SportPress.kz Qazaqstan sport jańalyqtary
Astanada Olımpııalyq oıyndardyń bastalýyna 85 kún qalǵanda, Týrızm jáne sport mınıstrligi men qysqy jasóspirimder Olımpıadasy men jazǵy Olımpıada jáne Paralımpııalyq oıyndarǵa daıyndyq shtabynyń ókilderi Parlament Májilis depýtattarymen kezdesti.
Kezdesýde Qazaqstan sportshylarynyń Franııanyń astanasy — Parıj qalasynda ótetin jazǵy Olımpııalyq oıyndar men Parlımpıada oıyndaryna daıyndyǵy qaralyp, mınıstrlik tarapynan atqarylyp jatqan jumystar habardar etildi.
Jıynǵa Parlament Májilisiniń depýtattary Qazybek Isa, Ardaq Nazarov, Nurlan Áýesbaev, Dáýlet Muqaev, Nartaı Sársenǵalıev, Nurgúl Taý men Tańsáýle Serikov qatysty.
Anyqtama: Bul shtab bıyl prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasymen Ońtústik Koreıanyń Kanvon qalasynda ótken qysqy jasóspirimder Olımpıadasy qarsańynda Týrızm jáne sport mınıstrligi, Ulttyq Olımpıada komıteti jáne sport federaııalarynyń ýákiletti organy retinde Olımpıadaǵa birigip jumys isteý úshin qurylǵan bolatyn. Onyń negizgi jumysy – sportshylardyń aldaǵy jarystarǵa sapaly daıyndyǵyn qamtamasyz etý.
Shtab barlyq keshendi jarystar aıaqtalǵanǵa deıin turaqty negizde jumys isteıtin bolady.
Otyrysta shtabtyń jetekshisi Elsııar Qanaǵatov jınalǵandarǵa sportshylardyń Olımpıada men Paralımpıadaǵa daıyndyǵy, memleket tarapynan Oıyndarǵa kórsetilip jatqan qoldaý jóninde keń kólemde málimet berdi. Ol qazir elimiz dúnıejúziniń 205 elinen 10 500 sportshy qatysatyn tórtjyldyqtyń basty dodasyna sporttyń 17 túrinen 50 lıenzııany (48 sportshy) jeńip alǵanyn, mamyr aıynyń sońyna deıin taǵy 20 joldamany ıelený josparda bar ekenin aıtty. Onyń aıtýynsha, búginde bokstan erler jáne áıelder quramasy 7 joldama, nysana kózdeýden sportshylar 5 lıenzııa, sadaq atýdan 4 joldama ıelendi. Sonymen birge otandastarmymyz semserlesýden 5, veloshosseden 3, grek-rım kúresinen 4, erkin kúresten 3, qazirgi bessaıys, taekvondo, sporttyq gımnastıkadan, stend atýdan eki-ekiden lıenzııaǵa ıe boldy.
Sondaı-aq batýttyq gımnastıkadan, kórkem gımnastıkadan, jeńil atletıkadan, badmıntonnan, akademııalyq esý men baıdarka jáne kanoeda esýden bir-bir joldama bar.
Sáýir aıynda keminde 15-17 joldama josparlaǵan edi. Jospar asyra oryndaldy. Sáýirde sportshylarymyz 18 Olımpıada joldamasyna ıe boldy.
Endi mamyr aıynda Qazaqstan quramasy dzıýdodan álem chempıonatyna jáne kórkem gımnastıka men sporttyq gımnastıkadan Azııa chempıonatyna qatysady. Budan basqa, sportshylarymyz 15-ke jýyq álemdik, azııalyq reıtıngtik halyqaralyq irikteý týrnırlerinde kúsh synasady.
Jospar boıynsha mamyrda sportshylarymyzdyń keminde 20 joldama alýy qajet.
Qazirgi tańda Parıj Olımpıadasyna joldama alǵan jetekshi sportshylar oqý-jattyǵý jıyndaryn jospardaǵydaı ótkizip, tyńǵylyqty daıyndalyp jatyr. Onyń ishinde boks, kúres, taekvondo, jeńil atletıka, sporttyq gımnastıka sııaqty sport túrlerindegi keıbir sportshylarymyz jeke baǵdarlama boıynsha daıyndalýda. Dırekııa tarapynan olardyń barlyǵy oqý-jattyǵý jıyndarymen tolyq qamtamasyz etildi. Sondaı-aq, medaldar men lıenzııalarǵa úmitker sportshylardyń materıaldyq jaǵdaılaryn qoldaý úshin kelisimsharttar somasy da ulǵaıtyldy.
Olımpııalyq oıyndarǵa jaqsy daıyndyq kezinde kóptegen komandalarda sheteldik mamandar jumys istep jatyr, — dedi ol.
