جاتاحانا جانۇيام (فوتو)

اۋىلدا ورتا مەكتەپتى وقىپ بىتىرگەننەن كەيىن كوپتەگەن بالانىڭ ارمانى جوعارى وقۋ ورىندارىنا كەلىپ ءتۇسىپ، ءبىلىم الۋ. ارينە، ارمانى بيىك، ماقساتى زور تالانتتى دا تالاپتى بالا قالايدا دەگەنىنە جەتەدى. ال، سول باعى جانىپ، ۇلكەن وقۋ ورداسىنا ءتۇسىپ جاتقان جاسوپىرىمدەردىڭ ومىرجولىنداعى نەگىزىگى تۇراعى، جاتار جايى ول جاتاحانا بولارى بەلگىلى.

ءيا، ارينە كەيبىرىنىڭ تامىر- تانىسى بولعاندىقتان جەكە پاتەرگە شىعىپ كەتىنىندەرى دە كەزدەسەدى. دەگەنمەندە اۋىل بالالارىنىڭ كوپشىلىگى جاتاحانادان جاي تاۋىپ ورنالاسادى. سوندىقتاندا جاتاحانا جاس ستۋدەنتتەر مەن ۇلكەن سپورت مەكتەپ-ينتەرناتتارىنا كەلىپ وقۋعا تۇسكەن جاسوسپىرىمدەر ءۇشىن ەكىنشى ءۇيى بولىپ قالارى انىق.

بۇگىنگى ايتار اڭگىمە الماتىداعى قاركەن احمەتوۆ اتىنداعى وليمپيادالىق رەزەرۆىنىڭ ارنايى رەسپۋبليكالىق مامانداندىرىلعان مەكتەپ-ينتەرنات كوللەدجى جايلى بولماق. ناقتىراق ايتساق ءبىلىم مەن سپورتتى قوسا الىپ جۇرگەن ۇلكەن وقۋ ورداسىنداعى سپورتپەن شىنىعا ءجۇرىپ ءبىلىمىن شىڭدالعان تالانتتى سپورتشىلار جاتاتىن جاتاحانا تۋرالى ءسوز قوزعايمىز.

اۋىلدا اتا-اناسىنىڭ قاسىندا مەيىرىممەن، قامقورلىق كورىپ وسكەن جاسۇلان شەتكە جات جەرگە قونىس اۋدارىپ بارىپ تۇرعاندا جەرسىنبەي، جاتىرقاپ ۇيرەنىسكەنشە ءبىراز ۋاقىت وتەتىنى راس. ايتۋلى مەكتەپتىڭ تابالدىرىعىن اتتاعان جاسورەندەر 7-سىنىپتان باستاپ اتا-انادان جىراق جەردە ءومىر سۇرۋگە تۋرا كەلەدى. سپورتتى جان تانىمەن قالاپ، ءومىردىڭ اۋىرتپالىعىنا توسەلگەن بالالار جاتاحانا ومىرىنە دە ۇيرەنىپ ءسىڭىسىپ كەتەدى. ال، اتا-اناسىنىنىڭ قاسىنان قارسى قادام شىقپاي، كەزدەيسوق كەلىپ وقۋعا تۇسكەن جاسوپىرىمدەر شىداماي كەتىپ قالىپ جاتاتىنىن دا بار. جاتاحانا ءومىرى تۋرالى جاقىنىراق ءبىلۋ ءۇشىن الماتىداعى ەڭسەلى ءبىلىم شاڭىراعى احمەتوۆ اتىنداعى مەكتەپ-ينتەرناتتاعى بالالار جاتاحاناسىنا بارىپ باس سۇققانىمىزدا، ءبىزدى نۇرگۇل، التىناي، ءمولدىر ەسىمدە بىلايشا ايتقاندا جاسوسپىرىمدەردىڭ ەكىنشى انالارى بولىپ كەتكەن، وسى جاتاحانانىڭ تاربيەشىلەرى جىلى شىرايمەن قارسى الدى. جاتاحانادا بىرنەشە سپورت ءبولىمىنىڭ وقۋشلارى تۇرادى ەكەن. اتاپ ايتساق، دزيۋدو، ەركىن جانە گرەك-ريم كۇرەسى، بوكس، تاەكۆاندو، سەمسەرلەسۋ، باسكەتبول، ءجۇزۋ، سۋ دوبى، ۆەلوسپورت، ەسكەك ەسۋ، ۇيلەسىمدى ءجۇزۋ سپورت تۇرلەرىندە وقيتىن وقۋشىلار. جاتاحانادا تۇرىپ جاتقان وقۋشىلاردىڭ سانى 280 بولسا، ونىڭ 39 قىز 241 ۇل بالا. ايتالىق، ءبىرىنشى قاباتتا دارىگەرلىك بولمە، فيزيوترەپيا جانە پسيحولوگ ماماندارى وتىراتىن بولمەلەر بار. بالالاردىڭ باس اۋىرىپ بالتىرى سىزداي قالسا الىسقا شاپقىلاماي تومەنگى قاباتقا تۇسە سالسا بولعانى جوعارى دەڭگەيدەگى مامانداردىڭ قىزمەتىن الا الادى ەكەن. سونىمەن قاتار، ءجاسوسپىرىم سپورتشىلاردىڭ جاتاحانادا ساباق وقۋعا ارنالعان بولمەسىسى مەن دەمالىپ وتىراتىن بولمەلەر ەسىگىن ايقارا اشقان.

