• Қазақ
  •   
  • Qazaq
  •   
  • قازاق
  •   
  • Рус
  •   

    قوسشىدا قازاقتىڭ اتاقتى ەرلى-زايىپتى قايراتكەرلەرىنە كوشە بەرىلدى

    اقمولا وبلىسىنىڭ قوسشى قالاسىندا قازاق بوكسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى شوقىر بولتەك ۇلى مەن ونىڭ سۇيىكتى جارى، قازاقتىڭ تۇڭعىش بالەريناسى نۇرسۇلۋ تاپالوۆاعا كوشەنىڭ اتتارى بەرىلدى.

    شوقىر بولتەك ۇلى 1916 جىلى 29 قازاندا ماڭعىستاۋ وبلىسى، جارمىش اۋىلىنىڭ ماڭىندا سارقاۋاق دەگەن جەردە تۋعان. ول وتكەن عاسىردىڭ 30-جىلدارداعى اشارشىلىق، الاساپىران تۇستا فورت-شەۆچەنكو قالاسىنداعى جەتىمدەر ۇيىندە وقىپ، ورتا مەكتەپتى ءبىتىردى.

    ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسىپ، 1944 جىلى جاراقاتتانىپ ەلگە ورالادى. شوقىر بولتەك ۇلى رينگتە 223 كەزدەسۋ وتكىزىپ، ونىڭ 199-ىندا جەڭىسكە جەتكەن. 1947 جىلى كيەۆتەگى كوركەمسۋرەت اكادەمياسىن جانە دەنە تاربيەسى ينستيتۋتىن بىتىرگەن. 50-جىلدارى قازاق كسر-ءىنىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى اتانعان.

    1937 جىلى شوقىر بولتەك ۇلىنىڭ باسشىلىعىمەن بوكستان الماتى قالاسىنىڭ رەسمي بىرىنشىلىگى بولدى. وعان 50 سپورتشى قاتىسقان.

    1947 جىلى شوقىر بولتەك ۇلى ماسكەۋدە وتكەن كەڭەس وداعىنىڭ بىرىنشىلىگىنە قازاق كسر-ءنىڭ قۇراما كومانداسىن باستاپ باردى. ونىڭ مەكتەبىنەن ماقسۇت وماروۆ، ءابدىسالان نۇرماحانوۆ، سەرىك ابدىناليەۆ، ۆيكتور جانە ۆلاديمير كاريموۆتار، اسقار ق ۇلىباەۆ سەكىلدى تالانتتى شاكىرتتەر تاربيەلەنىپ شىقتى.

    شوقىر بولتەك ۇلى 1994 جىلى 78 جاسىندا الماتى قالاسىندا دۇنيەدەن وزدى.

    شوقىر بولتەك ۇلىنىڭ سۇيىكتى جارى، قازاقتىڭ تۇڭعىش بالەريناسى نۇرسۇلۋ تاپالوۆاعا دا قوسشىدان كوشە بەرىلدى. ەكەۋىنىڭ اتىنداعى كوشە ءبىر -بىرىمەن قاتار ورنالاسقان.

    نۇرسۇلۋ ەلۋبايقىزى تاپالوۆا 1923 جىلى 13 قىركۇيەكتە اقتوبە وبلىسى، ويىل اۋدانىندا تۋعان. 1998 جىلى 13 قاراشادا الماتىدا دۇنيە سالعان.

    ول — قازاقتىڭ تۇڭعىش بالەريناسى. 1947 جىلى 24 جاسىندا قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتيسى اتاندى.

    1936 — 1938 جىلدارى قازاق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا بالەت ءارتىسى رەتىندە ساحنادا ونەر كورسەتكەن. داريعا (ي.ن. ناديروۆتىڭ «كوكتەمىندە»)، زارەما (ب.ۆ. اسافەۆتىڭ «باكشاساراي فونتانىندا»، 1942 – 43 جىلدارى، گ.س. ۋلانوۆامەن بىرگە)، يسپان ءبيى (پ.ي. چايكوۆسكيدىڭ «اققۋ كولىندە») مەن باسقا دا بالەتتىك پارتيالاردى بيلەدى. سونداي-اق، ۇلتتىق وپەرالارداعى (ە.گ. برۋسيلوۆسكيدىڭ «قىز جىبەگى»، ا. جۇبانوۆ پەن ل.ءحاميديدىڭ «ابايى»، م.تولەباەۆتىڭ «ءبىرجان ساراسى») جەكە بيلەردى ناقىشىنا كەلتىرە ورىندادى.

