Álı Álıev: «Quramaǵa shaqyrtý alǵan ár oıynshy el úshin janyn salý kerek»

Qazaqstan quramasynyń bas jattyqtyrýshysy Álı Álıev Belarýs quramasymen joldastyq match qarsańyndaǵy baspasóz máslıhatyn ótkizdi. Ol tilshilerdiń aldaǵy oıyn men komanda jaıly saýaldaryna jaýap berdi, dep habarlady Qazaqstan fýtbol federaııasy.

– Mine, ulttyq quramanyń basy qosylatyn sát kelip jetti. Bul – el bolyp tileýles bolatyn sát. Jigitter daıyn, bári oıyndy kútip otyr. Belarýs pen Soltústik Makedonııanyń stılderi uqsas. Ekeýi  de úsh ortalyq qorǵaýshymen oınaıdy. Sondyqtan bizge óte qolaıly sparrıng-seriktes tańdaldy. Quramynda Qazaqstan Premer-lıgasynda oınap júrgen tanys fýtbolshylar bar. Jalpy, komanda daıyn.

Quramada biraz kadrlyq másele bar. Roman Asranqulovtyń otbasynda qaıǵyly jaǵdaı bolyp, Mınskke usha almady. Sonymen qatar Álibek Qasymda jeńil jaraqat bar. Degenmen, bul – ómir, alǵa jyljý kerek. Jalpy kóńil kúı jaqsy, barlyǵy daıyn. Fızıkalyq turǵydan bári óz babynda.

– Sońǵy kúnderi jaraqattar saldarynan birneshe oıynshy qatardan shyǵyp qaldy. Onyń ishinde Aıbar Jaqsylyqov ta bar. Quramada taza shabýylshylardyń jetispeýshiligi baıqalady. Sońǵy sátte basqa eshkimdi shaqyrǵyńyz kelmedi me?

– Aıbardyń pnevmonııasy boldy. Sol sebepti úıine qaıtty. Keıin biz Ramazan Kárimovti shaqyrdyq. Biraq medıınalyq tekseristen keıin bel jaraqaty anyqtaldy. О́mirtaevqa kelsek, biz ony burynnan baqylap kelemiz. Shaqyrǵymyz keldi. Alaıda dál qazir bizdiń oıyn júıemizge sáıkes keletin fýtbolshylar qajet. Sondyqtan Maksım Samorodov, Alııar Muhammed pen Dastan Satpaevqa senim artady. Olar shabýyldy jańa formatta órbitedi. Biz bar resýrstarmen jumys isteımiz.

– Ramazan Orazovtyń quramaǵa shaqyrylmaýy klýbtaǵy oıyn tájirıbesiniń azdyǵymen baılanysty ma?

– Taǵy da qaıtalaımyn: quramanyń qorytyndy tizimine enbegen barlyq oıynshymen sóılestim. Ramazanmen de tildestim. Ol oıyn tájirıbesi bolmaǵandyqtan quramaǵa enbegenin túsinedi. Sheshimdi durys qabyldaǵanymyzdy moıyndady. Degenmen, Ramazandaı tájirıbeli, joǵary qarqynda oınaı alatyn oıynshylar bizge kerek. Endi ol tek klýb aýystyryp, alańda kóbirek ýaqyt ótkizýi tıis.

– Dastan Satpaevty jastar quramasyna jiberý týraly sheshimdi nege qabyldadyńyz?

– Jas fýtbolshyǵa kóbirek jarys tájirıbesi men halyqaralyq oıyndar kerek. Qansha daıyndalsań da, jattyǵýda jaraqat alýyń múmkin. Ony jastar quramasyna jiberý sheshimin biz tehnıkalyq dırektormen jáne ulttyq quramalar jetekshisimen aqyldasyp qabyldadyq. Jastar quramasynyń nátıjesi de ulttyq qurama sııaqty basymdyqqa ıe. Bizde naqty strategııa bar: ol aldymen nátıje, odan keıin fýtbolshylardyń, komandanyń jáne jattyqtyrýshylar shtabynyń damýy. Dastan Satpaev Soltústik Makedonııamen matchtyń aldynda «Astana Arenada» oınaıdy. Sol arqyly atmosferany sezinedi. Biz ol jastar quramasynda alǵashqy golyn soǵady dep úmittenemiz. Keıin Belarýspen oıynnan soń ulttyq quramǵa qosylady. Iá, jaraqat alý qaýpi bar. Biraq onsyz biz oǵan qajetti taktıkalyq jáne psıhologııalyq júktemeni bere almaımyz.