الدىمەن كىرگەن بولمەمىز بوكس بولىمشەسىنە تۇسكەن ءجاسوسپىرىم بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرى بولدى. وقۋشىلاردىڭ سپورت پەن ءبىلىمدى قامتيتىن وقۋ ورنىنا بالداي باتىپ، سۋداي ءسىڭىسىپ كەتكەندەرىن ماقتانىشپەن ايتقاندارىن تىڭداپ ۇلكەن اسەردە قالدىق. قولدارىنا كىتاپتارىن قۇشاقتاعان ۇلداردىڭ بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعى، وي ءورىسى تالابى تاڭعالدىردى. بالالار وقۋدا عانا ەمەس، سپورتتا دا جەتكەن جەتىستىكتەرى ءبىرتالاي ەكەن. ارماندارى اسقاق، وليمپيادا، الەم چەمپيوندارى اتانىپ قازاق ەلىن الەمگە تانىتۋ. كەلەسى بارىپ ەسىك قاققان بولمە دزيۋدو كۇرەسىنەن ايتۋلى مەكتەپتىڭ عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ اتىن حالىقارالىق جارىستاردى ابىرويمەن قورعاپ جۇرگەن بالۋان قىزدار بولىپ شىقتى. اۋىلدان اعالارى كەلىپ قالعانداي جانتالاسا جۇگىرىپ الدىمىزدان شىققان بويجەتىپ قالعان بالۋان قىزدارىمىزدىڭ اۋىل قازاعىنا ءتان قوناقجايلىعىن كورسەتىپ بىزگە «كىرىڭىزدەر! كەلىڭىزدەر!»، دەپ كورسەتىپ جاتقان قازاقى قوناقجايلىلىعىنا كوڭىلىمىز تولىپ، ريزا بولدىق. ءيا، اۋىلداعى اتا-انانىڭ تاربيەسى ول ءبىر اكادەميا شىعار. بولمەدە ءتورت قىز جاتادى ەكەن. قىز بالالاردىڭ بولمەسە قالاي بولاتىنىن ايتپاسا تۇسىنۋگە بولادى. بولمە ءىشى تاپ-تۇيناقتاي تازا، وقۋلىقتارى سورەلەردە ءتىزىلىپ تۇر. سۇلۋجان، ايىمزادا، ساعيرا ەسىمدى 11 سىنىپ وقۋشىلارى دزيۋدو كۇرەسىمەن اينالىسادى ەكەن. مىسالى، سۇلۋجان ادىلبەكقىزى اقتاي تۇركىستان وبلىسىنان كەلىپتى. سۇلۋجان دزديۋ كۇرەسىنەن رەسەي جانە وزبەكستاندا وتكەن حالىقارىلىق جارىستاردا التىن جۇلدەلەردى جەڭىپ السا، تۇركيادا كۇمىس جۇلدەگە يە بولىپتى. ال، ۇلكەن سالماقتا تالاي جەتىستىكتەرگە جەتىپ جۇرگەن اتىراۋ وبلىسىنان كەلگەن ايىمزادا دۋمانقىزىنىڭ جۇلدەلەرى دە قابىرعانى الىپ تۇر. ايىمزادا كۇرەسكە 13 جاسىنان باستاپ بارعان ەكەن. العاشقى ءىرى جەكپە-جەگى استانا قالاسىندا وتكەن ەل چەمپيوناتىندا كۇمىس جۇلدەگە يە بولىپ، ۇلتتىق قۇراما قاتارىنا الىنعان. الماتىدا وتكەن ازيا چەمپيوناتىندا قولا جۇلدە، بەلارۋستە وتكەن حالىقارالىق جارىستا ەكىنشى ورىنعا دەيىن جەتكەن. ال، وسى بولمەدە جاتاتىن ءۇشىنشى بالۋان قىز ساعيرا ءادىل تالدىقورعان جاقتاعى تەكەلى اۋىلىنان كەلىپ تۇسكەن ەكەن. ساعيرانىڭ دا كۇرەستەگى جەڭىس جولى تابىستارعا تولى. ايتالىق، ساعيرا سامبو كۇرەسىنەن الەم چەمپيوناتىندا قولا جۇلدە، قازاقستان چەمپيوناتىندا التىن جۇلدەگە يە بولسا، دزيۋدو كۇرەسىنەن قازاقستان چەمپيوناتىندا ءبىرىنشى جانە ءۇشىنشى ورىنداردى جەڭىپ العان جان-جاقتى بالۋان قىز.

