياقوۆ پەن مۇحتار ەسقاليەۆ كەسىپ، اتالعان كىتاپتىڭ دەمەۋشىسى بولعان قىلىش وتەتىلەۋ ۇلىنىڭ ۇرپاقتارى جيناق اۆتورلارىنا قازاقتىڭ داستۇرىمەن ات مىنگىزدى.

قازاق سپورت جانە تۋريزم اكادەمياسى اتىنان كەشتىڭ قۇرمەتتى قوناقتارى مەن اكادەميانىڭ ءبىر توپ وقىتۋشىلارىنا قازستا-نىڭ 75 جىلدىعىنا وراي ماراپات جاسالىپ، قازاق ەستراداسىنىڭ جارىق جۇلدىزدارىنىڭ ءبىرى وكتەم التاەۆ «قازاعىم» ءانىن ورىنداپ بەردى.

وسىدان كەيىن قۇرمەتتى قوناقتاردىڭ قاتىسۋىمەن پاندەميا كەزى بولسا دا قازاق سپورتىنىڭ دامۋىنا ۇلەستەرىن قوسقان ەل اعالارى، سپورت سالاسىنىڭ باسشىلارى، سپورت جاناشىرلارى، سپورتشىلار، باپكەرلەر مەن دەنە شىنىقتىرۋ ءپانى مۇعالىمدەرىن ماراپاتتاۋ ءراسىمى بولدى.

ماراپاتقا يە بولعاندار اراسىندا باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى عالي ەسقاليەۆ «سپورتقا جاناشىر ۇزدىك وبلىس اكىمى-2020» نوميناتسياسىمەن ماراپاتتالسا، بقو سپورتىنىڭ باسشىسى قايمەن ەسەندياروۆ «ۇزدىك وبلىستىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت باسقارماسى-2020» جەڭىمپازى اتاندى. تۇركىستان قالالىق سپورتتى دامىتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى قۋاتبەك ايداربەكوۆ «ۇزدىك قالالىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ءبولىمى-2020» ماراپاتىنا يە بولسا، ق.احمەتوۆ اتىنداعى وليمپيادا رەزەرۆى رەسپۋبليكالىق مامانداندىرىلعان مەكتەپ-ينتەرنات كوللەدجى (ديرەكتورى — سەيىلحان قاراقوۆ) «جىلدىڭ ۇزدىك مەكتەپ-ينتەرنات كوللەدجى – 2020» اتاندى. «ۇزدىك اۋداندىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ءبولىمى – 2020» اتالىمىن قىزىلوردا وبلىسى، جالاعاش اۋداندىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ءبولىمى (باسشىسى ەركەبۇلان جامالاتوۆ) جەڭىپ الدى.

سوڭعى جىلدارى ەلىمىز بويىنشا كوپتەگەن بيزنەس وكىلدەرى وزدەرىنىڭ تۋعان جەرلەرىنە سپورت كەشەندەرىن سالىپ، قازاق سپورتىنىڭ دامۋىنا ۇلكەن ۇلەستەرىن قوسىپ ءجۇر. ولاردىڭ ەل ءۇشىن جاقسىلىق جاساۋىنا پاندەميا دا كەسىرىن تيگىزە المادى. وسىنداي جومارت جانداردىڭ ءبىر توبى بۇگىن «جىلدىڭ ۇزدىك سپورت جاناشىرى-2020» ماراپاتىنا يە بولدى. ولار: رافحات اجىگەرەي ۇلى، تولەگەن ساعىنتاي ۇلى، الپامىس امىرعالي ۇلى، قارلىعاش جانشاقىزى پەن اركادي رۋبتسوۆ.

ۇلتتىق سپورتتى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن ماحامبەت پايدين (بقو، جانىبەك اۋدانى، جاقسىباي اۋىلى) «ۇزدىك ۇلتتىق سپورت جاناشىرى – 2020» نوميناتسياسىمەن ماراپاتتالسا، جاقىندا الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانىندا وتكەن «سونار-2020» رەسپۋبليكالىق تۋرنيرىندە اتىراۋ وبلىسىنان قاتىسقان ارمان ابدۋلكارىم ۇلى قازاقستان جانە الەم چەمپيوناتتارىنىڭ جۇلدەگەرى «نارىن» اتتى بۇركىتى باس جۇلدەنى يەلەنگەنى ءۇشىن «ۇزدىك قۇسبەگى-2020» اتاعىنا يە بولدى. سونىمەن قاتار ەرلان ءتۇرسىنالى ۇلى (بقو، جانىبەك اۋدانى، جاقسىباي اۋىلى) مەن سەرىك قازىبەكوۆ (الماتى وبلىسى) «ۇزدىك اتبەگى – 2020» اتانسا، باقىت سادۋاقاس (بقو، جانىبەك اۋدانى، جاقسىباي اۋىلى) «ۇزدىك شاباندوز – 2020»، ارنۇر سامات ۇلى (الماتى وبلىسى) «ۇزدىك جاس شاباندوز – 2020» اتانىپ، ماراپاتتالدى.