Elsııar Baımuhamedulynyń sózine qaraǵanda, bokstan erler quramasynda lıtvalyq jalpy dene daıarlyǵy boıynsha jattyqtyrýshy Donotas Ianýshevıch, sporttyq gımnastıkada Aýstralııadan kelgen jattyqtyrýshy-keńesshi Vladımır Vatkın, qazirgi bessaıysta ýkraınalyq jattyqtyrýshy-keńesshi Sergeı Týrobov, ústel tennısinde aýstrııalyq jattyqtyrýshy-keńesshi Dmıtrıı Levenko, júzýde amerıkalyq jattyqtyrýshy Garavı Homaıýn, stend atýdan reseılik eki jattyqtyrýshy-keńesshi Vasılıı Mosın men Vıtalıı Fokeev, semserlesýde Ýkraına men Vengrııadan kelgen eki jattyqtyrýshy-keńesshi Aleksandr Torchýk pen Feren Tot, kórkem gımnastıkada reseılik jattyqtyrýshy-keńesshiler Inna Bystrova men Irına Zınovka, breıkıngte reseılik jattyqtyrýshy-keńesshi Aslanbek Nyrov syndy bilikti mamandar ulttyq qurama komandamen birigip jumys isteýde.
Sonymen qatar, Parıj Olımpıadasyna baratyn komandalardyń sońǵy oqý-jattyǵý jıyndarynyń qaı jerde ótetinin jáne olardyń Olımpııalyq oıyndarǵa qaı ýaqytta baratyny boıynsha jumystar atqarylyp jatyr.
Paralımpıadaǵa kelsek, Parıj-2024 jazǵy Paralımpııalyq oıyndarǵa otandastarymyz sporttyń 7 túrinen 11 joldamany jeńip aldy.
Bul jarys 28 tamyz – 8 qyrkúıek kezeńi aralyǵynda sporttyń 22 túrinen ótedi. Qazaqstan atynan Paralımpıadaǵa 38 sportshynyń qatysýy josparlanýda. Olar sporttyń 9 túrinen óner kórsetedi. Atap aıtqanda, para jeńil atletıka, para paýerlıftıng, para taekvondo, para ústel tennısi, para júzý, para dzıýdo, para kanoe, para oq atý, voleıboldy otyryp oınaý syndy sport túrlerinen jarysqa shyǵý josparda bar.
Tokıoda ótken Paralımpııalyq oıyndarda Qazaqstannyń ulttyq quramasynda 25 sportshy boldy. Olar 1 altyn, 3 kúmis jáne 1 qola júlde alyp, jalpy komandalyq 48 oryndy ıelendi.
Qazirgi kezde memleket tarapynan paralımpıadashylarǵa jan-jaqty qoldaý kórsetilip jatyr. Múgedektigi bar azamattar olımpıadashylarmen qatar dáriptelip, olardyń jarysqa daıyndyǵyna barynsha qoldaý bolý kerek, — dedi shtab basshysy.
Kezdesýde Májilis depýtattary Qazaqstan sportshylarynyń Olımpıadaǵa daıyndyǵyn jiti baqylap, nazarda ustap otyrǵandaryn aıtty. Mysaly, depýtat Ardaq Nazarov sportshylardyń jarysqa erte baryp, daıyndalýyna basa nazar aýdarý kerektigin, ony ózi kezinde sportshy bolǵan soń, jaqsy biletinin aıtty. Sonymen birge ol ulttyq quramanyń jumysyna shetel jattyqtyrýshylarynyń aralasqanyn onsha quptaı bermeıtinin, olar aqshaǵa ǵana qyzyǵyp, jumys isteıtinin eskertti.
Sondyqtan meniń bolashaqta sheteldik jattyqtyrýshylarǵa kóp qyzyqpaı, bapkerlerdi jergilikti mamandardan tańdasańyzdar degen usynysym bar, — dedi ol.
Bul eskertý men usynysqa Týrızm jáne sport mınıstrligi Sport jáne dene shynyqtyrý isteri komıtetiniń tóraǵasy Erbol Myrzabosynov jaýap berdi. Ol depýtattyń pikirimen kelisetinin, alaıda ulttyq quramaǵa kómektesýge kelgen sheteldik mamandar da qara jaıaý adamdar emestigin, olar ábden súzgiden ótip, arnaıy iliktelip, tańdalyp alynǵanyn aıtty. Sondaı-aq, komıtet tóraǵasy jattyqtyrýshylar máselesi, jalpy sport medıınasy men ǵylymy kún tártibinde turǵan ózekti másele ekenin atap ótti.
