حالىقارالىق ساۋدا مەن ىنتىماقتاستىقتى قولداۋ – باستى تالاپ  

الماتىدا «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى، قازاقستاننىڭ سىرتقى ساۋدا پالاتاسىنىڭ قولداۋىمەن ساۋدا سالاسىنداعى باستى ءىس-شارا – Tradex حالىقارالىق فورۋمى ءوتتى.

فورۋم ۇيىمداستىرۋشىسى، الماتى قالاسى ىسكەر ايەلدەر كەڭەسىنىڭ ءتورايىمى اقەركىن ەراليەۆانىڭ ايتۋىنشا، ونىڭ نەگىزگى يدەياسى – حالىقارالىق ساۋدانى قولداۋ، حالىقارالىق ساۋدا ىنتىماقتاستىعىن نىعايتۋ.

ءبىز Tradex ءبىرىنشى حالىقارالىق ساۋدا فورۋمىن وسىندا وتكىزگىمىز كەلەدى. ويتكەنى، الماتى – ورتا ازيا ءوڭىرىنىڭ ءىرى ىسكەرلىك جانە قارجى ورتالىعى سانالادى. ۇزاق ۋاقىت بويى قالا جالپى وڭىرلىك ءونىم كولەمى بويىنشا ليدەر اتانىپ، ەل ەكونوميكاسىنىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن قۇرايدى، – دەپ اتاپ ءوتتى اقەركىن ەراليەۆا.

كاسىپكەرلەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى ۋاكىل رۋستام ءجۇرسىنوۆ قازاقستاننىڭ شيكىزات ەكسپورتى باسىم تۇسكەن وڭ ساۋدا بالانسى بارىن، ال يمپورتقا قايتا وڭدەلگەن جانە دايىن تاۋارلار كىرەتىنىن اتاپ ءوتتى. الايدا، ەلدىڭ ىشكى قۇندىلىعىن دامىتپاي، قازاقستان ارزان شيكىزاتتى ەكسپورتتاپ، قىمبات دايىن ونىمدەردى يمپورتتاۋدى جالعاستىراتىن بولادى. بۇل يمپورتتىق ينفلياتسيا پروبلەماسىن ۋشىقتىرۋى مۇمكىن.

رۋستام ءجۇرسىنوۆ بۇكىل ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ رەسۋرستارىن جۇمىلدىرۋعا جانە بارلىق مۇددەلى تاراپتىڭ كۇش-جىگەرىن بىرىكتىرۋگە ءتيىس ەلىشىلىك قۇندىلىقتى دامىتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. بۇل شارا يمپورتقا تاۋەلدىلىكتى تومەندەتۋگە، ەكسپورتتىق مۇمكىندىكتەردى كەڭەيتۋگە جانە باعالاردىڭ ۇزاق مەرزىمدى تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سپيكەر مۇنداي ىنتىماقتاستىقتىڭ تيىمدىلىگى بيزنەس پەن مەملەكەتتىڭ ءتيىستى باعىتتاردى دامىتۋداعى بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىنە بايلانىستى ەكەنىن اتاپ كورسەتتى.

ءبىز كوپتەن بەرى ساۋدا-ساتتىق، ساۋدا برەندتەرى، ماركالار، فرانشيزالاردى ىلگەرىلەتۋگە ارنالعان وسىنداي زاكىرلى شارانى قۇرعىمىز كەلدى. ءوز تاجىريبەمىزدى، جاڭالىقتاردى ءبولىسىپ،  ەڭ باستىسى – كووپەراتسيا قۇرۋعا بالاتىن حالىقارالىق الاڭدى كوپتەن بەرى جوسپارلادىق، – دەدى قازاقستاننىڭ سىرتقى ساۋدا پالاتاسىنىڭ توراعاسى ايان ەرەنوۆ.

TRADEX – العاشقى مامانداندىرىلعان ءىس-شارا جانە سەرىكتەس ىزدەۋگە ارنالعان بىرەگەي الاڭ. وسى الاڭدا ساۋدا ساياساتىنداعى تەندەنتسيالار تۋرالى ايتىلىپ، سالا ساراپشىلارىنان پراكتيكالىق ۇسىنىستار مەن تۇسىندىرمەلەر بەردى. فورۋمنىڭ نەگىزگى تاقىرىپتارى ساۋدا تەندەنتسيالارى، لوگيستيكا، ەلەكترون كوممەرتسيا، فرانچايزينگ سالالارىن قامتىدى.

فورۋمدا قحر باس كونسۋلى تسزيان ۆەي ەلدەردىڭ تىعىز ىنتىماقتاستىعىنا نازار اۋداردى.

بۇگىنگى فورۋم قارجى ينستيتۋتتارى، لوگيستيكا جانە كولىك، ەلەكترون كوممەرتسيا، ينسپەكتسيا، زياتكەرلىك مەنشىك جانە باسقا دا سالالاردىڭ جەتەكشى ۇيىمدارىن بىرىكتىرەدى. TRADEX – بۇل حالىقارالىق ساۋدانى دامىتۋعا ارنالعان بىرەگەي حاب جانە الاڭ، – دەدى تسزيان ۆەي.

اقش-تىڭ الماتى قالاسىنداعى باس كونسۋلى ميشەل ەركىن اقش ورتا ازياداعى ساۋدا مەن ينتەگراتسيالىق كۇش-جىگەردى قولدايتىنىن اتاپ ءوتتى.