قازاق بوكسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن «SULEIMEN Promotions» پروموۋتەر كومپانياسى (پرەزيدەنتى –يبراگيم اكدراشەۆ، اتىراۋ وبلىسى) «ۇزدىك پروموۋتەر كلۋبى-2020» جەڭىمپازى اتانسا، جەكپە-جەك سپورت تۇرلەرىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن «الاش-پرايد» پروموۋشەنى جاۋىنگەرلىك كلۋبى (پرەزيدەنتى – دانيار قاسقاراۋوۆ) «جىلدىڭ ۇزدىك سپورت كلۋبى – 2020» اتاعىن جەڭىپ الدى. «ناركەسكەن» سپورت كلۋبى (قىزىلوردا وبلىسى، جالاعاش اۋدانى. ديرەكتورى – باحىتبەك تولەكوۆ) «ۇزدىك اۋىلدىق سپورت كلۋب – 2020» جۇلدەسىنە يە بولدى.

بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن «قر پرەزيدەنتتىك سىناق جانە پرەزيدەنتتىك كوپسايىس فەدەراتسيالار وداعى» (ۆيتسە-پرەزيدەنتى – سايات نادىربەك) «جىلدىڭ ۇزدىك فەدەراتسياسى – 2020» نوميناتسياسىمەن ماراپاتتالدى. پاراسپورتتى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن الماتى وبلىستىق مۇگەدەكتەرگە ارنالعان مامانداندىرىلعان سپورت مەكتەبى (ديرەكتورى – ەرلان باقتىباەۆ) «ۇزدىك مۇگەدەكتەرگە ارنالعان سپورت مەكتەبى – 2020» اتانسا، اۋىل سپورتىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن جىلىوي اۋداندىق بجسم اتىراۋ وبلىسى، قۇلسارى قالاسى (ديرەكتورى – مۇرات جارىلعاسوۆ) «ۇزدىك اۋداندىق سپورت مەكتەبى – 2020» اتاعىنا الدى. كاسىپقوي ات سپورتى تۇرلەرىنەن «ALTYN TULPAR» اقپاراتتىق-ساراپتامالىق كومانداسى (باسشىسى – شەرحان يقلاسوۆ) «ۇزدىك سپورتتىق بلوگەر – 2020» اتالىمىندا جەڭىمپاز اتاندى.

سونداي-اق، بيىل وتكەن جارىستاردا ۇزدىك شىققان ءبىر توپ سپورتشىلار مەن ولاردىڭ باپكەرلەرى دە «ۇزدىك سپورتشى» جانە «ۇزدىك باپكەر» اتاعىنا يە بولدى. ولار: بەكزات نۇرداۋلەتوۆ (بوكس، باپكەرى – مارات جاقيەۆ، ماڭعىستاۋ)، داۋلەت نيازبەكوۆ (ەركىن كۇرەس، باپكەرى – ءابۋتالىپ امانوۆ، قىزىلوردا)، ءسابيت دانيال (بوكس، باپكەرى – ساتتار سۇلتانعاليەۆ، ورال)، بەكبولات راحات (اۋىر اتلەتيكا، باپكەرى – نۇرجان سماحانوۆ، قىزىلوردا)، ميراس بارشالىقوۆ (گرەك-ريم كۇرەسى، باپكەرى – دانيار تۇرلىحانوۆ)، دياس قانايبەكوۆ (دجيۋ-دجيتسۋ، باپكەرى – نۇرسۇلتان ورىنباساروۆ، الماتى) جانە دجيۋ-دجيتسۋ سپورتىنان جاس جەتكىنشەكتەردى تاربيەلەپ، كوپتەگەن چەمپيونداردى شىعارعان بىلىكتى باپكەر ازات مۇساباەۆ ۇزدىكتەر قاتىرىنان كورىندى.

بيىل جاز ايىندا جامان ىندەتتىڭ ءورشىپ تۇرعان كەزىندە كوپتەگەن سپورتشىلار ەل ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتىپ، حالىقتىڭ موينىنا تۇسكەن اۋىرتپالىقتىڭ سالدە بولسا جەڭىلدەۋىنە ءوز ۇلەستەرىن قوسقان ەدى. وسىنداي ازاماتتاردىڭ دا ءبىر توبىن ۇيىمداستىرۋشىلار ماراپاتقا لايىقتى دەپ تاپتى. ولاردىڭ اراسىندا نۇرلىبەك داراليەۆ (اتىراۋ وبلىسى) پەن رۇستەم ىقىباەۆ (شقو) بار. بۇل ەكى ازامات «حالىق جاناشىرى – 2020» ماراپاتىنا يە بولدى.