– Belarýspen syrt alańda match ótkizý qanshalyqty qajet boldy? Oıynshylar sharshap qalady dep qoryqpaısyz ba?

– Árıne, óz jerimizde, ýaqyt beldeýin aýystyrmaı, kúrdeli logıstıkasyz oınaǵymyz keler edi. Biraq bul – ÝEFA belgilegen sharttar. Biz ózimizdi tekseremiz, oıynshylarymyzdy da synaımyz. Ulttyq qurama barlyq baǵytta damýy kerek. Geografııalyq ornalasýymyz qıyndyq týǵyzatyny anyq, biraq bul – bizdiń shyndyǵymyz. Olar úshin de ońaı bolmaıdy. Mysaly, Makedonııa aldymen Belgııamen oınap, keıin bizge ushady. Meniń oıymsha, biz kez kelgen jaǵdaıǵa daıynbyz. Qudaı qalasa, jaraqatsyz ótedi dep senemin.

– Osy irikteýde quramanyń aldyna qandaı maqsattar qoıylǵan?

– Komandanyń jaǵdaıy men mindetteri týraly bastapqyda-aq aıttyq. Eń bastysy – el úshin synǵa túsý. Bul klýb emes, jekemenshik joba da emes. Bul – ulttyq qurama. Ár shaqyrylǵan oıynshy el úshin janyn salýǵa daıyn bolýy kerek. Ekinshi mindet – barynsha kóp upaı jınaý. Búkil eldiń armany – úlken týrnırge joldama alý. Biz toptaǵy qarsylastardyń deńgeıin, ásirese Ýelspen ótken oıynnan keıin, jaqsy túsinemiz. Biraq qajet kún men ýaqytta jınalyp, motıvaııamen shyqsaq – bári múmkin. Alǵashqy oıyn – Makedonııamen. Sol match biz úshin basty synaq bolady.

– Orazovtyń oıyn tájirıbesi joq ekenin aıtyp óttińiz. Biraq quramda dál sondaı jaǵdaıdaǵy Bystrov bar. Buny qalaı túsindiresiz?

– Quramǵa muqııat qarap otyrǵanyńyz úshin raqmet. Orazov pen Bystrov alǵashqy jıynǵa shaqyrylǵan. Sol kezde Bystrovtyń da oıyn tájirıbesi az edi. Biraq ol Ýels pen Lıhtenshteınmen matchta jaqsy óner kórsetti. Nátıjeli pas berdi, qozǵalysy joǵary deńgeıde boldy. Biz Ramazannyń kórsetkishterin de jan-jaqty taldadyq – statıstıka da, oıyndaǵy is-áreketteri de qaraldy.

– Bystrovqa kóbirek oıyn tájirıbesi alý úshin basqa klýbqa aýysýǵa keńes berer me edińiz?

– Bul – tek Bystrovqa emes, barlyq oıynshyǵa qatysty keńes. Tipti 10 mınýttyq oıyn da tonýs saqtaıdy. Quramaǵa úzdik formamen kelý kerek. Árıne, keı jaǵdaılarda erekshelik bolady. Mysaly, Bystrovtyń tájirıbesi bar, RPL-de oınaǵan, myqty jattyqtyrýshylarmen jumys istegen. Biraq jalpy alǵanda, ár oıynshy klýbtaǵy ornyn ózi tabýy kerek. Bul – básekelestik, sheshimdi oıynshynyń ózi qabyldaıdy.

– Belarýspen match siz úshin jańa mártebede alǵashqy oıyn bolady. Qaı sátten bastap ózińizdi tolyqqandy bas jattyqtyrýshy sezindińiz?

– Ondaı naqty sát bolmady. Bul ómirde kimniń qansha ýaqyt bolatynyn bir Alla biledi. «Ýaqytsha» degen mártebe men úshin mańyzdy emes. Qysym sezinip otyrǵanym joq. Meniń basty mindetim – qolda bar múmkindikti tolyq paıdalaný. Qysym tek bir nárseden bolý kerek – nátıje kórsetý.