«Kópshilik bile bermeıtin bir derek bar»: sport mamany Rızabek Aıtmuhan týraly

Keshe túnde qazaq eline Serbııanyń astanasy – Belgrad qalasynda kúres túrlerinen ótip jatqan álem chempıonatynan qýanyshty habar kelip jetti.

Bul dodada erkin kúresten ulttyq qurama komandanyń balýany Rızabek Aıtmuhan top jaryp, kúrestiń osy túrinen alǵashqy altyn medaldi jeńip aldy.

Erkin kúresten 92 kg deıingi salmaqtyń fınalynda Rızabek Aıtmuhan Ázerbaıjan sportshysy Osman Nýrmagomedovpen kúsh synasyp, 0:2 esebimen jeńilip jatyp, sońǵy sekýndtarda jeńiske jetti. Esep — 5:2.

Osylaısha, ol elimiz egemendik alǵannan beri álem chempıonatynda erkin kúresten altyn medal alǵan tuńǵysh ári eń jas balýan atandy. Osy ýaqytqa deıin ulttyq qurama 17 júldeni ıelengen edi. Onyń beseýi kúmis, 12-si qola medal.

Quttyqtap jatqan qazaq eline raqmet! Álem chempıony ataný úshin 9 jyl eńbek ettim. Eńbegim aqtaldy. Bul meniń 92 keli salmaqtaǵy sońǵy jarysymnyń biri. Kelesi básekeden bastap Olımpıada baǵdarlamasyna kiretin 97 kg deıingi salmaqqa aýysamyn. Endigi maqsatym – Olımpııalyq oıyndarda medal alý ,- dedi 19 jastaǵy balýan fınaldan keıin Sportty damytý dırekııasynyń baspasóz qyzmetine bergen suhbatynda.

Keshe Rızabek Aıtmuhan jarysty ekinshi aınalymnan bastap, majarstandyq Balash Iýhash pen túrkııalyq Feızýlla Aqtúrikti taza utty. Sosyn, osy salmaqtaǵy qazirgi álemdik reıtıngtiń kóshbasshysy grýzııalyq Mırıanı Maısýrazdeden aılasyn asyrdy.

Rızabek Aıtmuhan bıyl ózi qatysqan barlyq jarysta jeńis tuǵyryna kóterildi. Atap aıtar bolsaq, jyldyń basynda Almatyda ótken kúresten Qazaqstannyń VI jazǵy Spartakıadasynda eshkimge des bermedi. Sodan keıin kóktemde Astanada ótken eresekter arasyndaǵy Azııa chempıonatynda, sondaı-aq, Amman qalasynda ótken jastar arasyndaǵy álem chempıonatynda kúmis medal jeńip aldy.

Búgin kúlli elimiz úshin qýanyshty kún. Rızabek Qazaqstanǵa osyǵan deıin erkin kúresten buıyrmaı kele jatqan álem chempıonatynyń altyn medalin jeńip aldy. Rızabek osy arqyly bizdiń barlyq jankúıerdi rıza qyldy. Seniń alar asýlaryń áli alda degen senimdemin, — dedi Qazaqstan grek-rım, erkin jáne áıelder kúresi federaııasynyń prezıdenti Dáýlet Turlyhanov.

Endi Rızabek Aıtmuhan týraly birer derek keltirsek, bul jigit Soltústik Qazaqstan oblysy, Ýálıhanov aýdanynyń týmasy. Kishkenekól degen aýylda týǵan. Bul aýyldyń burynǵy aty — Qyzyl tý. Qazir ol Almaty qalasynyń namysyn qorǵap júr.

Erkin kúresten qazaq elinen shyqqan sońǵy álem chempıony Qajymuqan Muńaıtpasov desek, qatelespeıtin shyǵarmyz. XX ǵasyrdyń basynda halyqaralyq dodalarda ańyz babamyz únemi top jaryp júrdi.

Endi, 120 jyldan keıin, ataqty balýannyń erligin, táýelsiz Qazaqstannyń jas batyry jalǵastyryp, izin basyp keledi, — deıdi Astanadaǵy Qajymuqan Munaıtpasov atyndaǵy Olımpıada rezerviniń respýblıkalyq mamandandyrylǵan mektep-ınternat-kolledji dırektorynyń keńesshisi Ardaq Toǵymov.

Onyń aıtýynsha, Rızabek Aıtmuhan 2018 jyldyń 24 tamyzynda Qajymuqan mektebine oqýǵa túsken. Ol osynda bir jyl oqyp, keıin Almatyǵa kóship, oqýyn jalǵastyrǵan.

Talantty balýandy óz qanatynyń astyna mekemeniń jas ta bolsa, bilikti mamany, jattyqtyrýshysy   Samat Jaqypov qaramaǵyna aldy. Sákeń balany ózi izdep, taýyp qol astyna alǵannan keıin Rızabek 2018 jyly emtıhan tapsyryp, 9 synypta oqýǵa tústi. Sosyn  2019 jyly 10 synypta oqyp júrip Almatyǵa ketti.

Rızabek bir jarym jyl osy oqý-sporttyq ordasynda tálim-tárbıe alyp, shynyǵyp, jattyqty, — dedi sport mamany.

Onyń aıtýynsha, jas balýan 2018-2019, 2019-2020 oqý jyldary Astanada kóptegen jetistikterge jetti. Taǵy bir kópshilik bile bermeıtin bir derek, 2019 jyly Astanada ótken álem chempıonatynda 15 jasar bala erikti bolyp jumys istep, ulttyq qurama sportshylaryna kómegin tıgizdi.

Q. Muńaıtpasov sport mektebinde oqyp júrgende Rızabek kishi jasóspirimder arasynda Azııa chempıonatynyń jáne Búkilálemdik dúnıejúzilik oıyndarynyń qola júldegeri atanady.

Osyndaı talantty, daryndy, jigerli balamyzdy shyn júrekten quttyqtaımyz! Qýan qazaq! Bórikterińizdi aspanǵa ata berińizder!, — dedi ol.

Erkin kúres sheberiniń elimizge alǵash ret altyn medal alyp bergenine baılanysty memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev ta óziniń quttyqtaý hatyn joldady.

Erkin kúres sheberi Rızabek Aıtmuqandy Belgradta ótken kúres túrlerinen álem chempıonatynda altyn medal ıelenýimen quttyqtaımyn! Ol qazaq balýandary arasynda tuńǵysh ret Álem chempıony atandy. Bul – tarıhı jetistik. Rızabek Aıtmuqannyń jarqyn jeńisi jas býynnyń sportqa qulshynysyn arttyrady dep senemin, – dedi prezıdent.

Qazir Madııar Quramysov jattyqtyratyn erkin kúresten Qazaqstan quramasynyń qorjynynda Belgradtaǵy básekeniń eki júldesi bar.

17 qyrkúıekte Azamat Dáýletbekov (86 kg) qola medalmen birge Parıj Olımpıadasynyń joldamasyn alǵan bolatyn. Keshe qola medal jolynda Azamat Qartbaı (57 kg) men Bolat Saqaev (79 kg) qarsylastarynan jeńildi. 92 kg deıingi salmaq Olımpıada baǵdarlamasyna kirmeıdi.

 

Dastan KENJALIN,

ASTANA