Qazaqstan, О́zbekstan men Kýba álemde úzdikter qatarynda – Bahodır Jalolov

Búginde asa aýyr salmaqtaǵy áýesqoılar boksshylar arasynda О́zbekstannyń bylǵary qolǵap sheberi Bahodır Jalolovtan qaýipti qarsylas tabý qıyn. О́te qıyn. Onyń boıy óte bıik. 201 sm. О́zi sharshy alańda únemi alǵa umtylyp, qarsylasyna soqqy jasap turady. Sondyqtan oǵan «Úlken ózbek» (Big Uzbek) degen laqap at beker berilmegen. Ol shyn máninde de óte myqty boksshy. О́zi Tokıo Olımpıadasynyń chempıony. Reseıdiń Ekaterınbýrg qalasynda ótken álem chempıonatyn jeńip alǵan. Azııanyń úsh márte chempıony. Qazir ol óziniń salmaq dárejesinde teńdessiz boksshy. Planetadaǵy eń myqty boksshy bolyp tur.

Bolgarııanyń astanasy – Sofııa qalasynda ótken «kishi álem chempıonaty» degen janama aty bar Strandja kýbogy úshin halyqaralyq týrnırde Bahodır Jalolov bar bolǵany 1/8 fınalda ǵana bir jekpe-jek ótkizip, jeńimpaz atandy. Onymen nege ekeni belgisiz, shırek fınalda, jartylaı fınalda jáne fınalda Qamshybek Qońqabaev, ázerbaıjan Muhammad Abdýllaev pen armıan Davıd Chaloıan jekpe-jekke shyqpady.

Jaqynda Sports.kz portaly ózbek boksshysynan kópshiliktiń kókeıinde júrgen suraqtarǵa jaýap berýin ótingen eken. Oǵan Bahodır Jalolov bylaı dep jaýap beripti.

– Bahodır, Strandja kýbogy úshin týrnırinde qarsylastaryńyzdyń ózińizge qarsy shyǵýdan bas tartqanyn qalaı qabyldadyńyz?

– Olardyń óz josparlary bar ǵoı. Olar da álem chempıonatyna daıyndalyp jatyr Sondyqtan jaraqat alyp qalýdan saqtanǵan shyǵar.

– Siz adamnyń mysyn basatyn, ózgelerge úreı týǵyzatyn boksshymyn dep oılaısyz ba?

– Men ózimdi eshqashan álemdegi eń úzdik boksshymyn dep sanaǵan emespin. Meniń de óz josparlarym bar. Men álem chempıonaty men Olımpıadaǵa qatysqym keledi. Odan keıin kásipqoılar arasyndaǵy tórt belbeýdi de jeńip alǵym kelip otyr. Sonda ǵana ózimdi álemdegi úzdik boksshymyn dep aıta alamyn. Qazir men úzdik emespin.

– Qamshybek Qońqabaevtyń sharshy alańǵa shyqpaı qalǵanyna tańǵalǵan joqsyz ba? Biraz el osy aıqasty kútip edi...

– Qamshybek – jaqsy boksshy. Ol álemniń áýesqoı boksyndaǵy úzdikterdiń biri. Men ony jaqsy boksshy dep sanaımyn. Ol – men úshin aýyr salmaqtaǵy eń úzdik. О́te jyldam boksshy. Tez qımyldaıdy. Onyń ustazy, Qazaqstan quramasynyń bas jattyqtyrýshysy Myrzaǵalı Aıtjanov – álemdegi úzdik bapkerlerdiń biri. Ol da óte jaqsy adam. Biz onymen jıi aralasyp turamyz. Ol maǵan jıi aqyl-keńesterin aıtyp otyrady.

Árıne, biz rıngte qarsylastar bolamyz ǵoıú Ol aıtpasa da túsinikti. Al kúndelikti tirshilikte jaqsy aralasamyz. Barlyq ýaqytta bizge janashyrlyq tanytady. Men ony qurmetteımin.

– Qamshybek sizdiń jeke ózińizge bolmaı qalǵan shaıqas týraly eshteńe degen joq pa?