سونىمەن قاتار قازاق كۇرەسىن دامىتۋعا جانە باۋىرلاس قازاق پەن قىرعىز حالقى اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتۋعا قوسقان زور ۇلەسى ءۇشىن نۇرقان وسموناليەۆ (قىرعىز رەسپۋبليكاسى، وش وبلىسى، وزگون اۋدانى) «شەتەلدەگى ۇزدىك قازاق كۇرەس باپكەرى – 2020» نوميناتسياسىندا جەڭىمپاز اتاندى. وكىنىشكە وراي نۇرقان اعامىز كەشكە كەلە المادى.

قازاق سپورتىنىڭ سيمۆولى جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ جانە سامبودان بىرنەشە دۇركىن الەم چەمپيوندارى اسحات شاحاروۆ پەن ەربولات بايباتىروۆتار تۋرالى دەرەكتى فيلمدەر دايىنداعانى ءۇشىن تەلمۇحامەت كۇدەروۆ («QAZSPORT» ارناسىنىڭ ءجۋرناليسى) «جىلدىڭ ۇزدىك سپورت ءجۋرناليسى – 2020» اتانسا، جانىبەك اتىراۋوۆ (اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى، قۇلسارى قالاسى) «ۇزدىك سپورت ادىسكەرى – 2020» اتالىمىندا قارا ءۇزىپ شىقتى.

اتاقتى سپورتشىلاردىڭ بارلىعى سپورت الىپپەسىن مەكتەپ قابىرعاسىنان باستايتىنى بەلگىلى. ولاردىڭ سپورتتاعى جولىنا ەڭ ءبىرىنشى باعىت بەرەتىن ول ارينە، دەنە شىنىقتىرۋ ءپانى مۇعالىمدەرى ەكەنى داۋسىز. جاس ۇرپاققا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ جانە سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ناسيحاتتاۋدا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتىپ جۇرگەن ءبىر توپ ۇستاز «ۇزدىك دەنە شىنىقتىرۋ ءپانى مۇعالىمى-2020» جەڭىمپازدارى اتاندى. ولار: راۋشان توقاي (الماتى قالاسى)، بەكبول ابدراحمانوۆ (قاراعاندى قالاسى)، نۇرلان دۇيسەباەۆ (قىزىلوردا قالاسى)، عالىم مولداعوجانوۆ (الماتى قالاسى)، تۇرلىبەك ايتجانوۆ «اقتوبە وبلىسى)، داۋلەت باقىتبەرگەنوۆ (قىزىلوردا وبلىسى) جانە تيىشباي تۇرتاەۆ (ورال قالاسى).

«ۇلت باتىرلارى» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى مەن جىل ۇزدىكتەرىن ماراپاتتاۋ سالتاناتىنا جازۋشى پەرنەباي دۇيسەنبين اعامىزدىڭ شاكىرتتەرى «شالقار» راديوسىنىڭ ديرەكتورى بولاتبەك تولەپبەرگەن قاتىسىپ، ءوزىنىڭ جۇرەكجاردى تىلەگىن جەتكىزسە، قازاق ءداستۇرلى ءان ونەرىنىڭ مايتالمانى ارداق يستاەۆا اسەم اننەن شاشۋ شاشىپ، ۇستازدارىنا ەرەكشە قۇرمەت كورسەتتى. ۇلت جاناشىرى ەربولات اليادين ۇلى قۇرمەتتى قوناقتاردىڭ ءبىر توبىن « ۇلى دالا باتىرى» مەدالىمەن ماراپاتتادى.

ەلىمىزدەگى كارانتيدىك جاعدايعا بايلانىستى ماراپاتقا يە بولعان ۇزدىكتەردىڭ ءبىرازى كەشكە قاتىسا الماعانمەن، ولاردىڭ جۇلدەلەرىن وزدەرىنە جەتكىزىپ بەرەتىن بولدىق.

كەش سوڭىندا قازاق ەستراداسىنىڭ تاعى ءبىر جارقىن وكىلى ەسەت سادۋاقاسوۆ مۇساعالي تاسقاليەۆتىڭ سوزىنە جازىلعان ورازالى ماقسۇتوۆتىڭ «اعايىنعا تىلەك» ءانىنىڭ تۇساۋىن كەسىپ، تامىلجىتا ورىنداپ بەردى. وسى اندە ايتىلعانداي قۋانىشتى كۇندەردە بىرگە بولىپ، تاڭدارىمىز ارايلانىپ اتا بەرسىن اعايىن! تەزىرەك جامان ىندەتتەن قۇتىلىپ، بۇرىنعى جايما-شۋاق كۇندەرىمىزگە قايتىپ ورالايىق! قازاق سپورتى جاساسىن! جەڭىستىڭ 75 جىلدىعى قۇتتى بولسىن! وتان ءۇشىن وت كەشكەن اتالارىمىزدىڭ جاتقان جەرلەرى جارىق بولسىن! ەندىگى جەردە ەشقاشان سوعىس دەگەن بولماسىن! ەلىمىز امان، جۇرتىمىز تىنىش بولسىن!

 

جاندوس ايانبەك ۇلى،

الماتى