Sizdiń aıtqanyńyz durys, árıne. Jattyqtyrýshylar ózimizden de bolý kerek. Alaıda, qazir bizde sportshyny Olımpıada sııaqty tórt jylda bir aınalyp keletin dúrmekti dodaǵa tyńǵylyqty daıyndaý úshin bir adamnyń boıynan tabylatyn psıholog ta dáriger de ǵalym da kerek. Al bizdiń elimizde ókinishke qaraı, sporttyq medıına laıyqty damymaı keledi. Bul baǵytta jumys istelinbeı jatqan joq. Istelinip jatyr. Bolashaqta ár óńirden myqty degen 10-12 sportshy shyqsa, osynyń ózi úlken jetistik bolar edi. Al sportshyny myqty medık, dáriger, psıholog ta daıyndaıdy. Bárin bir jattyqtyrýshynyń moınyna artyp qoıý degen qate túsinik. Sondyqtan qazir biz sporttyq medıınany, psıhologııany damytýda qolǵa aldyq, — dedi Erbol Myrzabosynov.
Osy oraıda ol depýttatyń sportshylarymyzdyń jarysqa erte barý kerek degen pikirimen tolyq kelisetinin, Qazaqstan delegaııasy bıyl da Olımpıadaǵa jarystyń bastalýyna bir aı qalǵanda baratynyn, osy ýaqytta ulttyq qurama ýaqyt aıyrmashylyǵyna úırenip, dodaǵa jaqsy daıyndalýǵa múmkindik alatynyn jetkizdi.
Kezdesýde depýtat Qazybek Isa kópshiliktiń nazaryn dopıng máselesine aýdartty. Ol 2012 jylǵy London Olımpıadasynan keıin basy dopıng daýyna qalǵan aýyr atletterdiń qazirgi jaǵdaıyn mysalǵa keltire otyryp, mundaı jaǵdaıdyń ekinshi ret múlde qaıtalanbaý kerektigin aıtty.
Qazir qolda bar málimetke qaraǵanda, aýyr atletterimizdiń birde bireýi Olımpıadaǵa joldama almapty. Kezinde Londonda júlde alǵan aýyr atletterimizdiń bári dopıngpen ustalǵan edi. Endi mundaı jaǵdaı ekinshi ret qaıtalansa, bul bizdiń sporttyń súıegine tańba bolady. Sondyqtan osy jaǵyn da eskerersizder dep oılaımyn, — dedi Qazybek Isa.
Jıynda Olımpıadaǵa daıyndyq shtabynyń jetekshisi Elsııar Qanaǵantov qazir rasymen aýyr atletterdiń eshqaısysy Olımpıadaǵa lıenzııa almaǵanyn, olar barlyq múmkindikten aıyrylǵanyn, munyń ózi sportshynyń daıyndyǵyna ǵana emes, elimizde sport medıınasynyń kenje damyp kele jatqanymen de baılanystyrýǵa bolatynyn atap kórsetti.
Al dopıng máselesine kelsek, Ulttyq dopıng ortalyǵy jaqsy jumys istep jatyr. Sportshylardyń bári dopıng tekserýden bir emes, birneshe ret ótedi. Sondyqtan qazir sportshylarymyzda zańmen tyıym salynǵan preparattardy qabyldaý máselesi boıynsha eshqandaı problema joq.
Iá, qazir jańa aıtyp ótkenimdeı, bizdiń elge sport dárigerleri, massajıster, dári-dármek jetispeıdi. Degenmen memleket qolda bar jaǵdaıdyń bárin jasap otyr. Mınıstrlik Sportty damytý qory arqyly qarajat aýdaryp otyrady. Demeýshiler de kerek kezinde tabylyp júr, — dedi ol.
Osy máseleni Parlament Májilisiniń taǵy bir depýtaty Nurlan Áýesbaev ta kóterip, sporttyq medıınany damytý máselesin bir jolǵa qoıý kerektigin, sportshynyń janynan tabylatyn naǵyz dáriger adam bolmasa jetistikke de jetý ekitalaı dúnıe ekenin aıtty.
Elsııar Qanaǵatov onyń bul sózimen kelisetinin, biraq ókinishke qaraı, bıylǵy Olımpıadaǵa baratyn dárigerler men massajısterdiń sany shekteýli ekenin eskertti.
Osy rette Sport komıtetiniń tóraǵasy bolashaqta elimizde ǵylymı toptar qurylyp, arnaıy baǵyt boıynsha mamandardy daıyndaý isi josparlanyp otyrǵanyn eske saldy.