– Jaraqaty bar ma, joq pa, ol jaǵyn bilmeımin. Ras aıtamyn. Ol maǵan eshteńe degen joq. Shynyn aıtqanda, onyń nege bas tartqanyn bilmeımin.

– Sońǵy kezderi Qamshybek ekeýińiz birge jıi fotoǵa nemese vıdeoǵa túsip júresizder.  Soǵan qarap ekeýińizid dos eken dep oılap qalamyz. Biraq bir aralaryńyzda bir salqyndyq bar sııaqty. Álde men qatelesemin be?

– Biz Qamshybek ekeýmiz jaqsy aralasyp turamyz. Ol jaqsy dos, jaqsy jigit. Adamı qasıeti jaqsy. Ekeýmizdiń áńgimemizde ol – qazaqsha, men ózbekshe sóıleımin.

–Sońǵy ýaqytta áýesqoılar boksynda О́zbekstan Qazaqstannan qalaı ozyp kete bastady?

– Árkimge de ózge elden góri óz eliniń myqty bolǵanyn qalaıdy. Qazaqstan da kóptegen chempıondary bar myqty boks derjavasy. Qazaqstanda da jaqsy boksshylar bar. Men О́zbekstan kúshti bolyp ketti dep oılamaımyn. Bizdiń elder álemdegi boks derjavalary. О́zim solaı dep oılaımyn. Qazir Azııada, tipti álemde Qazaqstan, О́zbekstan men Kýbadan myqty el joq

– Bizdiń elde ózbek boksyna qatysty mynadaı túsinik bar. Iaǵnı, ózbekter aıqasqa barynsha jigerlenip shyǵady, al qazaqtar kóbirek tehnıkaǵa kóńil bóledi, sol sebepten otandastarymyz jeńilip qalady degen túsinik qalyptasqan. Bul týraly ne aıtasyz?

– Al bizde kerisinshe oılaıdy. Bizde qazaq boksshylary ózbektermen baryn salyp aıqasady deıdi. Bul endi boks qoı. Voleıbol emes, basketbol emes. Barlyq elderde tehnıkalyq boksshylar bar, árkimniń óz stıli bar. Bizde de tehnıka jaǵynan myqty boksshylar bar. Rıngte tank sııaqty umtylatyndar da bar. Máselen, 57 kg salmaqtaǵy Abdýmalık Holıkov – sheber boksshy. Sheber boksshylar tek Qazaqstanda ǵana emes, basqa jerlerde de jetkilikti. Bizdiń boksshylar eshqashan rıngke urda-jyq degen ustanymmen shyqpaıdy. Kimde-kim sharshy alańǵa solaı shyqsa, jeńilip qalady. Men solaı oılaımyn.

–Qazir siz aldyńyzǵa Parıj Olımpıadasynyń altyn júldesin alamyn dep maqsat etip otyrǵan shyǵarsyz.  Al kásipqoılar arasyndaǵy úlken aıqasqa qashan shyǵasyz?

– Iá, meniń eń basty josparym – bıyl mamyr aıynda Tashkentte ótetin álem chempıonaty men 2024 jylǵy Parıj Olımpıadasynda chempıon ataný. Ekinshi Olımpııalyq altyn medaldy alǵym keledi. Sodan keıin kásipqoı boksqa ketemin. Olımpıadadan keıin meniń úlken aıqastarym bastalady. Men Top-15-tegi boksshylarmen kúsh synassam deımin.

– Qamshybekten basqa taǵy qandaı asa aýyr salmaqty qazaqstandyq boksshylardy bilesiz?

– Iá, bilemin ǵoı. Ivan Dychko, Kosobýkıı. Jannyń aıqastaryn kórgen joqpyn. Al Dychkony jaqsy bilemin. Men odan úsh ret jeńilip qalǵanmyn. Eger kásipqoılar sapynda revansh qaıtarýǵa múmkindik berilse, onymen judyryqtasar edim.

 

Daıyndaǵan Dastan KENJALIN,

ASTANA