بۇل ۇدەرىس سەرىكتەستىكتەرىمىزدىڭ تۇراقتى وسۋىنەن كورىنەدى. وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا قازاقستاننىڭ اقش-قا ەكسپورتى شامامەن 60%-عا، ال اقش-تىڭ قازاقستانعا ەكسپورتى 20%-دان استام ءوستى. ىنتىماقتاستىق اياسىندا امەريكا قۇراما شتاتتارى مەن ونىڭ ورتا ازياداعى سەرىكتەستەرى جاھانداعى پروبلەمالاردىڭ وڭىرلىك شەشىمدەرىن تابۋىپ جاتىر، – دەدى ميشەل ەركىن.

Dasco Consulting Group كومپانياسىنىڭ اتقارۋشى سەرىكتەسى دارمەن سادۋاقاسوۆ حالىقارالىق قاتىناستاردى نىعايتۋ جانە ساۋدا سالاسىن دامىتۋدا حالىقارالىق ساۋدا فورۋمىنىڭ ماڭىزىن ايتتى.

ساۋدا، ءسوزسىز، ەكونوميكانىڭ جەتەكشى سالاسى، كولەمى بويىنشا ەڭ ءىرى، جۇمىسشىلار سانى بويىنشا ەڭ ۇلكەن سەكتور. بۇگىن ءبىز قازاقستاننىڭ ەكسپورتتىق مۇمكىندىكتەرى، كۇردەلى گەوساياسي جاعداي اياسىندا ىنتىماقتاستىق ماسەلەسىنە نازار اۋدارامىز، -– دەدى دارمەن سادۋاقاسوۆ.

سپيكەر سالاداعى نەگىزگى پروبلەمالاردى اتادى.

ەڭبەكاقىنىڭ تومەن دەڭگەيى، ساۋدا-ساتتىقتاعى كولەڭكەلى ەكونوميكانىڭ جوعارى دەڭگەيى. جالپى، ۇيىمداسقان ساۋدانىڭ دەڭگەيى دامىعان ەلدەرمەن سالىستىرعاندا تومەن جانە بۇل بولىكتە ءداستۇرلى ۇيىمداسقان ساۋدا فورماتتارىنان الشاقتاۋ قاجەت. سونىمەن قاتار، ەلەكترون كوممەرتسيا بەلسەندى دامىپ كەلەدى، كوپتەگەن ادام ماركەتپلەيستەردىڭ تۇتىنۋشىلارىنا اينالدى. بۇل باعىت بۇگىنگى فورۋمنىڭ وزەكتى تاقىرىپتارىنىڭ ءبىرى، – دەپ اتاپ ءوتتى دارمەن سادۋاقاسوۆ.

ءىس-شارا بارىسىندا ساۋدا فورۋمىنىڭ ساس دەمەۋشىسى  – «بانك تسەنتركرەديت» اق كاسىپكەرلەر اراسىندا سىيلىقتاردىڭ 3 پاكەتىن ويناتتى. ءار پاكەتكە الماتى قالاسىنداعى Citix سمارت-تاقتاسىندا جارناما ورنالاستىرۋ جانە كومپانيا تۋرالى اقپاراتتى Instagram @bcc.business پاراقشاسىندا جاريالاۋ، سونىمەن قاتار بانكتىڭ YouTube كانالىندا جاريالاناتىن ۆيزيت روليك جاساۋ كىرەدى.

فورۋم اياسىندا بىرقاتار پانەلدىك سەسسيا ۇيىمداستىرىلدى. وندا جەتەكشى ساراپشىلار يمپورت، ەكسپورت سالاسىنداعى نەگىزگى ۇردىستەردى ايتىپ، پراكتيكالىق كەڭەستەر مەن يدەيالاردى تالقىلادى، تاجىريبەلەرىن ءبولىستى. سونىمەن قاتار «KazFranch-2023» فرانچايزينگ كورمەسى ءوتتى.

ءىس-شارا الماتى قالاسىنداعى مەملەكەتتىك ورگاندار، ۇلتتىق كومپانيالار، باس كونسۋلدىقتاردىڭ وكىلدەرى، ءىرى قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ باسشىلارى، وڭتۇستىك استانانىڭ 500-دەن استام كاسىپكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ءوتتى.

2023 جىلعى 1 قازانداعى جاعداي بويىنشا مەگاپوليستە تىركەلگەن زاڭدى تۇلعالاردىڭ سانى 149623 بىرلىكتى قۇرادى. بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 7،1%-عا كوپ كورسەتكىش.

انىقتاما: «ساۋدا» سالاسى بويىنشا ناقتى كولەم يندەكسى 2023 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەكتە 114،5%-دى قۇرادى. 2023 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەكتە بولشەك ساۋدا كولەمى 4195 ملرد. تەڭگەنى نەمەسە 2022 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەككە قاراي 106،5%-دى قۇرادى (سالىستىرمالى باعادا). 2023 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەكتە كوتەرمە ساۋدا كولەمى 10713،8 ملرد. تەڭگەنى نەمەسە 2022 جىلعى قاڭتار-قىركۇيەككە قاراي 117،4%-دى قۇرادى (سالىستىرمالى باعادا).

 

سالتانات قاجىكەن