وسىلايشا ءبىز كىرىپ باس سۇققان بولمەدەگە ءۇش بالۋان قىزىمىزدىڭ ۇشەۋى دە قازاقستان مەن حالىقارالىق جارىستاردا جەڭىپ العان جۇلدەلەرى ءبىر قورجىندى تولتىراتىنداي سالماقتى. ءبىزدى ەڭ باستى تاڭعالدىرعانى، بولمە ىشىندە ءبىر قابىرعاعا كەرىپ تارتىپ قويعان ەلىمىزدىڭ كوك بايراعى بولدى. قازاق ەلىنىڭ ناعىز پاتريوتتارى عانا وسىنداي ەل بايراعىن بولمەسىنە ءىلىپ قويادى دەگەن ويدا قالدىق. بالۋان قىزداردان سۇحبات الا وتىرىپ، ولاردىڭ تۋعان ەلىنىڭ تۋىن بيىكتەن جەلبىرەتۋگە ارقاشاندا دايىن ەكەندىگىن ەستىپ ابدەن ءتانتى بولدىق. بالۋان قىزدار ءسوز اراسىندا جاتاحانانىڭ ءومىرى جاندارىنا جايلى ەكەنىن، بۇل مەكتەپ-ينتەرناتتا وزگە جاقتاعىداي ەشقانداي شەكتەۋ، قىسىم بولمايتىندىقتارىن ايتىپ بەردى. سونىمەن قاتار، قىزدار اسحاناداعى بەرىلەتىن تاماقتاردىڭ ءتىل ۇيرەتىن دامدىلىگىن اسەرلەپ ايتىپ، تابەتىمزدى اشا تۇسكەندەي بولدى. ەڭ ماڭىزدى ول قولداۋ، قامقور بولعان جەردە تابىستا كوپ كۇتتىرمەسى انىق.

بۇل باعىتتا ايتۋلى مەكتەپ-ينتەرناتتىڭ ديرەكتورى ەرنار تالاسبەك ۇلىنىڭ اتقارىپ جاتقان جۇمىسى وقۋشىلار ءۇشىن وڭ باعاسىن تابۋدا. مىنە، جاتاحانا ءومىرى وسىنداي. حاكىم ابايدىڭ «ينتەرناتتا وقىپ ءجۇر، تالاي قازاق بالاسى. جاڭا ءوسپىرىم كوكورىم، بەينە قولدىڭ سالاسى»، دەگەندەي كوپ وقىپ بىلۋگە، سپورتتا بيىك ماقساتتارعا جەتۋگە تالاپ قىلىپ وقۋمەن سپورتتى بىرگە الىپ جۇرگەن جاسوسپىرىمدەرگە ءبىز قىزىعا دا قۋانا قارادىق. ويتكەنى، ەلىم دەگەن وسىنداي ناعىز پاتريوت ۇل-قىزدارىمىز قازاق ەلىنىڭ جارقىن بولاشاعى.

اقىن ورداباي ۇلى،

الماتى