بۇگىن استاناداعى بوتانيكالىق باقتا ەگدە جاستاعى ازاماتتارعا ارنالعان «دەنساۋلىق جولى: جۇرەك پەن مي ساۋلىعى» اتتى سكانديناۆيالىق ءجۇرىس مارافونى بولدى.
ءىس-شارا گەدەون ريحتەر قازاقستان كومپانياسى مەن ەسىل اۋدانى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلدى.
قاتىسۋشىلار ءوز مىسالدارىمەن بەلسەندى ۇزاق ءومىر سۇرۋگە شىنايى مۇمكىندىك بولاتىنىن، ال جاس — تەك قۇجاتتاعى سان عانا ەكەنىن دالەلدەدى، ياعني بۇل سالاۋاتتى ءارى بەلسەندى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا كەدەرگى ەمەس.
مارافوننىڭ باستى ماقساتى — جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ، نەۆرولوگيالىق اۋرۋلار مەن كوگنيتيۆتىك بۇزىلۋلاردىڭ الدىن الۋعا جانە ولاردى ەرتە انىقتاۋعا قوعامنىڭ نازارىن اۋدارۋ. ستاتيستيكاعا سايكەس، مۇنداي اۋرۋعا ەگدە جاستاعى مىڭداعان ادام شالدىعادى.
قاتىسۋشىلار ارنايى ازىرلەنگەن قاۋىپسىز باعىت بويىمەن ءجۇرىپ ءوتتى. ولارعا ەرىكتىدەر مەن كارديولوگ دارىگەرلەر قولداۋ كورسەتتى. ولار جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ بويىنشا ۇسىنىستار بەردى. دەنساۋلىق جاعدايىنا جەدەل باعالاۋ جۇرگىزدى. قاتىسۋشىلارعا تىلەكتەرىن ايتتى.
سكانديناۆيالىق ءجۇرىس — اسىرەسە، ەگدە جاستا ەڭ قولجەتىمدى ءارى قاۋىپسىز دەنە بەلسەندىلىگى تۇرلەرىنىڭ ءبىرى. ول دەنەدەگى بۇلشىق ەتتەردىڭ 90%-ىنا دەيىن ىسكە قوسىپ، بۋىندارعا تۇسەتىن سالماقتى ازايتادى جانە جۇرەك-قان تامىرلارى جۇيەسىن ءتيىمدى جاتتىقتىرادى.
ءتىپتى، جەڭىل دەنە بەلسەندىلىگى، مىسالى، جاي سەرۋەندەۋ، تازا اۋادا ءجۇرۋ نەمەسە كۇندەلىكتى جاتتىعۋلار قان قىسىمىن قالىپقا كەلتىرۋگە، جۇرەك بۇلشىقەتىن شىنىقتىرۋعا جانە كوڭىل-كۇيدى جاقسارتۋعا ىقپال ەتەدى. ۇنەمى سكرينينگتەردەن ءوتۋ، پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋلەر مەن دارىگەر كەڭەسىنە جۇگىنۋ ەگدە جاستا وتە ماڭىزدى. سونداي-اق جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ العاشقى بەلگىلەرىن ءبىلىپ، ۋاقىتىلى نازار اۋدارۋ كەرەك. ەرتە دياگنوستيكا — اۋرۋدىڭ الدىن الۋدىڭ ەڭ سەنىمدى جولى، — دەدى «ۇلتتىق عىلىمي مەديتسينالىق ورتالىعى» اق كارديولوگ دارىگەرى مارات بەكتاەۆ.
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، جىل سايىن بۇكىل الەم بويىنشا جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنان شامامەن 18 ميلليون ادام قايتىس بولادى.
ال قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، 2024 جىلى ەلىمىزدە ءولىم-ءجىتىمنىڭ 22%-دان استامىنا ءدال وسى اۋرۋلار سەبەپ بولعان.
سوندىقتان، اسىرەسە ەگدە جاستا، جۇرەك اۋرۋلارىنا اكەلەتىن نەگىزگى قاۋىپ فاكتورلارىن ءبىلۋ وتە ماڭىزدى. ولار — از قوزعالىستى ءومىر سالتى، دۇرىس تاماقتانباۋ، فيزيكالىق بەلسەندىلىكتىڭ تومەن دەڭگەيى، تەمەكى مەن الكوگولدى قولدانۋ، ەكولوگيالىق فاكتورلاردىڭ اسەرى.
ارالىق قاۋىپ فاكتورلارى — گيپەرتونيا، قان قۇرامىنداعى قانتتىڭ جوعارىلاۋى، ارتىق سالماق جانە ت.ب. مۇنىڭ ءبارىن پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋ ارقىلى ەرتە انىقتاپ، ينفاركت، ينسۋلت، جۇرەك جەتكىلىكسىزدىگى سياقتى اۋىر اسقىنۋلاردىڭ الدىن الۋعا بولادى.
كۇنىنە كەمىندە 30 مينۋت بەلسەندى قيمىل جاساۋ دەنساۋلىققا تونەتىن كوپتەگەن قاۋىپتەردى ازايتادى، كوڭىل-كۇيدى، ميدىڭ جۇمىسىن جانە جالپى ءال-اۋقاتتى جاقسارتادى.