Olımpıadaǵa daıyndyq máselesi bir kúnniń, bir jyldyń sharýasy emes. Oǵan jyldar boıy daıyndalady. Sizderdiń sporttyq medıınany damytý boıynsha aıtyp otyrǵan usynys-tilekterińizben kelisemiz. Qazir bizge sportshylardyń rezervin daıyndaý kerek. Osy másele kún tártibinde tur. Men jańa kezdesýdiń basynda aıtyp ketkenimdeı, sportshylardy, sportty ár óńirdiń geografııalyq ornalasý jaǵyna baılanysty damytý kerek. Oǵan árıne, jergilikti atqarýshy bılik pen sport federaııalary atsalysýy kerek. Júıeli jumys bolsa jumys jaqsy júredi. Biz júıeli jumysty qalyptastyrsaq, ár óńirden kem degende Olımpıadada óner kórsetýge laıyqty 10-15 sportshyny daıyndaıtyn edik, — dedi Erbol Myrzabosynov.
Kezdesýde depýtat Nartaı Sársenǵalıev sporttaǵy jemqorlyqpen kúres týraly aıta kelip, Parlament Májilisi legıonerler týraly zań jobasyn daıyndaǵanyn, degenmen bul qujat ta elimizde syrttan kelgen sportshylardyń máselesin birjaqty etý úshin áli de azdyq etetinin aıtyp qaldy. Osy oraıda ol jaqyn arada Májilis legıonerlerge qatysty taǵy da zań jobasyn daıyndaıtynyn aıtty. Onyń pikirinshe, «Samuryq-Qazyna» men basqa da memlekettiń 50 paıyz úlesi bar kvazımemlekettik sektordan shetel sportshylaryna aılyqpen qosa neshe túrli bonýs, syıaqy tólenip keledi. Osy máseleni zań júzinde sheship, legıonerlerdiń memlekettiń aqshasyna ortaqtasýyn toqtatý kerek.
Jıynda depýtat Dáýlet Muqaev sportshylarymyzdyń elimizdiń ánuranyn qanshalyqty biletinin, Olımpıadada kıetin kıim-keshegi týraly surady. Oǵan týrızm jáne sport mınıstriniń keńesshisi Dıas Ahmetshárip jaýap berip, bıylǵyOlımpıadada sportshylar eki paradtyq kıim men qosymsha taǵy bir forma kıetinin, qazir jasóspirimderimiz ben jastarymyzdyń bárin ánurandy jatqa aıtatynyn, aǵylshynsha jaqsy biletinin aıtty.
Forma boıynsha kıimniń dızaıny anyqtaldy. Qazaqstan delegaııasynyń kıimin otandyq kompanııalar tigip beredi, — dedi ol.
Otyrystyń sońynda depýtattar Olımpıadan neshe medal alamyz degen suraqqa, mınıstrliktiń Sport jáne dene shynyqtyrý isteri komıtetiniń tóraǵasy Erbol Myrzabosynov bes-alty sport túrinen júlde alatynymyzdy dep aıtty.
Odan keıin Májilis depýtattary Jaqsylyq Úshkempirov atyndaǵy Jekpe-jek saraıyna baryp, Astanada 10-12 mamyr aralyǵynda ótetin Qazaqstan Barysy Grand Slam álemdik jarysyna qatysatyn sportshylardyń daıyndyǵymen tanysty. Sońynan Qazaq kuresi akademııasy tárbıelenýshileriniń jattyǵýyn tamashalady.
Qazir elimiz dúnıejúziniń 205 elinen 10 500 sportshy qatysatyn tórtjyldyqtyń basty dodasyna sporttyń 17 túrinen 50 lıenzııany (48 sportshy) jeńip alyp otyr. Mamyr aıynyń sońyna deıin taǵy 20 joldamany ıelený josparda bar. Búginde bokstan erler jáne áıelder quramasy 7 joldama, nysana kózdeýden sportshylar 5 lıenzııa, sadaq atýdan 4 joldamany ıelendi. Sonymen birge otandastarymyz semserlesýden 5, veloshosseden 3, grek-rım kúresinen 4, erkin kúresten 3, qazirgi bessaıys, taekvondo, sporttyq gımnastıkadan, stend atýdan eki-ekiden lıenzııaǵa ıe boldy.
Sondaı-aq batýttyq gımnastıkadan, kórkem gımnastıkadan, jeńil atletıkadan, badmıntonnan, akademııalyq esý men baıdarka jáne kanoeda esýden bir-bir joldama bar.
Bıylǵy XXXIII jazǵy Olımpııalyq oıyndar 26 shilde-11 tamyzy aralyǵynda ótedi. Oǵan dúnıejúziniń 205 elinen 10 500 sportshy qatysady dep josparlanyp otyr. Sporttyń 32 túrinen 329 medal jıyntyǵy sarapqa salynady. Al XVII jazǵy Paralımpıada oıyndary 28 tamyz – 8 qyrkúıek aralyǵynda bolady. Sporttyń 22 túrinen 184 memleket 549 medal úshin kúsh synasady.