    1939 – 1941 جىلدارى قازاق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا بالەت ءبيشىسى، 1941 – 1945 جىلدارى قازاق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا ءبيشى جاۋاپتى ءبيشى، 1945 — 1953 جىلدارى قازاق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا پريما-بالەرينا بولدى.

    1975 جىلعا دەيىن ساحنادان تۇسپەگەن ن.تاپالوۆا «كينوكونتسەرت»، «بەلايا روزا»، «جامبىل» جانە باسقا دا 20 شاقتى كينوعا تۇسەدى.

    كەزىندە باۋىرجان مومىش ۇلى ءبيشىنىڭ جارى شوقىر بولتەك ۇلى تۋرالى «ەكى-اق ناعىز قازاق بار، ءبىرى – مەن، ءبىرى – شوقىر»، – دەگەن ەكەن.

    بوكسشى فاميلياسىن قازاقشا جازدىرعانى ءۇشىن دە ايتسا كەرەك. شوقىر بولتەك ۇلى مەن نۇرسۇلۋ تاپالوۆانىڭ ايسۇلۋ مەن توتى دەگەن ەكى قىزى بار.

    جالپى، انام مەن اكەمنىڭ ماحابباتى وتە كەرەمەت ەدى، ءتىپتى، ءبىر-ءبىرىنسىز ءومىر سۇرە المايتىن. انام اكەمدى ۇنەمى شوق دەپ وتىراتىن، ال، اكەم انامدى بارىنەن دە سەن سۇلۋ دەپ ەركەلەتەتىن. ولار تىرشىلىكتەگى جوقشىلىققا، جۇرتتىڭ الىپقاشپا اڭگىمەلەرىنە ءمان بەرمەيتىن. «يت ۇرەدى، كەرۋەن كوشەدى» دەپ وتىراتىن انام، ءوزىنىڭ سۇلۋلىعى مەن ونەرى ءۇشىن قىزعانىشتىڭ قىزىل وتىنا كوپ كۇيدى. نەبىر ايتقىشتار بولادى عوي، نە دەسە دە، مەن ولاردى ءبىر جاراتقانعا تاپسىردىم، يت ۇرەدى كەرۋەن كوشەدى دەمەي مە، قازاق قايداعى ءبىر شاۋىلدەگەن دىبىسقا بولا كەرۋەن جۇرىسىنەن جاڭىلماس دەپ وتىرۋشى ەدى.

    انام تۋرالى سىر اعىتۋ ماعان وتە اۋىر، جۇرەگىمدەگى ماحابباتىمدى سوزبەن جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. اكەم ومىردەن كەتكەندە قاتتى قايعىرىپ، ءوزى دە ايىقپاس دەرتكە شالدىعىپ، 5 جىلدان سوڭ كوز جۇمدى، — دەگەن ەدى توتى شوقىرقىزى.

    اقمولا وبلىسىنىڭ قوسشى قالاسىندا قازاقتىڭ اتاقتى ەرلى-زايىپتى قايراتكەرلەرى شوقىر بولتەك ۇلى مەن نۇرسۇلۋ تاپالوۆانىڭ قۇرمەتىنە ءبىر-بىرىنە جاقىن كوشەلەردىڭ بەرىلۋى قازاق ونەرى مەن سپورتىنا، جالپى اتتارى تاريحتا التىن ارىپپەن جازىلعان ازاماتتارعا كورسەتىلگەن قۇرمەت دەپ بىلەمىز.

     

    داستان كەنجالين،

    استانا

    پىكىر جازۋ

    Your email address will not be published. Required fields are marked *

    *