مارافوننىڭ «دەنساۋلىق جولى: جۇرەك پەن مي ساۋلىعى» دەپ اتالۋى دا تەگىن ەمەس: مۇندا جىلدامدىق نەمەسە رەكوردتار ماڭىزدى ەمەس، باستى جەڭىس — ءوز دەنساۋلىعىڭىزعا دەگەن قامقورلىق.
مەن وسى جولدى ءجۇرىپ وتكەنىمدە جۇرەگىم ءان سالىپ تۇرعانداي بولدى. قۋانا سەرۋەندەدىم، دارىگەرلەرمەن سويلەستىم، ادامدارمەن ارالاستىم، وزىمە دەگەن قامقورلىقتى سەزىندىم. ءبىزدىڭ جاسىمىزداعى ادامدارعا مۇنداي كەزدەسۋلەر وتە قاجەت، كۇش-جىگەر بەرەدى، — دەپ اسەرىن ايتتى مارافونعا قاتىسۋشىسى ساۋلە بەكەنتاەۆا.
بارلىق قاتىسۋشىلارعا ەستەلىك ديپلومدار مەن سىيلىقتار تابىس ەتىلدى. كوپتەگەن قاتىسۋشى جارىسقا وتباسىمەن — بالالارىمەن جانە نەمەرەلەرىمەن بىرگە كەلىپ، ءوز تۋىستارىنا قولداۋ كورسەتتى.
ءبىز بۇل مارافوندى وتكىزۋ ارقىلى قارت ادامدارعا قامقورلىقتىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكە سالعىمىز كەلدى. ولار ەندى دەنساۋلىعىنداعى وزگەرىستەردى بايقاماۋى مۇمكىن. ءبىزدىڭ اتالارىمىز بەن اجەلەرىمىز — جىلۋلىق پەن دانالىقتىڭ قاينار كوزى. ولار ءومىر بويى بىزگە قامقور بولدى، ەندى ولارعا دا سونداي مەيىرىمدىلىكپەن كوڭىل ءبولۋىمىز كەرەك. بۇگىنگى ءىس-شارا كۇندەلىكتى دەنە بەلسەندىلىگىنە دەن قويۋعا باستاما بولادى دەپ سەنەمىز. دەنساۋلىقتى ساقتاۋ، كوڭىل-كۇيدى جاقسارتۋ، ءومىر ساپاسىن ارتتىرۋ — ءبارى ءوز قولىمىزدا. بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ — ەگەر ۋاقىتىلى ارەكەت ەتسەك، قولجەتىمدى نارسە. جاس ۇلعايعان سايىن اعزادا وزگەرىستەر ورىن الادى، بىراق ءدال قيمىل، وزىنە كوڭىل ءبولۋ جانە بەلسەندىلىك مي مەن دەنەنىڭ سەرگەكتىگىن ساقتاۋعا كومەكتەسەدى. 30 جاستا 90-داعىداي شارشاڭقى جۇرۋگە دە بولادى، ال 90-دا 30-داعىداي سەرگەك ويلاۋىمىزعا دا مۇمكىندىك بار، — دەدى گەدەون ريحتەر قازاقستان كومپانياسىنىڭ PR-مەنەدجەرى دينارا بىرماعانبەتوۆا.
«دەنساۋلىق جولى» مارافونى دەنساۋلىققا كوڭىل ءبولۋ مەن بەلسەندى ءومىر سالتىنىڭ ماڭىزىن ەسكە سالعان ناعىز سانالى ءومىر سالتى مەرەكەسىنە اينالدى.
انىقتاما:
Gedeon Richter كومپانياسى 1901 جىلى نەگىزى قالانعان، شتاب-پاتەرى ۆەنگريادا ورنالاسقان يننوۆاتسيالىق فارماتسەۆتيكالىق كومپانيا. 1996 جىلدان باستاپ گەدەون ريحتەردىڭ ونىمدەرى قازاقستاننىڭ فارماتسەۆتيكالىق نارىعىندا ۇسىنىلىپ كەلەدى.
25 جىلدان استام ۋاقىت ىشىندە كومپانيا مەملەكەتتىك قۇرىلىمدارمەن، مەديتسينا سالاسىنداعى ماماندارمەن سەرىكتەسە وتىرىپ، كوپتەگەن وزگەرىستەردى جۇزەگە اسىرۋعا ۇلەس قوستى.
گەدەون ريحتەر قازاقستان كومپانياسى قازاقستاندىقتاردىڭ دەنساۋلىعىنا قامقورلىق جاساپ، دەنساۋلىقتى قولداۋعا ارنالعان ەڭ وزىق يننوۆاتسيالىق شەشىمدەردى ۇسىنادى. بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاندا كومپانيانىڭ شامامەن 100-گە جۋىق دارىلىك تۇرلەرى تىركەلگەن.
كومپانيا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە وكىلدىگىن اشىپ، قازاقستانداعى ەڭ ءىرى فارماتسەۆتيكالىق كومپانيالاردىڭ بىرىنە اينالدى.
جازيرا نۇرتاەۆا،
استانا